Rus paralı asker grubu Wagner mensupları Belarus’tan İstanbul gelmek istemişler
Clash Report tarafından aktarıldığı üzere Belarus’ta yakalanan Rus paralı asker grubu Wagner’e mensup 33 kişi yapılan sorgulamalarda, “İstanbul’a giderek Ayasofya‘yı ziyaret etmek için Belarus üzerinden uçmak istediklerini” söylediler.
Belarus güvenlik birimlerince gerçekleştirilen operasyonla 9 Ağustos’ta gerçekleştirilecek olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi sürecin itibarsızlaştırılması amacıyla ülkeye 200’den fazla Rus militanından 33’ü yakalanmıştı.
Belarus devlet ajansı Belta tarafından aktarıldığı üzere Minsk yakınlarında gözaltına alınanlar Wagner mensubu Rus vatandaşları. Yakalanan 33 Wagner mensubuna ait kimlik bilgileri de kamuoyu ile paylaşıldı.
Rusya Federasyonu Belarus Büyükelçisi Dmitry Mezentsev ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada 25 Temmuz 2020’de Belarus’tan İstanbul’a olan uçaklarını kaçırdıkları için Rus vatandaşlarının (Wagner unsurları) Minsk’te oldukları ifade edildi. Büyükelçi, Rus vatandaşlarının herhangi bir seçime müdahale amaçları olmadığını ifade etti. Bahse konu Rus vatandaşlarının ülkede uzun süre kalmayı düşünmediklerini dile getiren Büyükelçi bahse konu Rus vatandaşlarının ülkeye gelişlerinin Belarus’ta kayıtlı ticari firmalardan biri (Büyükelçiliğin bu konuda bilgi sahibi olduğu) ile yapılan bir sözleşme olduğunu ifade etti.

Hürriyet tarafından aktarıldığı üzere ise Rusya Güvenlik Konseyi’nin Putin’in çağrısıyla kapalı kapılar ardında saatlerce devam eden görüşmesi sonrası, “Belarus Cumhuriyeti yönetiminden Rusya vatandaşlarını bir an önce serbest bırakmasını bekliyoruz” denildi.
33 Rus Wagner Paralı Askeri Yakalandı
Güvenlik güçlerinin düzenlediği operasyonla 33 Rus paralı asker gözaltına alındı. Rus paralı asker grubu Wagner’e bağlı 33 kişinin yakalanması üzerine, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko Güvenlik Konseyini topladı. Lukaşenko, “Ruslar, neredeyse bu vatandaşları ülkeye bizim soktuğumuzu söylüyor. Kirli niyetlerini bir şekilde haklı çıkarmaları gerekiyor.” açıklamasında bulundu.
Rus Wagner unsurları; Rusya’nın Kırım’ı işgalinde, Suriye’de ve Ukrayna’da düzenlediği birçok silahlı faaliyetle yer aldı. Son olarak ise Rus Wagner unsurları Libya‘da ortaya çıkmıştı. Darbeci Hafter’in Trablus saldırısında destek aldığı en önemli paralı asker gruplarından biri olan Wagner, birçok yasadışı eyleme imza atmıştı. Libya petrolünün önemli rafineleri, sahaları ve limanları Rus paralı asker grubu Wagner’in doğrudan işgali altında bulunuyor.
Wagner unsurlarının Belarus’ta seçimler öncesinde yakalanması ise muhtelif şirket isimleri kullanarak seçimlere müdahil olmayı, kamuoyu algısını yönetmeyi denemiş Wagner‘in varlık gösterdiği benzer durumlar mevcuttur.
Libya’da 2019’da 2 Rus vatandaşı gözaltına alınmış, daha sonra ise kendilerine casusluk suçlamalarında bulunulmuştu. 2 Rus’un Kaddafi‘nin oğlu Seyfülislam Kaddafi ile görüştükleri ve Seyfülislam‘ın seçimlerde galip gelmesi için propaganda yaptıkları ortaya çıkmıştı. Rusya, her ne kadar bu grupla bağlantılı oldukları iddialarına cevap vermese de, Kremlin için çalışan bu militanların ana yatırımcısı, Putin ile yakın ilişkiler içinde olduğu bilinen Yevgeni Progojin.
Wagner Group’a Dair
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Aralık ayı sonunda Tunus’ta yaptığı açıklamada da Wagner Group’u işaret ederek, “Sormak lazım, Libya’da bulunan, 5 bini Sudan’dan, 2 bini Rusya’dan Wagner diye girenler hangi sıfatla geldiler, orada ne işleri, hangi bağlantıları var?” demişti. Bunun siyasi bir erk tarafından ifade edilmesi tam anlamıyla objektif bir bakış sunmuyor. Çünkü Türkiye Libya’da Birleşmiş Milletler tarafından da tanınan meşru hükümeti Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni destekliyor.
Peki Wagner Group PMC şirketinin sahibi kimdir? Wagner’in arkasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e en yakın isimlerden biri olarak gösterilen Evgeni Prigozhin’in olduğu iddia ediliyor. Bu iddialar, doğrulanmış değil ancak yapılan araştırmalar sonucunda oluşan genel kanı Wagner’in sahibinin Prigozhin olduğu yönünde. Sahip olduğu catering şirketiyle Rusya devlet başkanlığının yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını karşıladığı için “Kremlin’in aşçısı” lakabıyla bilinen Prigozhin, gizemli bir iş adamı. Hakkında çok fazla bilgi bulunmuyor.

Wagner’in ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmiyor. İlk olarak, 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği dönemde ortaya çıktıkları ve Ukrayna’da yoğun olarak faaliyet gösterdiği düşünülüyor. O dönemde Ukrayna’ya bağlı olan Kırım’da havaalanı gibi kritik noktaları ele geçiren ve “küçük yeşil adamlar” olarak adlandırılan, asker üniformalı kişilerin bugün Wagner Group’a bağlı paralı askerler olduğu iddia ediliyor. Ancak şirketin faaliyetlerinin mercek altına alınması Afrika’daki faaliyetlerinden dolayı oldu. Orta Afrika Cumhuriyeti’nde şirketin faaliyetleriyle ilgili araştırma yapan üç Rus gazeteci, 2018 yılında öldürüldü. Bu cinayetlerin arkasında Wagner’in bulunduğu yönündeki iddialar hiçbir zaman kanıtlanmadı.
Orta Afrika Cumhuriyeti’nin yanı sıra Madagaskar, Zimbabve, Sudan ve Libya da şirketin faaliyet gösterdiği ülkeler arasında yer alıyor. Reuters haber ajansı, Ocak 2019’da yayınladığı bir haberde, Wagner’e bağlı paralı askerlerin Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun korumalığını yaparken görüldüğünü bildirdi.
İlgili Olarak
Rus özel askeri şirketi Wagner’in varlığına ve faaliyet bölgelerine dair inceleme
Defence Turk Yayın Koordinatörü. Türk Savunma Sanayii özelinde; savunma teknolojileri, stratejileri ve politikaları araştırmacısı ve takipçisi.