Orduların profesyonelleşmesi ve Savaşçı denilen kavramın bir meslek haline gelmesi ile birlikte, askerler artık pek çok disiplin ve meziyete sahip. Bu disiplin ve meziyetler ise çok uzun süren bir eğitimin ardından kazanılmakta. Devletler onca emek ile yetiştirdikleri askerlerini savaş alanlarına yolladıkları zaman kaybetmekten çekinmektedir. Yaya Askerin kaybedilebilir bir unsur olarak görüldüğü son savaş Vietnamdır. Savaş alanında yaralanan bir askerin kurtarılarak tekrar orduya kazandırılması amaç haline gelmiştir. Buradaki araç ise Taktik Muharebe Yaralı Bakımı dediğimiz, yaralanan askere hastane öncesi yapılan askeri ilk yardım protokolüdür.
Taktik muharebe yaralı bakımı 1996 yılında Amerikan Özel Operasyon Komutanlığının bir projesi olarak başlamış ve günümüzde ise ABD Savunma Bakanlığı Müşterek Travma Sisteminin bir parçasıdır. Amerikan Ordusu ve bizim de dahil olduğumuz NATO orduları da bu sistemden yararlanmakta. Taktik Muharebe Yaralı Bakımı sistemi CoTCCC komitesi tarafından yönetmektedir. Komite yıllar içerisinde TMYB’yi geliştirerek yönergeler çıkartmakta. Farklı beceri seviyelerine sahip personel için eğitimler hazırlamakta, aynı zamanda yaralılarda kullanılacak olan ekipmanları tekilleştirmektedir.
Kara Deniz ve Hava kuvvetlerimize bağlı özel kuvvet ve ihtisas birliklerimiz, Komandolarımız, Jandarma Özel Birliklerimiz(JÖH,JÖAK) ve Polis Özel Harekat Daire Başkanlığı bu tekniklerden yararlanmaktadır.
Jandarma teşkilatımız, Polis teşkilatımız, Ordumuzun diğer birlikleri, UMKE Teşkilatımız ise maalesef bu teknikler yerine sivil ilk yardım tekniklerinden yararlanmakta ve muharebe yaralanmalarına müdahale etmede gerekli etkinliği gösterememektedir.
Yaralıya Müdahalenin 5 harfi MARCH.
Muharebe alanındaki ölümlerin yaklaşık %90’ı yaralı hastane ortamına ulaşamadan gerçekleşmektedir. Taktik Muharebe Yaralı Bakımının ana amacı yaralıyı sahra hastanesi yada resüsitasyon ekiplerin bulunduğu merkeze ulaştırmaktadır. 3 aşamadan oluşmaktadır.
- ATEŞ ALTINDA YARALI BAKIMI
- TAKTİK SAHA YARALI BAKIMI
- TAKTİK YARALI TAHLİYESİ ANINDA YARALI BAKIMI
Ateş altında yaralı bakımı, yaralının, güvenli alana taşınması, uzuvlarında kanama varsa bunlara muharebe turnikesi ile müdahale edilmesi gibi maddeleri içermektedir. Düşman ateşinin devam ettiği sırada işlemler yapılacağı için bu safhada müdahale imkanı kısıtlıdır.
Taktik Saha Yaralı Bakımı ve Taktik Yaralı Tahliyesi anında yaralı bakımı yüzde 90 oranında aynıdır. Düşmana karşı taktik üstünlük sağlanıp düşman etkisiz hale getirildikten sonra bu safhalar başlar. Bunlara ek olarak birde suçlular ve düşman askerine müdahale için farklı önlemler bulunmaktadır. Müdahale sırası şöyledir.
Massive hemorrhage- Ağır Kanama – Yaşamı tehdit eden arter kanamalarına farklı yöntemler ile müdahale edilir.
Airway – Hava Yolu(Nefes Yolu) Yaralının hava yolu açılır yada yaralının bilinci varsa kendisinin rahat nefes aldığı bir konuma gelmesine izin verilir.
Respirations- Solunum Göğüs kafesini delen yaralanmaların ardından yaralının akciğer sönmesini engellemek için yapılan müdahalelerdir.
Circulation- Dolaşım Basit beceri seviyeleri için kontrol safhası, ileri seviyeler için ise ilaç, kan takviyesi, yaralı kontrolü, travmatik şoka karşı önlemleri içerir.
Hypothermia- Hipotermi çok miktarda kan kaybeden yaralının vücut sıcaklığını düzenlemek için önlemleri içerir.
MARCH prokolünü uygulayarak ve elimizde bulunan bireysel ilk yardım kitleri ile farklı beceri seviyelerinde müdahaleler ile muharebe yaralanması almış sivil yada personeli %60 ile %95 oranında kurtarmak mümkün olmaktadır. Fakat buna kalp, aort, kafadaki T bölgesinden yaralanarak derhal ölenler dahil değildir.
5 temel beceri seviyesi ise şu şekildedir:
Seviye-1 Tüm Personel(All Service Members)- Kısaca herkes. Herkesin bilip uygulaması gereken beceriler öğretilir. Kurs süresi yaklaşık 4-7 saat arasıdır.
Seviye-2 Muharebe Cankurtaranı(Combat Lifesaver)- Yaklaşık 48-72 saatlik eğitim almış personeldir. Amacı Muharip Sıhhiye yada Paramedik’in olmadığı yerde yaralılara daha ileri seviye bakım verebilmektedir.
Seviye-3 Muharip Sıhhiye(Combat Medic)- Teknisyen seviyesinde sıhhiye bilgisine sahip personeldir. Eğitimi yaklaşık 13 hafta sürmektedir.
Seviye-4 Muharip Paramedik(Combat Paramedic SOF-MEDIC)- Eğitim 24-26 hafta kadar sürmektedir. Özel kuvvet sıhhiyecileri de bu beceri seviyesine sahiptir.
Seviye-5 Resüsitasyon Ekipleri- Sahra hastaneleri yada sıhhiye merkezlerindeki alanında uzman doktor ve hemşirelerden oluşurlar. Eğer yaralılar buraya ulaştırılırsa %98 oranında kurtarılabilir.
Şöyle özetleyebiliriz. Amaç yaralıya müdahale ettikten sonra daha yüksek seviyeli bakım yapabilecek bir sıhhiyeye ulaştırmak yoksa direkt olarak Sahra hastanesi yada sıhhiye merkezine sevk etmektir.
Taktik ekipman, hedef sistemleri ve Askeri medikal ürünler üzerine firma sahibi. Askeri ekipman ve hafif silahlar konusunda 10 senelik tecrübeye sahip, hobi atıcısı. Bireysel Askeri Ekipmanlar konusunda araştırır, uygular, deneyimler ve yazar.
İletişim: piyadesistemleri@defenceturk.net