Türkiye'ye CAATSA Yaptırım Kararı: Yaptırım ve Maddeler

CAATSA: Yaptırımı, Maddeleri ve Türkiye’ye Yaptırım Kararı

CAATSA Yaptırımı nedir?

ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA), 2 Ağustos 2017 yılında ABD Başkanı Donald Trump’ın imzasıyla yürürlüğe girmiştir. Yaptırımlar; İran, Rusya ve Kuzey Kore’yi hedef alsa da, bu ülkelere ve sektörlere yapılan doğrudan veya dolaylı destekler de yasa ile hedef alınabiliyor.

Yasa üç bölümden oluşmaktadır. Bunlar:

İran’ın İstikrarsızlaştırma Faaliyetleriyle Mücadele,
Avrupa ve Avrasya’daki Rusya Etkisiyle Mücadele,
Kore’ye Yönelik Yasaklama ve Yaptırımların Modernizasyonu, bölümleridir.

İkinci bölümdeki (Avrupa ve Avrasya’daki Rusya etkisine karşı yasa) yaptırımlar; özellikle siber güvenlik, Rus istihbarat veya savunma sektörleriyle yapılan işlemler, boru hatlarıyla ilgili olan gelişmeler, devlete ait varlıkların Rusya tarafından özelleştirilmesi veya Suriye’ye yapılan silah transferlerinden dolayı uygulanmaktadır.

Yaptırım Maddeleri (12 Madde)

CAATSA, 12 maddelik farklı yaptırım seçeneklerini içermektedir. Başkan bu yaptırımlardan en az 5 tanesini seçmek durumundadır. 12 Madde şunları içermektedir:

İhracat-İthalat Bankası kredileri ve yardımlarının yasaklanması,
İhracat ile ilgili yaptırımlar,
ABD’de bulunan mali kurumlardan kredi alımının yasaklanması,
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi uluslararası organizasyonlardan alınan kredilerin bloke edilmesi,
Finansal kuruluşlara ilişkin yasaklar,
Mal ve hizmet tedarikine ilişkin yaptırımlar
Kambiyo yasakları (döviz),
Bankacılık işlemlerine ilişkin yasaklar,
Mülkiyet işlemlerine ilişkin yasaklar,
ABD’deki kişi ve kurumların, yaptırım uygulanan kişi veya kurumlarla sermaye ve borç alışverişi ya da yatırım yapmasına ilişkin yaptırımlar,
Yaptırım kapsamına alınan kurumlarda çalışan yetkililere vize yasağı uygulanması,
Yaptırım kapsamına alınan kuruluşların üst düzey yetkililerine yaptırım uygulanmasıdır.

Türkiye ve CAATSA

ABD yönetimi, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze sistemi alması halinde bu yaptırımları uygulayacağını açıklamış fakat uzun bir süre uygulamamıştır.

ABD Senatosu; 740 milyar dolar savunma bütçesi, Türkiye’ye yönelik yaptırımlar ve Türkiye’nin almış olduğu 6 adet F-35 savaş uçağının ABD Hava Kuvvetleri’ne verilmesini de içeren 2021 yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasasını (NDAA) onayladı.

ABD’den Türkiye’ye CAATSA yaptırım kararı açıklandı

ABD Hazine Bakanlığı, Türkiye’ye yönelik yaptırım kararını açıkladı. Karara göre, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir yaptırım listesine alındı.

Açıklanan yaptırım listesine ayrıca, Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı ve Roketsan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Yiğit ile Savunma Sanayii Deniz Şube Müdürü Mustafa Deniz Alper ve Hava Savunma ve Uzay Daire Başkanı Serhat Gençoğlu da eklendi.

Açıklanan yaptırım kararına göre Savunma Sanayii Başkanlığı’na yukarıda belirtilen 12 maddelik yaptırım maddelerinden; İhracat yaptırımları, Uluslararası Finans Kuruluşları ile ABD’de bulunan finans kuruluşlarından kredi alma yasağı getirildi.

Dışişleri Bakanlığı’ndan Yaptırım Kararına Kınama

Dışişleri Bakanlığı, yaptırım kararının açıklanmasının ardından şu açıklamayı yaptı:

”ABD’nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedariğimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz.”

”Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir.”

”Bu anlayışla, ABD’yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.”

Burak YÖRÜK

Kaynakça: