Rafael Advanced Defence System tarafından geliştirilen Demir Kubbe Füze Savunma Sistemi; gelen roketleri, topçu mühimmatlarını ve havan atışlarını tespit etmek, değerlendirmek ve bunlara müdahale etmek üzerine kuruludur. Dünyanın aktif olarak en çok kullanılan füze savunma sistemidir ve 2011’den beri %90’ın üzerindeki başarı hedefiyle 1500’den fazla hedefi imha etmiştir.
Sistem; gündüz-gece, yoğun siste, yağmurlu havada, toz fırtınalarında olmak üzere tüm hava koşullarında etkilidir. Sistem güncel olarak İsrail’in hava sah
asını korumaktadır. Her bataryada bir komuta merkezi, 20 Tamir füzesi ile bir adet EL/M-2084 algılama/izleme radarı ve 3-4 sabit fırlatma rampası bulunmaktadır. Demir Kubbe bataryalarının her biri yaklaşık 60mi²(95 km²)’ye kadar savunma yapabiliyor. Sistem şehirlerin etrafına stratejik olarak yerleştirilmekte ve nüfusun yoğun olduğu bölgelere yönelik tehditleri engellemektedir, ıssız bölgelere yönelen tehditleri ise görmezden gelerek masrafları minimum düzeye indirmektedir.
Demir Kubbe Sistemi, hava ve füze savunma şemsiyesinin en alt katmanını sağlayan, İsrail’in çok katmanlı savunmasının önemli bir parçasıdır, ayrıca ikinci tabakayı yine Rafael tarafından üretilen David’s Sling ( Davud’un Sapanı) oluşturmaktadır.
BAŞARISINDAKİ ETKENLER
– Bugüne kadar Demir Kubbe’nin engellediği tehditlerin genel olarak Kassam Tugayları tarafından ateşlenen basit roketler olması,
– Tehdidin basitliğinin yanı sıra düşük yoğunluklu çatışma ortamında sistemin başarısının daha da öne çıkması,
– Filistin tarafından ateşlenen mühimmatların boş sahalara düşüşü ve sistemin bunlara müdahale etme gereği duymaması gibi maddeler sıralanabilir.
Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri’nin sistemin gelişiminde ve devamında üstlendiği roller sistemin kolaylıkla hayata geçirilmesini sağlamıştır.
SON YAŞANAN ÇATIŞMA VE SORU İŞARETLERİ
Geçtiğimiz günlerde İsrail yönetiminin Kassam Tugayları’nın üst kademelerine karşı yaptığı nokta operasyonun ardından gelen cevap çok sert olmuştu. Kısa süre zarfında İsrail topraklarına sayısı 400’ü bulan roket saldırısı yapılmıştı. Geçmişteki örneklerle karşılaştırıldığında bu saldırılarda Kassam Tugayları’nın çok daha profesyonel taktikler uygulaması (çatışma yoğunluğunun artılması, hedef alınan bölgeler, kullanılan mühimmatlar) İsrail’in Demir Kubbe’sini pasifize etmiştir. Sistem gelen tehditlerin neredeyse %30’unu engelleyebilmiştir. Ancak bu, Demir Kubbe’nin etkisizliğinden değil planlanan saldırının üst düzey olmasından kaynaklanmıştır. Belirli noktalara yoğunlaşılması (özellikle Shederot kenti) bölgedeki hava savunma bataryalarının mühimmatının bitmesine ve İsrail hava sahasının korumasız kalmasına yol açmıştır.
Gelen ateşkes teklifi ve İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman’ın istifası Filistin tarafının ne denli başarılı olduğunu ispatlar niteliktedir. Asıl merak edilen ise güç katsayısı artmış bir Filistin karşısında İsrail yönetiminin bundan sonra ne gibi önlemler alabileceğidir.
Yazar: Ahmet BAYAR
Kaynaklar:
Raytheon
MIT Technologhy Review
Adnan Menderes Üniversitesi Uluslararası İlişkiler, savunma sanayi araştırmaları, dış politika, güvenlik çalışmaları.
