Kanada, Suudi Arabistan'a silah satışında kısıtlamaları kaldırıyor

Kanada hükümeti perşembe günü yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan ile 14 milyar dolarlık hafif zırhlı araç sözleşmesinin şartlarını yeniden müzakere ettiğini ve ihracatın yeniden başlatılmasının önünü açtığını söyledi.

Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ve Suudi Arabistan’ın Yemen’deki savaşa katılımı üzerine Ottawa ve Riyad arasındaki gerilim nedeniyle araç satışları 2018’den bu yana beklemekteydi. Böylelikle Aralık 2018’de anlaşmayı sona erdirmek istediğini belirten Justin Trudeau’nun tutumunda değişiklik olduğu göze çarpıyor.

Dışişleri Bakanı Francois-Philippe Champagne yaptığı açıklamada, Kanada’nın “sözleşmede önemli iyileştirmeler sağlayabildiğini” söyledi. Aksi yönde bir hareket binlerce Kanadalı iş yerini sadece “güneybatı Ontario’da değil, aynı zamanda yüzlerce küçük ve orta ölçekli işletmeyi içeren savunma sanayi tedarik zincirinin tamamında” riske atacaktı.

Araçlar Kanada’da Amerikalı üretici General Dynamics’in bir yan kuruluşu olan General Dynamics Land Systems tarafından üretiliyor.

Champagne , ‘Yasalarımıza göre, Kanada ürünleri uluslararası insani hukukun riskte olduğu, cinsiyet temelli şiddetin olduğu bölgelere ihraç edilemez.” dedi. Champagne yaptığı açıklamada, “Artık izin başvurularını duruma göre incelemeye başladık.” dedi.

Champagne her zaman olduğu gibi Kanada yasalarına ve BM Silah Ticareti Anlaşması’na uyacaklarını sözlerine ekledi.

Suudi Arabistan’a Yemen’de Kabarık Fatura

2018’in sonunda Cemal Kaşıkçı’nın Suudi ajanlar tarafından İstanbul’da katledilmesi sebebiyle birçok ülke tarafından Suudi Arabistan’a silah satışının durdurulması yönünde kararlar alınmıştı. Daha sonraki süreçte ise Yemen’de yine Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun öğrencileri taşıyan aracı hedef alması sonrasında İspanya, Kanada, Almanya ve Fransa gibi ülkelerde silah satışlarını tamamen durdurma kararı almıştı.

Özellikle Almanya tarafından silah satışının durdurulmasına yönelik alınan kararlar dikkat çekiyor. 23 Mart 2020 tarihinde, Alman hükumeti, Suudi Arabistan’a yönelik ambargoyu 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatmayı kararlaştırdığını duyurmuştu. Bu kararla birlikte, 2018’in sonunda yürürlüğe giren silah ambargosu üçüncü defa uzatılmış oldu.

Almanya Suudi Arabistan’a silah satış yasağının süresini uzattı

Yemen’de bulunan Husi isyancıları Kraliyet Suudi Hava Kuvvetleri’ne ait (RSAF) 1 adet Panavia Tornado tipi savaş uçağını geçtiğimiz Şubat ayında düşürdü. Suudi Hava Kuvvetleri’ne ait uçağın Kuzey Yemen’de bulunan El Cavf bölgesinde bir görev yürütürken bir karadan havaya (SAM) ateşlenen bir füze ile vurulduğu bildirildi.

Husilere karşı Yemen’de paralı/eğitimsiz askerleri sahada kullanmayı tercih eden Suudi Arabistan müdahil olduğu iç savaşın ilk günlerinden bugüne sayısız zırhlı aracı da kaybetti. Kanada’dan tedarik ettiği Lav-25 zırhlı muharebe aracı da bu kayıplar içinde yer alıyor.