Deniz Kuvvetleri Komutanlığının en kritik ihtiyaçlarından olan TF-2000 Hava Savunma Harbi (HSH) Muhribinin ana sensörü Çok Amaçlı Faz Dizinli Radar (ÇAFRAD) Sistemi’nin yurtiçinde geliştirilmesi amacıyla başlatılan proje ortaya çıkan iddialarla tekrar gündemde.
“TF-2000, ÇAFRAD’ı beklemiyor. ÇAFRAD, TF-2000’i bekliyor”
Uzun süredir TF-2000 projesinde özellikle detay tasarım noktasında ÇAFRAD projesinin beklendiği ifade ediliyordu. Ancak son iddialara göre bu durum aksi yönde ve ÇAFRAD projesinde Faz-2 aşamasına geçilmek üzere TF-2000 projesindeki çeşitli gelişmeler bekleniyor. Nitekim ÇAFRAD, Faz-1 testlerinin tamamlandığı haberi Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından Şubat 2019 tarihinde duyuruldu.
ÇAFRAD’ın ağırlık, ağırlık merkezi ve boyutlarının TF-2000 platformuna özgü olarak tasarlanacak olması nedeniyle FAZ-2’nin TF-2000 projesi ile aynı anda Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) onayına girmesi bekleniyor. Dolayısı ile projede TF-2000 ile ilgili çalışmaların belirli seviyeye gelmesi bekleniyor.
TF-2000; alan savunması yapabilmesi, uzun menzilli seyir kapasitesi ve TCG ANADOLU Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi görev grubunun savunmasının ana bileşenlerinden olacak olması nedeniyle kritik bir öneme sahip.
ÇAFRAD Testleri
ÇAFRAD Projesi Birinci Fazında Çok Fonksiyonlu Radarın (ÇFR) ve Aydınlatma Radarının (AYR) tek yüzlü ölçeklendirilmiş prototipleri ile IFF (Dost Düşman Tanıma) sistemi geliştirildi. ÇAFRAD radarı test grubu 24 Kasım 2018 tarihinde Gabya sınıfı fırkateyn TCG Göksu’nun helikopter pistine entegre edilmiş bir şekilde denize açılmış ve 2019 yılının ilk çeyreğinde testler bitirilmişti. 11-14 Aralık 2018 tarihlerinde Karadeniz’de gerçekleştirilen testler ile ÇAFRAD’ın güdümlediği Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM) hava savunma füzesi TUSAŞ tarafından üretilen ŞİMŞEK Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemini vurmayı başarmıştı.
İkinci Fazda, ÇFR ve AYR’nin çok yüzlü versiyonları ile Uzun Menzilli Radar (UMR) geliştirilerek üretilecek ve IFF Sistemi dahil tüm sistemler birbirine entegre edilecek.
ÇAFRAD sisteminde UMR olarak EİRS (Erken İhbar Radar Sistemi) Projesindeki radar kullanılacak. Defence Turk’ün daha önce haberleştirdiği üzere başarılı bir şekilde devam eden EİRS projesinde testlere başlanmış durumda. Sistemin Ocak 2021’de teslim edilmesi planlanıyor. Dolayısı ile Faz-1’de UMR bulunmuyor olsa dahi henüz Faz-2’ye geçilmeden önce ÇAFRAD’ın UMR’si hazır olmuş olacak.
Halihazırda ÇAFRAD prototiplerinde Galyum-Arsenit (GaAs) kullanılırken Faz-2’de Galyum-Nitrat (GaN) kullanılacak. Faz-2 ile birlikte ÇAFRAD’da kullanılacak Galyum-Nitrat (GaN) T/R (Gönderme/Alma) modülleri ASELSAN ve Bilkent Üniversitesi ortaklığıyla kurulan AB-MikroNano şirketi tarafından üretilecek.
ÇAFRAD
ÇAFRAD, katı hal gönderme/alma modülleri, gelişmiş Sayısal İşaret İşleme mimarisi, darbe sıkıştırma özelliği, çoklu hedef takibi, elektronik huzme stabilizasyonu, kısa reaksiyon süresi, gelişmiş elektronik korunma teknikleri ile özgün çözümü son teknoloji ile buluşturuyor.
ÇAFRAD sisteminde bulunan Aktif Elektronik Faz Taramalı (AESA) yapıdaki radarlar bir arada kullanılabildiği gibi farklı ihtiyaçlara göre ayrı birer radar sistemi olarak kullanılabiliyor. Ayrıca radarlar ölçeklendirilerek farklı boyutlardaki platformlara entegre edilebiliyor. Bu açıdan ÇAFRAD Türk Silahlı Kuvvetleri’nin farklı ihtiyaçlarına cevap verecek radarları da içinde barındırıyor.
ÇAFRAD’ın Önemi
Mavi Vatan’ın savunması, Türkiye ana karasının denizden savunması, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Strateji Belgesinde beyan edilen orta ölçekli küresel güç kabiliyetine ulaşma hedefi ve ülkeye yönelik tehditlerin uzun erimden tespit, teşhis ve imhası için TF-2000 ve bu kabiliyetin ana unsuru (ve “gözü”) ÇAFRAD kritik öneme sahip.
Defence Turk özel haberidir.
Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı Mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.
