Hasta eden zırhlı araç: Ajax

Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı ellerindeki zırhlı araçları değiştirmek için “Future Rapid Effect Sytems” (Geleceğin Hızlı Etki Sistemi) adlı bir program başlattı. Bu program kapsamında Birleşik Krallık, 2008 yılında ellerindeki 1970’lerden kalma CVRT araçlarını (Combat Vehicle Reconnaissance Traced-Paletli Keşif Saldırı Aracı) değiştirmek için bir ihale açtı. Toplam bedeli 3,5 Milyar Pound değerindeki ihalede 589 araç üretilecekti. Bu araçların 245 adeti kuleli olurken geri kalan 344 araç ise kurtarıcı, zırhlı personel taşıyıcı ve komuta kontrol aracı olacaktı.

Bu ihaleye Genaral Dynamics UK ASCOD temelli Ajax ZMA ile girdi. Rakibi BAE Systems ise CV90 ZMA ile girdi. 2010 yılında ihaleyi Genaral Dynamics UK Ajax ZMA ile kazandı. Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, 245 Ajax ZMA, 127 Ares ZPT, 112 Athena komuta kontrol aracı, 51 Argus istihkam keşif aracı, 38 Atlas Kurtarma aracı, 50 Apollo tamir aracı sipariş etti.

ASCOD

Avusturya ve İspanya’nın ortak geliştirdiği zırhlı araç ailesidir. ASCOD “Austrian Spanish Cooperation Development” (Avusturyalı-İspanyol Müşterek Geliştirme) demektir. General Dynamics Santa Barbara Sistemas ve Steyr-Daimler-Puch tarafından geliştirilmiştir. İspanya ordusunda adı Pizarro iken, Avusturya ordusunda adı Ulan’dır. ASCOD, 26-28 ton ağırlığındadır ve Mauser üretimi 30 mm top kullanır. Haddelenmiş çelik zırha sahip olan ASCOD, opsiyonel ERA ya da kompozit zırh ile güçlendirilebilir. Hareket kabiliyeti için araçta MTU üretimi 600 ile 720 beygir motorlar kullanılır. ASCOD’un hafif tank modeli bulunmaktadır. Bu model 105 ila 120 mm topları kullanır. Sabrah hafif tank modeli Filipinlere ihraç edilmiştir. Bu modelde İsrailli Elbit Systems’in 105 mm kulesi kullanılır.

Ajax

Kraliyet Ordusunun ihtiyaçlarına göre ASCOD II şasisi üzerinden geliştirilmiştir. ASCOD’dan 10 ton daha ağır araç tasarlanmıştır. 38 ton ağırlığa sahip olan araç bazı konfigürasyonlarla 42 tona kadar çıkmaktadır. General Dynamics UK, Lockheed Martin UK ile kule ve atış kontrol sistemin geliştirilmesi için 1 milyar Pound değerinde anlaşma imzaladı. Kule Almanya’da Rheinmetall tesislerinde üretilmektedir. Kulede CTA International üretimi 40 mm top bulunur. Top kovansız mühimmat kullanmaktadır. Kongsberg Protector UKSS’si ile birlikte aracın Javelin tanksavar füzesi atma kabiliyeti bulunmaktadır. Aracın güç grubu MTU-Renk kombinasyonu kullanılır. MTU üretimi 800 beygirlik V8 motor ve Renk 6 ileri HSWL 256B şanzıman kullanmaktadır. Challenger 2 tankında kullanılan BOWMAN iletişim sistemleri Ajax’ta kullanılmaktadır.

Sorunları

General Dynamics UK 2014 yılında seri üretime geçti ve günümüze kadar 26 araç teslim edildi. General Dynamics UK ilk aracı 2019 yılında Kraliyet Ordusuna teslim etti. Teslimatların 2025 yılına kadar tamamlanması hedeflendi. Program şimdiden 5 yıl geride. Şaside çok yüksek titreşim ve gürültü problemi bulunduğu için teslimatlar gecikti ve sorunlar çözülmedi. Gürültü problemi, gürültü kesici kulaklıklar tarafından engellenemedi. Titreşim ve gürültüden kaynaklı olarak askerlerde, bulantı, şişme ve kulak çınlaması gibi sorunlar görüldü. Kuleli versiyonunda, ateş edildiğinde araçta süspansiyon sorunları ortaya çıktı. Araç hareket ederken ateş ettiğinde süspansiyon sorunları nedeniyle isabette azalma görüldü.

Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, üretici General Dynamics UK ile Ajax’ın güvenliği için anlaşamadıkları için çözümün 2022 yılının sonuna sürebileceği konusunda uyardı. Savunma Bakanlığı, Ajax’ın 2025 yılında tamamen operasyonel olacağına güvenmediğini söyledi.