X-61A Gremlins İHA başarıyla havada kurtarıldı

X-61A Gremlins İnsansız Hava Aracı ile bir süredir devam eden testlerde ilk başarılı kurtarma gerçekleştirildi

DARPA’nın resmi sitesinden yapılan paylaşımda havadan havaya kurtarma testleri 1 yıla yakın bir süredir devam eden X-61A Gremlins havadan bırakılan İHA kurtarma ekipmanıyla donatılan C-130 tarafından ilk defa başarıyla kurtarıldı. C-130’un kargo bölmesine entegre edilen kurtarma vincine bağlanan X-61A, kanatlarını katladı ve kargo bölmesine çekildi.

28 Ekim 2020’de başlayan bir dizi uçuş testi sırasında, üç adet X-61A Gremlins İHA’nın kurtarılması/yakalanması için dokuz kere girişimde bulunulmuştu ve “Başarıdan sadece birkaç adım geride” olarak nitelendiren testlerin her birinin başarısız olduğu açıklanmıştı. Tahmin de edilebileceği üzerine bir hava aracının bir diğerini yakalayıp kurtarması komplike bir süreç olmasının yanında büyük tehlikelere de sahip.

X-61A’nın kargo bölmesine çekilişi (Görsel: DARPA)

DARPA’nın Taktik Teknoloji Ofisi tarafından yönetilen Gremlins programlarının genel amacı, düşük maliyetli yeniden kullanılabilir insansız hava araçlarının havadan bırakılması ve kurtarılması olarak nitelendirilebilir. Farklı görevler için farklı görev yüklerinin (Radar, elektro optik, harp başlığı vb….) kullanımına izin verecek şekilde modüler yapıda geliştirilen bu hava araçları havadan bırakıldığından dolayı operasyon bölgesine karadan kalkan/fırlatılan sistemlere göre daha hızlı intikal edebilir.

ABD’nin havadan bırakılan/kurtarılan hava araçları projelerinin geçmişine bakarsak bu fikrin onyıllardır varolduğunu görebiliriz. ABD’nin bu alandaki ilk örneklerinden biri olan 2. Dünya Savaşı sonrası geliştirilen jet motorlu XF-85 Goblin’in bomba bölmesinden bırakılarak bombardıman uçaklarına dahili bir önleme uçağı işlevi görmesi hedeflense de performansının düşüklüğü projenin 2 prototipten sonra sonlandırılmasıyla sonuçlandı.

Onu takip eden TIPTOM ve TOMTOM olarak ikiye ayrılan FICON projesinde ise modifiye edilen F-84 savaş uçaklarının B-36 bombardıman uçaklarının kanat uçlarından (TIPTOM) ve gövde altından (TOMTOM) bırakılıp kurtarılması hedeflenmişti. Goblin’in aksine geliştirilen uçaklar kısa bir süreliğine hizmet gördü.