Avustralya, ABD ve İngiltere ile nükleer enerjili denizaltılar edinmesine izin verecek yeni bir Hint-Pasifik güvenlik ortaklığına katılıyor
Avustralya hükümeti, ülkenin şimdiye kadarki en büyük savunma sözleşmesi olabilecek Fransız gemi yapımcısı Naval Group’tan denizaltı satın alma niyetini rafa kaldırarak yeni bir proje için ABD ve Birleşik Krallık ile işbirliğine hazırlanıyor. Eylül ayının üçüncü haftasında Avustralya tarafından yapılan açıklamalar neticesinde Avustralya Kraliyet Donanması’nın mevcut Collins sınıfı denizaltılarının yerini alması amacıyla 2016 yılında Fransa ile 12 adet Attack sınıfı denizaltı filosu için imzalanan sözleşmeyi iptal ettiği kesinleşti. 2016 yılında imzalanan denizaltı sözleşmesi, birtakım gecikmelere ve maliyet artışlarına maruz kalarak günümüz bütçesiyle yaklaşık 90 milyar Avustralya Doları (48 milyar sterlin)’nı buluyor.
Bloomberg’in açıkladığı üzere İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ABD Başkanı Joe Biden ve Avustralya Başbakanı Scott Morrison 16 Eylül günü basın toplantısı düzenledi. Yapılan çevrimiçi toplantıda ABD, Birleşik Krallık ve Avustralya’nın katıldığı üçlü güvenlik iş birliği AUKUS anlaşması açıklandı. Avustralya tarafınca açıklamalarda bulunan Morrison, Avustralya hükümetinin kararını savundu ve bu durumun Fransa için bir hayal kırıklığı olduğunu anladığını açıkladı. ABD ve İngiltere ile “sonsuza kadar ortaklık” kurarak, Avustralya’da denizaltılar üzerinde çalışmaya başlamadan önce anlaşmanın ayrıntılarını çözmenin 18 ay kadar süreceğini ifade etti.
AUKUS güvenlik iş birliği
AUKUS güvenlik iş birliği, Avustralya Kraliyet Donanması’na nükleer denizaltı kabiliyetlerinin aktarılması ve Hint-Pasifik bölgesinde güvenlik dengesinin sağlanması için ABD’nin nükleer tahrik teknolojisinin paylaşılmasını içermektedir. DefenseWorld.net’in aktardığı üzere bu oluşumun bir başka önemli özelliği ise ABD’nin, Sovyetler Birliği’nin Sputnik’i fırlatmasının ardından 1958’de imzalanan ABD-İngiltere Karşılıklı Savunma Anlaşması’ndan bu yana ilk kez nükleer tahrik teknolojisini bir müttefikle paylaşmayı kabul etmesidir.
‘AUKUS’ kapsamındaki ilk girişim, Avustralya Donanması için nükleer enerjili denizaltıların teslim edilmesi olacak. Avustralya Başbakanı Scott Morrison güvenlik iş birliği ile ilgili olarak “Bu ortaklık, Savunma Bakanlığı’nın gelecekte Avustralya’yı ve ulusal çıkarlarını ve bölgesel dostlarımızın çıkarlarını koruma misyonunu yerine getirmesini sağlayacak. Bu denizaltıları İngiltere ve ABD ile yakın işbirliği içinde Adelaide’de inşa etmeyi planlıyoruz. Açık konuşayım, Avustralya nükleer silah elde etmeye çalışmıyor” ifadelerine yer verdi.
Fransa’dan tepkiler
Avustralya’nın yaptığı açıklama sonrasında Fransa, Washington ve Canbera Büyükelçileri’ni geri çağırdı. The Guardian’ın aktardığı üzere Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, büyükelçilerin Paris’e “derhal” geri getirilmesi emrinin Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un talebi üzerine verildiğini ve ani kararın, Avustralya ve ABD tarafından yapılan duyuruların olağanüstü ciddiyeti nedeniyle haklı bir karar olduğunu belirtti. Ayrıca 5 senelik bir anlaşmadan çekilmiş olan Avustralya için;
“2016’dan beri Avustralya ve Fransa’yı birbirine bağlayan okyanus sınıfı denizaltı projesinden vazgeçilmesi ve nükleer enerjili denizaltılar üzerinde gelecekteki olası işbirliğine ilişkin çalışmaların başlatılması için ABD ile yeni bir ortaklığın duyurulması, müttefikler ve ortaklar arasında kabul edilemez davranışlar teşkil ediyor. sonuçları, ittifaklarımıza, ortaklıklarımıza ve Hint-Pasifik bölgesinin Avrupa için önemine ilişkin kavrayışımızı etkiliyor.”
ifadelerini kullandı.
İlgili Olarak:
ODTÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası ilişkiler bölümü öğrencisi. Savunma politikaları ve savunma sanayii meraklısı.