Ermenistan’ın yenilgisiyle sonuçlanan Dağlık Karabağ savaşından sonra gündem İskender-M balistik füzelerinin kullanımı oldu
10 Kasım 2020’de Azerbaycan ve Ermenistan arasında süren çatışmaların sona erdiği aktarılmıştı. Dağlık Karabağ’da işgalci konumunda olan Ermenistan’ın Başbakanı Nikol Paşinyan’ın, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Dağlık Karabağ’da Ermenistan’ın yenilgiyi kabul ettiğini ifade eden anlaşmanın imzalandığı duyurulmuştu. Bu gelişme üzerine Paşinyan’ın istifası talebiyle ülkede haftalardır protesto gösterileri düzenleniyor. Ordunun istifa bildirisini yayımlamasından önce Paşinyan’la Genelkurmay arasında ‘İskender füzesi” krizi yaşanmıştı.
Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan cephelerinden gelen açıklamalarda, özellikle Rusya ve Ermenistan İskender-M balistik füzesinin KULLANIL(ma)DIĞI üzerine şekilleniyor. Ermenistan, füze sisteminin başarısız olduğunu söylerken Rusya kullanılmadı diyerek yalanlıyor. Oysa Ermenistan SCUD-B, Tochka-U vd. balistik füze ve roket sistemleri ile Azerbaycan sivil yerleşim yerlerini onlarca kez hedef alarak insanları katletti. Savaş suçu niteliğindeki bu husus tartışmaların hiç bir zaman odağı olamıyor.
-Ahmet ALEMDAR-
Defence Turk Yayın Koordinatörü
Üst düzey bir yetkili Middle East Eye’a verdiği demeçte, Ermenistan’ın Dağlık Karabağ savaşı sırasında 2020 Kasım ayında Bakü’ye en az bir Rus yapımı kısa menzilli İskender-M balistik füzesi fırlattığını ancak Azerbaycan tarafından önlendiğini söyledi.
Üst düzey yetkiliye göre Rusya, hızlı bir şekilde toprak kazanımı sağlayan Azerbaycan’ı ateşkese zorlamak için Ermenistan’ı İskender-M füzelerini kullanmaya teşvik etti ve fırlatılmalarına lojistik desteği sağladı.

Yetkili konuşmasında, ateşkesten günler önce Erivan tarafından doğrudan başkent Bakü’ye İskender-M balistik füzesi fırlatıldığını ve bu durumun Azerbaycanlı yetkililer için endişe verici olduğunu söyledi. Ayrıca İskender-M balistik füzesinin Azerbaycan ordusu tarafından işletilen bir füze savunma sistemi olan İsrail yapımı Barak-8 ile önlendiğini ekledi.
2020 Kasım ve Ekim aylarında Ermenistan tarafından Azerbaycan sivil yerleşim yerlerine çeşitli balistik füze sistemleri ile gerçekleştirilen başarısız saldırılarda bahse konu balistik füzeler ya önlendi ya da patlamadı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalarda Ermenistan’ın sivil yerleşim yerlerini hedef alan balistik füzelerinin Azerbaycan Hava Savunma Birimince önlendiği açıklanıyordu. Bahse konu Bakü’yü hedef alan İskender-M balistik füzesini İsrail yapımı BARAK-8 ER hava savunma füze sisteminin önlemiş olma ihtimalin yüksek olduğu ifade edilmektedir.
Patlamayan Ermenistan Tochka-U balistik füzeleri
Azerbaycan Savunma Bakanlığı tarafından 30 Eylül 2020 günü yapılan açıklamada Ermenilerin işgal altında tuttuğu bölgelerden Azerbaycan Ordusuna karşı taktik balistik füze kullandığı duyurulmuştu. Bakanlıktan yapılan açıklamada patlamayan balistik füzelerine dikkat çekilerek, “Daha önce, Ermeni Silahlı Kuvvetleri Tochka-U taktik füze sistemini kullandı. Füzelerden üçü, düşman askerî teçhizatının eski ve kalitesizliği nedeniyle patlamadı.” ifadelerine yer verilmişti.

Paşinyan: İskender füzelerinin neden sadece yüzde 10’u patladı?
Paşinyan, 24 Şubat 2021’de 1in.am haber portalına verdiği mülakatta, eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın Dağlık Karabağ Savaşında Rus İskender füzelerinin neden kullanılmadığıyla ilgili eleştirilerinin hatırlatılması üzerine, “Sorduğu sorunun cevabını bilmeli ve cevabını bildiği soruları sormalı. İskender füzelerinin neden patlamadığını ya da yüzde 10’unun patladığını söyleyebilir mi?” dedi. Paşinyan, verdiği mülakatta İskender balistik füze sistemlerinin 80’lerin teknolojisi olduğunu hatırlatmıştı.

Rusya: İskender-M Balistik Füzeleri Kullanılmadı
Rusya Savunma Bakanlığı tarafından 25 Şubat 2021’de konuya ilişkin olarak yapılan açıklamada Dağlık Karabağ Savaşında Iskender-M balistik füzelerinin kullanılmadığı aktarıldı. Açıklamada, Paşinyan’ın kamuoyunu yanlış bilgilendirdiği iddia edildi. Ayrıca Iskender-M (SS-26) balistik füzelerinin tamamının depolardan hiç çıkarılmadığı/kullanılmadığı açıklaması ifade edilmişti.
Rusya, 2016 yılındaki Nisan çatışmaları sonrasında, Ermenistan’a 1 milyar dolarlık kredi kapsamında aralarında İskender-M operasyonel-taktik füze sistemlerinin de yer aldığı silah satışı gerçekleştirdi. Dönemin Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın bu füzelerin Azerbaycan’a olası bir saldırıya yönelik olarak ciddi bir güç olduğunu ifade ediyordu. Ermenistan’ın sahip olduğu ihracat sürümü Iskender-M (NATO kod adı: SS-26 Stone) balistik füze sistemleri 280 km menzile sahip.

İlgili Olarak
Rusya: Ermenistan Dağlık Karabağ’da Iskender-M balistik füzesi kullanmadı
Ermenistan Iskender balistik füzelerinin neden “patlamadığını” konuşuyor
Defence Turk Yayın Koordinatörü. Türk Savunma Sanayii özelinde; savunma teknolojileri, stratejileri ve politikaları araştırmacısı ve takipçisi.