Türkiye uzaya 4 kez daha erişti!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirilen ASELSAN Yeni Sistem Tanıtımları ve Tesis Açılışları Töreni ilklere sahne oldu. ASELSAN’a ait üç yeni yerleşke ve ASELSAN Akyurt Camiinin açılışları ile bir yeni sistemin Türk Silahlı Kuvvetleri hizmetine sunulduğu, envanterdeki bir sistemin yeni tesliminin yapıldığı ve bir yeni projenin başlatıldığı törende Cumhurbaşkanı Erdoğan bir müjdeyi de paylaştı.

Yerli ve milli teknolojilerimizle uzayın karanlığını aydınlattık açıklamasında bulunan Erdoğan, ROKETSAN tarafından gerçekleştirilen test atışlarına yönelik “Tamamen milli ve yerli mühendislik kabiliyetlerimizle yaptığımız Uydu Fırlatma testleri başarıyla tamamlandı. Bu testlerde 4 kere daha uzaya ulaştık.” dedi.

Törende video ile açıklanan şüphesiz en heyecan verici gelişmelerden biri de bu yıl sonunda gerçekleşmesi planlanan SR 0.1 sonda roketlerinin test görüntüleriydi. 26-29 Ekim 2020’de gerçekleşen SR 0.1 uçuş testinde kademe ayrılması ve manevra kabiliyeti testlerinin uygulandığı gözleniyor.

İlk kez sıvı yakıtlı roket motoruyla Türkiye 136 km irtifada

Daha önce yapılan açıklamalar; 2020 sonunda itki, manevra kontrol ve itki yönetim sistemleriyle ilgili aviyonik sistemlerin test edileceği 135 km’lik bir test atışı yapılacağı yönündeydi. 26-29 Ekim tarihlerinde gerçekleşen bu atış testlerinde 136 km irtifaya başarıyla ulaşıldığı duyuruldu.

MUFS projesinin geliştirilen SR-0.1 sonda roketinin ilk prototipi uyduların yörüngeye hassas yerleştirme ihtiyacını karşılamasının yanı sıra, Türkiye’nin uzayda bilimsel çalışmalara başlaması açısından da tarihi bir adım oldu. Bilimsel araştırmaların yapılmasını sağlayacak faydalı yük kapsülünün uçuş esnasında ayrılma denemesi de başarıyla sonuçlandı.

Bu başarılı test, MUFS Geliştirme Projesi’nin yörüngeye hassas yerleştirme ihtiyacını karşılaması planlanan sıvı yakıtlı roket motorlarının geliştirilmesine büyük bir katkı sağlarken; Türkiye’nin uzayda bilimsel çalışmalarına başlaması açısından da bir ilk oldu.

MUFS projesi tamamlandığında 100 kilogram ve altındaki mikro uydular, yüksekliği en az 400 km irtifadaki yörüngeye yerleştirilebilecek. 2025 yılında fırlatılması planlanan mikro uydu ile Türkiye, dünyada sayılı ülkenin sahip olduğu uydu fırlatma, test etme, üretme altyapısı ve üs kurma yeteneğine kavuşmuş olacak. Üs kurmaya ilişkin Türkiye’nin alternatifleri kısaca değerlendirilmişti. Projede ilerleme sağlandıkça bu alternatiflerin nasıl değerlendirildiği göz önüne çıkacaktır.

Faydalı yükü açıklanmayan bu sonda roketinin uydu fırlatıcı/taşıyıcı bir roket olacağı göz önünde bulundurulduğunda şu an için bir dizi test ekipmanları içerdiği biliniyor.

26-29 Ekim 2020 Sonda Roketi 0.1 Uçuş Testleri Videosu:

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 30 Ağustos Zafer Bayramında açılışını yaptığı Uzay Sistemleri ve İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi açılışında fotoğraflanan görüntülere ızgara yüzgeç (grid fin) olarak adlandıran kontrol yüzeyi yansımıştı. Izgara yüzgeç kontrol yüzeyi rokete manevra kabiliyeti ve tekrar kullanım kabiliyeti kazandırabilecek alt sistemlerden biri olarak ön plana çıkıyor. Bahse konu uçuş testinde yer almayan ızgara yüzgeçlerini ileri aşamadaki testlerde görme ihtimalimiz yüksek.

Yine bu fırlatmada kademelerde kullanılan roket motoruna bakacak olursak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yine 30 Ağustos açıklamalarında yer verdiği üzere milli olarak geliştirilen sıvı yakıtlı roket motorunun uzay denemelerine başlanacağı duyurulmuştu. Bu sayede hem sıvı yakıtlı hem de katı yakıtlı kademelerin test edildiği biliniyor.

Test görüntülerinde göze çarpan bir diğer görüntü de roketler üzerinde bulunan SR logolu peç tasarımı. Uzay çalışmalarında da görevlere yönelik peç tasarlamak oldukça yaygın. Fırlatılan, gönderilen uzay araçları bu tasarımla donatılıyor ve bu şekilde anılıyor.

Türkiye’nin uzaya kritik adımları olan bu çalışmalarda göreve yönelik tasarlanmış peç görseli yanda yer almakta.

İlgili olarak:

Türkiye ROKETSAN’la uzayda

Hatice Bilge İspir

uzay ve savunma sanayii teknolojileri meraklısı, defenceturk.net te araştırmacısı.