Stratejik caydırıcı güç: Vanguard sınıfı denizaltılar

Vanguard sınıfı denizaltıları, Vickers Shipbuilding and Engineering Limited tarafından inşa edildi.

Sınıfının ilk denizaltısı olan HMS Vanguard 1993’te, HMS Victorious 1995’te, HMS Vigilant 1996’da ve HMS Vengeance 1999’da hizmete alındı. Dört SSBN, Birleşik Krallık’ın nükleer caydırıcılığını oluşturuyor. Vanguard Class denizaltısı, diğer Birleşik Krallık denizaltılarından bir dizi başarılı tasarım özelliğini içeren, nükleer tahrikli balistik füze taşıyıcısı olarak inşa edilmiştir. 

Vanguard sınıfı denizaltıları, esas olarak Trident D5 füzelerinin yerleştirilmesi nedeniyle Resolution sınıfından daha büyüktür.  Vanguard sınıfı denizaltıları, yeni nükleer tahrik sistemi tasarımı, füze fırlatma öncesi ve sonrası kendini savunma amaçlı taktik silah sistemleri de dahil olmak üzere önceki Birleşik Krallık denizaltılarına göre bir dizi iyileştirme içeriyor. 16’lı füze bölmesi, ABD Donanmasının Ohio sınıfı denizaltıları tarafından kullanılan 24’lü füze bölmesi sisteminin tasarımına dayanmaktadır.

Hükûmet bu denizaltıların 30 yıllık hizmet ömrü boyunca yıllık 200 milyon sterlin maliyetinin olacağını tahmin etmiştir. Bu tahmin, insan gücü ve ilgili maliyetleri, denizaltıların yenilenmesini, lojistik maliyetlerini, kıyı tesislerinin işletme maliyetlerini, atom kuruluşunun maliyetlerini, denizaltıların ve silah sistemlerinin hizmet içi desteğini ve hizmetten ve elden çıkarma maliyetlerini kapsar.

Vanguard sınıfı denizaltılarda her füze misyonuna bağlı olarak 1-3 savaş başlığı ile donatılmıştır. İşçi Partisi’nin 1998 Stratejik Savunma İncelemesi (SDR) herhangi bir zamanda dört SSBN’den sadece birinin devriye gezeceğini ve 48 savaş başlığı taşıyacağını ortaya koydu. İngiliz Hükûmeti bu sayıyı doğruladı. Aralık 2006’da hükûmet, her denizaltının “en fazla 48 savaş başlığı taşıdığını” belirterek bu açıklamayı değiştirdi. 1998 yılının Stratejik Savunma İncelemesi ile dört SSBN için operasyonel olarak 200’den az savaş başlığının mevcut olduğunu açıklandı. Bu açıklama, hükûmetin bu sayının “160’tan az” a düşürüleceğini belirttiği 2006’da değiştirildi.

Özellikle Birleşik Krallık kullanımına adanmış bir dizi Trident II olmadığı unutulmamalıdır. İngiltere, Atlantik Stratejik Silahlar Tesisi’nde tutulan füze havuzundan yararlanıyor. Buradan çıkarılacak sonuç, gerek Birleşik Krallık gerekse Amerika Birleşik Devletleri ortak füze havuzuna sahip olabilmektedir. 

Trident II, ses üstü hıza sahip üç aşamalı katı yakıtlı bir füzedir. Ağırlığı 59.000 kilogramdır. Amerika Birleşik Devletleri Donanması füzenin menzili 7.360 kilometreden fazla olarak belirtmektedir. Füze, taşıdığı faydalı yüke bağlı olarak 12.000 kilometre menzile sahip olabilmektedir. Trident II füzesindeki Mark 6, 120 metrelik CEP sağlayan bir ataletsel güdüm sistemidir. Füze, denizaltından yüksek basınçlı gazla fırlatılır. Yüzeye ulaştığında roket yakıtının ilk aşaması otomatik olarak devreye girer. Füzenin ataletsel güdüm sistemi, uçuş ve yönlendirme sağlar. Üçüncü roket motoru ayrıldıktan sonra, harp başlığı taşıyıcısı savaş başlıklarının hedefe yönlendirebileceği noktaya manevra yapar. 

Vanguard 4 adet 533 mm torpido kovanı ile donatılmıştır. Denizaltı, Type 2066 ve 2071 dekoylarının konuşlandırılması için iki adet SSE Mark 10 lançer ile donatılmıştır. Denizaltının elektronik destek tedbirleri (ESM) önleme sistemi, Thales Defense tarafından sağlanan UAP Mark 3’tür. 

Vanguard, Thales Type 2054 kompozit sonar sistemi ile donatılmıştır. Type 2054; 2046, 2043 ve 2082 sonar sistemlerini içeren çok modlu çok frekanslı bir pakettir. Eylül 2006’da Lockheed Martin UK, Type 2054 sonar sistemlerini modernize etmek için bir sözleşme imzaladı. Modernize edilen sistem 2009 yılında hizmete girdi.

Vanguard’ın çekili dizin sonarı, pasif arama yeteneği sağlayan ve çok düşük frekansta çalışan Type 2046’dır. Type 2043 ise karinaya monteli aktif ve pasif mod arama sonarıdır. Type 2082 sonar da denizaltıda hizmet vermektedir.

Denizaltılar, Thales’in CK51 gözetleme periskopu ve CH91 saldırı periskopu ile donatılmıştır. Bu periskoplar, TV kamera ve termal görüntüleyicinin yanı sıra optik kanalı içerir. Tüm bu sensörler denizaltının mastında birleştirilmiştir. Denizaltının navigasyon radarı, Kelvin Hughes (HENSDOLT UK) tarafından sağlanan Type 1007 I-Band radarıdır.

Vanguard sınıfı denizaltıların ana nükleer güçlü tahrik sistemi, özellikle Vanguard sınıfı için geliştirilen ikinci nesil Rolls-Royce PWR 2’ye dayanmaktadır. Birinci nesil PWR, denizaltıların dünyayı yaklaşık 20 kez dolaşmasına olanak sağlarken, ikinci nesil PWR ikmal yapmadan 40 kez dolaşıma izin vermektedir. Tahrik sistemi batık halde maksimum 25 knot sürat sağlamaktadır. 

Kaynak:

• https://www.stratcom.mil/Media/News/News-Article-View/Article/984303/minuteman-iii-and-trident-ii-d5-missile-tests-demonstrate-triad-readiness/
• https://www.cnic.navy.mil/regions/cnrse/installations/navsubbase_kings_bay/about/tenant_commands/strategic_weapons_facility_atlantic.html
• https://fas.org/nuke/guide/uk/slbm/vanguard.htm
• https://www.naval-technology.com/projects/vanguard-submarine/
• https://www.royalnavy.mod.uk/the-equipment/submarines/ballistic-submarines/vanguard-class

Ahmet Bayar

Dış Haberler Editörü