Avusturya’dan yeni savaş uçağı hamlesi

Avusturya mevcut envanterinde eskiyen Eurofighter Typhoon Tranche 1 savaş uçağı yerine yeni savaş uçağı tedarik edecek.

Army Recognition tarafından yapılan habere göre Avusturya yeni savaş uçağı tedarik etmeyi planlıyor. Bu bağlamda Avusturya Hava Kuvvetleri envanterinde yer alan 5 adet Eurofighter Typhoon Tranche 1 savaş uçağının yerine Rafale F4 ya da Eurofighter Typhoon Tranche 4 uçağının tedarik edilmesi gündemde. Son kararı ise Avusturya hükümeti verecek.

Avusturya’nın elinde bulunan Eurofighter’lar programın ilk üretim partisine ait olduğu için yükseltilemiyor. Bu kapsamda 2017’de Avusturya Savunma Bakanlığı bu uçaklar hakkında endişelerini dile getirmiş, hem işletme maliyetlerini hem de özellikle hava-yer görevlerinde sınırlı çok yönlülüğünü eleştirmişti. Bu yıldan itibaren Avusturya Eurofighter programından tamamen ayrılmayı düşünmüş ancak böyle bir karar alınmamıştır.

Uçakların son varyanta yükseltilememesinin sebebi ise teknik kısıtlamadan dolayıdır. Tranche 1 uçakları, Tranche 4’ün elektronik mimarisi, sensörleri ve aviyonikleriyle uyumsuzdur. Öyle ki bu durum Avusturya Sayıştayı’nın 2020 tarihli raporunda da doğrulanmıştır. 

Hangi uçaklar gündeme geldi?

Performans ve rekabetçi maliyetine rağmen İsveç yapımı Gripen Avusturya Silahlı Kuvvetleri tarafından belirlenen özellikleri karşılamamakta. Aynısı ABD üretimi F-35A uçakları için de de geçerli. Lockheed Martin, her ne kadar F-35’leri Avusturya’ya önermiş olsa da Avusturya politik nedenlerden dolayı sıcak bakmamakta. Bunun birinci sebebi Trump yönetiminin Avrupa Birliği’ne yönelik düşmanca açıklamaları olurken diğer sebebi de Avusturya Hava Kuvvetleri’nin maliyetli bir uçağı envantere dahil etmek istememesi olarak sıralanmaktadır. 

Yarışmanın bu nedenlerden dolayı iki Avrupalı savaş uçağı arasında geçmesi bekleniyor. Bu bağlamda Eurofighter Typhoon Tranche 4, endüstriyel süreklilik ve diplomatik bağlar açısından Avusturya’ya mantıklı bir çözüm sunmaktadır. Tranche 4, Captor-E AESA radarı, modernize edilmiş bir elektronik paket ve mevcut nesil mühimmatlarla geniş uyumluluk içeren Eurofighter programının en gelişmiş özelliklerini temsil etmektedir. Avusturya için bu uçağı seçmek eğitim, bakım ve operasyonel doktrindeki geçişleri basitleştirirken, Eurofighter konsorsiyumunun kurucu üyelerinden ikisi olan Almanya ve İtalya ile ikili ilişkileri daha da güçlendirecektir.

Eurofighter uçakları dışında Fransız Dassault Aviation tarafından geliştirilen Rafale F4 standardı uçaklar da Avusturya’nın tedarik edebileceği alternatif uçaklar arasında yer almaktadır. Fransa şu anda Avusturya için birincil savunma ortağı olmasa da Rafale uçakları son zamanlarda Avrupa’da yer alan Hırvatistan ve Yunanistan gibi ülkeler tarafından tedarik edilmiş, son olaraksa Nisan 2024’te ise Sırbistan 12 adet Rafale tedarik etme niyetini resmen duyurmuştu.

Ancak geçtiğimiz günlerde Hindistan ve Pakistan arasında yaşanan gerilimde Rafale savaş uçağının düşürülmesinin ardından Rafale uçaklarına karşı ilginin azaldığı ifade edilmekte. Buna ek olarak Endonezya’nın da Rafale savaş uçağı tedarikini askıya alabileceği yönündeki iddiaların, Fransa’nın artan Rafale ihracatını olumsuz yönde etkileyebileceği belirtiliyor. Bu durumdan dolayı Avusturya’nın Rafale savaş uçağı tedariki olasılığı düşük olmasına karşın Eurofighter karşısında en büyük rakip olarak görülmektedir.

Avusturya hükümeti henüz uçak tedariki sürecine dair resmi bir zaman çizelgesi yayımlanmasa da tahminlere göre 2026 yılına gelmeden önce resmi bir karar verilmesi bekleniyor. Bu çerçevede tedarik edilecek uçakların ise kademeli olarak 2028 ila 2030 yılları arasında Avusturya Hava Kuvvetleri’nin envanterine girmesi öngörülüyor.

İlgili Olarak

Avusturya’nın ilk C-390 uçağının üretimi başladı

Eren Yiğitoğlu

Tarih, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii araştırmacısı