Hint Donanması’nın MiG-29KUB savaş uçağı düştü: Mig-29 motor sorunu

Hindistan’a ait hava araçlarındaki kaza sayıları gün geçtikçe artıyor

Hint Deniz Kuvvetleri tarafından 27 Kasım 2020 Cuma günü yapılan açıklamada MiG-29KUB savaş uçağının 26 Kasım 2020 Perşembe günü saat 17:00’de düştüğü doğrulandı.

Hindustan Times tarafından aktarıldığı üzere Hintli yetkililer, Hint Donanması’nın MiG-29K eğitim uçağının 26 Kasımda denize düştüğünü aktardı. Kazanın ardından bir pilotun kaybolduğunu ve bir pilotun kurtarıldığı açıklandı. Deniz Kuvvetlerinden yapılan 27 Kasım Cuma günü yapılan açıklamada bahse konu kazanın 26 Kasım Perşembe günü saat 17:00’de meydana geldiği doğrulandı. Yetkililer, “Bir pilot kurtarıldı ve ikinci pilot ise hava ve deniz unsurları tarafından aranıyor” ifadesinde bulundu.

Yetkililer, MiG-29KUB savaş uçağının Hindistan’ın tek uçak gemisi olan INS Vikramaditya’dan eğitim uçuşu için kalktığını doğruladılar. Hint Donanması ayrıca MiG-29KUB savaş uçaklarını, Cochin Tersanesi’nde inşa edilen yerli uçak gemisi (IAC) Vikrant’ta konuşlandırmayı planlıyor.

Son 1 yıl içerisinde Hint donanmasında en az üç MiG-29K/UB savaş uçağının düştüğüne dair haber kamuoyuna yansıdı;

1. Haziran 2019’da, Hint Donanmasına ait savaş uçağı MiG 29K kalkış sırasında Goa Uluslararası Havaalanı’ndaki pistte kırıma uğradı ve alev aldı. Askeri yetkililer, pilotun güvenli bir şekilde kendini fırlattığını hayati risk oluşturmayacak şekilde yaralandığını ifade etti.
2. Hint Donanmasına ait MiG-29K, 16 Kasım 2019’da Dabolim’de bulunan hava üssünden (INS Hansa’dan) kalktıktan kısa bir süre sonra düştü. Kazanın sebebi motordan kaynaklandığı ifade edildi.
3. Şubat 2020’de, Hint Donanması’na ait MiG-29K, Arap Denizi’nde görevde olan INS Vikramaditya uçak gemisinden rutin hava devriyesi için kalktıktan sonra motor arızası sebebiyle düştü.

MiG-29KUB, Rusya’nın Mikoyan Tasarım Bürosu tarafından geliştirildi. Mikoyan MiG-29K çok amaçlı avcı uçağının iki kişilik versiyonudur. 2004’te Hindistan, 12 adet MiG-29K ve 4 adet MiG-29KUB sipariş etti. Ocak 2010’da Hindistan 1,2 milyar ABD Doları değerinde 29 adet daha MiG-29K sipariş etti. 45. uçak Şubat 2017’de Hint ordusuna teslim edildi.

MiG-29K, Şubat 2010’da Hint ordusunda operasyonel hale gelerek hizmete girdi. Uçaklar, Hindistan’ın batı kıyısındaki INS Hansa üssünde konuşlu. Her iki savaş uçağı tipi (MİG-29KUB ve MİG-29K) INS Hansa’da bulunan INAS 300 ve INAS 303 filoları tarafından işletilmektedir.

*INAS: Hint Donanması Hava Filosu

Hindistan’da MIG-29’ların motor sorununa çözüm arayışı

MIG-29K savaş uçağı, uçak gövdesinde RD-33 motor ve Fly-By-Wire sistemleri ile ilgili sorunlar  nedeniyle Hindistan Donanması için MiG-29’ların güvenilir olmadığı endişesini yaratmıştı. Ancak Hint Deniz Kuvvetleri Komutanına göre bu sorunların büyük çoğunluğu çözüldü.

Defense Aerospace’e göre Hint Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Sunil Lanba, MiG-29K savaş uçağının yedek parça temini ve uçağın bakımı için merak edilen konuların açıklandığını söyledi. Amiral Sunil Lanba Donanma Günü arefesinde basına hitaben yaptığı konuşmada “Şuanda Rusya’dan yedek parça temini konusunda bir sorun yok, MiG-29K’lar şuan gayet iyi durumda.” demişti.

2016’da Hindistan Genel Denetçiliği tarafından yayınlanan bir rapora göre MiG-29K hizmete alındığı yıldan 2015’e kadar işletilebilirliği beklenir düzeyde değildi (%37.63). Ancak iki ülke tarafından yürütülen çalışmalar neticesinde MiG-29K’ların işletilebilirliği %70’e kadar yükseldi.

MiG-29K’nin motor ve uçuş kumanda sisteminde problemler

MiG-29K’nin hizmetteki ilk yılları; uçak gövdesi, RD MK-33 motoru ve uçuş kumanda sistemindeki (fly-by-wire) problemlerle kabarık geçti. Fly-By-Wire sistemleri sorunu uçağın beklenen performansın altında kalmasına neden olmuştur. Bahse konu motor problemlerinden kaynaklı olarak Hint Deniz Kuvvetleri envanterindeki 4 savaş uçağı kazaya karıştı.

Fly-By-Wire sistemleri, manuel uçuş kumandalarını elektronik bir arayüz ile değiştiren gelişmiş uçuş kumanda sistemidir. Bu sistemde uçak pilottan bağımsız bilgisayar kontrollü basit bir yapay zekaya sahiptir. Yapay zeka hız, irtifa, hava durumu, uçağın ağırlığı ve pek çok önemli veriyi sayısal ortamda harmanlayarak uçağa en güvenli uçuş ortamını sağlar.

Hindistan hükumeti, 2004 yılı Ocak ayında, Rus Havacılık Şirketi MiG ile 16 adet MiG-29K / KUB uçağı ve ilgili ekipmanın (Admiral Gorshkov Uçak Gemisi için 13 uçağı içeren) 740,35 milyon dolarlık bir maliyetle satın alınması için bir sözleşme imzaladı. Daha sonra, 2010 yılında ilave 29 MiG 29K / KUB uçağının satın alınması için ek sözleşme 1,46 milyar dolar maliyetle sonuçlandı.

Hint Donanması, ana sözleşme ve opsiyon maddesi kapsamında 45 uçakla (90 uçağa entegre ve 23 yedek motor) birlikte 113 motor için sipariş vermişti.

MiG-29

MiG-29 Mikoyan Gurevich tarafından 1977 yılında üretilmiştir. Dördüncü nesle ait, üstün manevra yetenekli, hava muharebe ve savunma uçağıdır. Birçok ilklere imza atan MIG-29, ilk iki alternatifli hava alıklarına sahip uçaktır. Ham zeminli pistlerden kalkış yaparken yerden fırlayan yabancı cisimlerin motora zarar vermemesi için ön hava emişlerini kapatıp gövde üstünde, kokpitin iki yanındaki klapeleri (açılıp kapanabilen supap) açarak emiş yapar. Su-27’lerle birlikte Rus Hava Kuvvetleri’nin ana avcı gücünü oluşturmaktadır. Havada bir sefer yakıt ikmali ile menzili 5500km’ye çıkmaktadır. Üstün manevra yeteneğine sahiptir. Dünyanın ilk kaska monteli nişanlama sistemine sahip uçağıdır. Motoru nükleer bir saldırıdan sonra da uçabilecek şekilde tasarlanmıştır. 11G manevra kabiliyetine sahiptir ki bu manevradan fazlasına MiG-29 izin vermediği için değil, hiçbir pilot 11G’nin üzerine dayanamadığı için çıkılamamıştır, gerçekte MiG-29’un tam manevra sınırı bilinmemektedir. 6 adet nükleer bomba taşıma kapasitesine sahiptir.

Ahmet Alemdar

Defence Turk Yayın Koordinatörü. Türk Savunma Sanayii özelinde; savunma teknolojileri, stratejileri ve politikaları araştırmacısı ve takipçisi.