Avrupa’nın yeni nesil savaş uçağı projesinde kriz sürüyor

Almanya Savunma Bakanlığı, Fransa’nın FCAS projesindeki ilerleyişi engellediğini belirtti.

Almanya Savunma Bakanlığı’nın raporuna göre Fransa, 6. nesil savaş uçağı projesi FCAS’ın geliştirilmesinin bir sonraki aşamasına geçişi engelliyor. Reuters tarafından yapılan habere göre Fransa projenin tek başına yönetilmesini talep ediyor.

Almanya Parlamentosu Bütçe Komisyonu üyelerine gönderilen belgede Bakanlık, Fransız sanayiine taviz verilmesi halinde gelecekteki savaş uçağının kabiliyetleri ve Alman savunma sanayiinin katılımı açısından ciddi sonuçlar doğabileceği konusunda uyarıyor.

Dassault Aviation hedefte

Reuters’ın eriştiği belgede eleştiri oklarının hedefi tam olarak belli değil. Ancak sektör kaynakları Fransız savaş uçağı üreticisi Dassault Aviation’ı suçlamakta. Keza Temmuz ayı sonunda Dassault CEO’su Eric Trappier, ortakların ikinci aşamaya doğru ilerlemesiyle FCAS’ın daha net bir liderliğe ve organizasyona ihtiyaç duyduğunu ve pratikte mevcut tasarım aşamasının önemli bölümleriyle ilgili kararların Airbus ile netleştirilmesi gerektiğini, bunun da karmaşıklığa yol açtığını ve gecikmelere neden olduğunu söylemişti.

Bakanlık belgede çözüme ilişkin seçeneklerin bu yıl sonuna kadar belirleneceğini ve daha ileri adımlara ilişkin bir kararın alınacağını da belirtmekte. Bu zaman çizelgesi, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Fransa’nın Toulon kentinde istişareler için bir araya geleceği Ağustos ayı sonuna kadar bir çözüm bulmaya çalışacakları yönündeki önceki açıklamalarla çelişiyor. Fransız Savunma Bakanlığı ve Elysee Sarayı ise yorum talebine henüz yanıt vermedi.

Yaklaşık maliyeti 100 milyar avroyu (117,07 milyar dolar) aşan ve İspanya’nın da ortak olduğu FCAS projesi, Fransa ve Almanya ile her iki ülkenin ulusal endüstrileri arasında iş paylaşımı ve fikri mülkiyet hakları konusunda yaşanan gecikmeler ve iç çekişmelerle boğuşuyor.

Temmuz ayında Reuters’a konuşan Alman savunma kaynağı, Fransa’nın FCAS’ta yaklaşık %80’lik bir iş paylaşımı istediğini belirtmişti. Kaynak, söz konusu krizin yıl sonuna kadar atılması planlanan ve ilk kez büyük miktarda para harcanmasını öngören uçuşa elverişli prototiplerin geliştirilmesini içeren programın ikinci aşamasının başlatılmasını tehlikeye atabileceğini de sözlerine eklemişti.

Proje halihazırda devam ediyor. Şimdiye kadar sürdürülen görevler ise uçağı, motoru ve farklı alt sistemleri birbirine bağlayan dijital omurga olan hava muharebe bulutunun geliştirilmesi gibi belirli sütunlara bölündü.

İlgili Olarak

FCAS’ta Fransa’nın yüksek pay talebi projeyi tehlikeye atıyor

Yusuf Emir Işık

Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı