Yusuf Emir Işık
Amerika Birleşik Devletleri’nin deniz üstünlüğü, tarih boyunca ülkenin küresel gücünün temel taşlarından biri olmuştur. Ancak son yıllarda ABD Donanması, yaşlanan filonun yenilenmesi, tersane kapasitelerindeki kısıtlamalar, insan kaynağı yetiştirme ve modernizasyon projelerinde yüksek maliyetlere ulaşma gibi ciddi zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Gemi inşa sektöründeki yavaşlama ve üretim süreçlerindeki verimsizlikler, ülkenin deniz gücünü sürdürme kabiliyetini sorgulatırken, Kongre’ye konu ile ilgili yeni bir teklif sunulmuştur: Shipbuilding and Harbor Infrastructure for Prosperity and Security (SHIPS) Act. SHIPS yasası, donanmanın filo genişletme hedeflerini desteklemek, gemi inşa altyapısını modernize etmek ve ABD gemi inşa sektörünün küresel rekabet gücünü artırmak için kapsamlı bir yol haritası sunmaktadır. Bu makale, SHIPS Act’in detaylarını ve ABD gemi inşa ve donanma sorunlarını ele alacaktır.
ABD’de Yaşanan Sorunlar
“Dünya’nın jandarması” görevini üstlenen ABD için modern ve güçlü bir gemi inşa sektörüne bağlıdır. Ancak, sektör son yıllarda çeşitli yapısal sorunlarla mücadele etmektedir. Tersane kapasitesindeki yetersizlikler, üretim maliyetlerindeki artış, teknolojiye uyum konusundaki gecikmeler ve nitelikli iş gücü eksikliği, donanmanın ihtiyaç duyduğu yeni gemilerin zamanında ve uygun maliyetle inşa edilmesini zorlaştırmaktadır. Buna ek olarak, mevcut filonun yaşlanması ve bakım-onarım süreçlerindeki gecikmeler, donanmanın operasyonel etkinliğini sınırlayan başlıca faktörler arasında yer almaktadır. Bu sorunlar, ABD’nin küresel denizcilik üstünlüğünü koruma hedeflerini tehdit ederken, aynı zamanda SHIPS Act gibi yasal düzenlemelerin önemini daha da artırmaktadır.
Geri Kalan ABD Gemi İnşa Sektörü ve SHIPS Yasası çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 24’üncü sayısında.
Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
İlk olarak gemi inşa maliyetleri bütçe sıkıntılarına neden olmaktadır. Örneğin ABD Donanması’nın Flight III Arleigh Burke (DDG-51) sınıfı muhripleri, yeni bir Kongre Bütçe Ofisi (CBO) raporuna göre gemi başına ortalama 2,1 milyar Dolar’dan gemi başına 2,5 milyar Dolar’a sıçrayan maliyet artışları ve gecikmelerle karşı karşıya ve gelecekte daha da büyük maliyet artışları olması beklenmektedir. Başka bir örnekte ise ABD Donanması’nın hükümetin bir denetim kuruluşunun raporuna göre 2015’ten bu yana Ticonderoga sınıfı kruvazörlerinin onarımı için 1,84 milyar Dolar israf ettiği belirtilmiştir. Rapora göre Donanma, “Kruvazör çabasını etkili bir şekilde planlamadı. Bu, yüksek hacimli planlanmamış işlere yol açtı – 9.000 sözleşme değişikliği – maliyet artışına ve program gecikmelerine neden oldu.” ABD’nin sıfır gemi inşa maliyetlerine ek olarak modernizasyon maliyetlerinde de sorun yaşadığı görülebilmektedir. Keza Donanma’nın 2054 yılına kadar 390 gemilik bir savaş gücü filosu sahaya sürme yeteneğini etkileyebilecek bütçe belirsizlikleri de hükümet raporlarında vurgulanmaktadır.
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.