Mustafa Uğuz
IDEF’23 Savunma Sanayii Fuarı, 25-28 Temmuz tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleşti. Bu önemli etkinlik, 54 farklı ülkeden toplam 772 yabancı firma ve 81 ülkeden 600’den fazla heyet üyesinin katılımıyla büyük bir uluslararası ilgi gördü. Fuarın en büyük yabancı katılımcı grubu Çin’den geldi. Çin, 70’ten fazla katılımcı firması ile fuara büyük bir katkı sağladı. Ancak, dikkat çeken bir nokta, yabancı katılımcılar arasında yüksek teknoloji sistem üreticilerinden ziyade daha çok alt sistem üreticileri (örneğin, görüntüleme, haberleşme sistemleri ve hedef tespit sistemleri), alt yüklenici tedarikçileri, imalatçılar ve tekstil firmalarının ağırlıkta olduğu bir katılım portföyüydü.
Diğer yandan küresel savunma sanayi devleri IDEF’23 fuarında boy göstermedi. Amerika’dan Lockheed Martin, İngiltere’den BAE Systems, İtalya’dan Leonardo ve Fransa’dan Airbus gibi büyük oyuncuların dışında, küresel ölçekli katılımcı sayısı bir hayli azdı. Bu durumun en önemli nedenleri arasında, Türkiye’nin halen örtülü veya açık savunma ambargoları ile karşı karşıya olması ve Türk savunma sanayiinin yerli üretimi ve dışa bağımlılığını azaltma stratejilerini sürdürmeye yönelik çabaları gösterilebilir. Bu durum, Türk savunma sanayii sektörüne yapılan yatırımların yerel pazarda olumlu sonuçlarını gösterse de, uluslararası pazarlarda ürünlerin satılması konusunda ayrı bir önem taşımaktadır. Bu noktada, hükümetler düzeyinde atılacak adımların yanı sıra özel sektör firmalarının kendi yabancı iş birliklerini geliştirmesi önemlidir. Türk firmalarının uluslararası pazarlardaki konumlarını güçlendirmek için dikkatli bir dengeleme stratejisinin benimsenmesi gerekmektedir.
IDEF’23 Savunma Sanayii Fuarı, savunma sektöründeki güncel gelişmeleri yansıtmış ve Türk savunma sanayiinin uluslararası arenadaki yerini tartışmaya açmıştır. Diğer yandan bu fuar ile özellikle Türk firmaların, savunma sanayiindeki geleceğe yönelik daha fazla iş birliği ve inovasyon fırsatlarının keşfedilmesine katkı sağlamıştır.
IDEF’23 Fuarı: Küresel Katılımcılar ve Stratejik Odaklar çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 17′nci sayısında.
Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
IDEF’23 fuarına katılan küresel savunma devlerinden Lockheed Martin, fuarda F-16 Block 70 modeli ile ziyaretçilerin karşısına çıktı. Lockheed Martin standında ayrıca bir F-16 Block 70 kokpit simülatörü resmi heyetler ve pilotların deneyimine sunuldu. Bunun haricinde, Lockheed Martin fuara oldukça küçük bir stant ve oldukça küçük bir F-16 Block 70 maketi ile katılım sağlarken, fuar süresince de Lockheed Martin standında aşırı bir yoğunluk gözlemlenmedi. Fuarda aynı durum BAE Sytems içinde geçerliydi. BAE Systems standında Eurofighter Typhoon savaş uçağı sergilenirken, yine Lockheed Martin’de olduğu gibi bir kokpit simülatörü profesyonellerin ziyaretine açıktı. Fuar süresince yabancı firmalarla gerçekleştirilen birçok ikili görüşme deneyimine dayanarak, BAE Systems’ın iletişim ve bilgi paylaşımı konusunda son derece açık bir tutum sergilediği ifade edilebilir. BAE Systems yetkililerinin bu iletişim yaklaşımı, geçtiğimiz yıl Fransa’da düzenlenen Eurostory fuarında da aynı derecede etkileyiciydi. Bu durum, BAE Systems’ın kurumsal iletişim alanındaki profesyonelliğini ve açıklığını göstermektedir.
Dünya genelinden savunma sanayii firmalarının bir araya geldiği IDEF’23 Savunma Sanayii Fuarı’nın Çekyalı katılımcı firmalarından PBS, standında TJ100 ve TJ40-G2 mini turbojet motorlarını sergiledi. Oldukça küçük bir stantta ziyaretçilerini ağırlayan PBS, özellikle TJ100 motoru ile ziyaretçiler üzerinde oldukça etki yarattı. İHA’lar ve hedef İHA’lar için geliştirilmiş 1300N itki verebilen, 10.000m maksimum irtifaya ve 0.8 Mach maksimum hıza çıkabilen bu motor firma yetkilileri tarafından sunulan veriler odağında uzun servis ömrü ve düşük yakıt tüketimi ile de ön plana çıkmakta. PBS yetkilileri fuar boyunca Türk pazarını ciddi bir şekilde değerlendirdiklerini bizlere aktardı.
Fuara katılan Çinli firmalardan Wavesonic firması, aktif faz dizilimli radar tabanlı karşı drone sistemleri ve çeşitli ISR (İstihbarat, Gözetleme ve Keşif) çözümlerini stantlarında sergiledi. Wavesonic, rakiplerine göre daha erişilebilir ve maliyet etkin çözümleriyle fuar kapsamında dikkat çekti. Diğer bir Çinli katılımcı olan Volger firması ise VJ-03 ve VJ-05 elektroşok tabanca ürünleriyle ziyaretçilerin karşısına çıktı. Volger, özellikle Amerikalı rakipleri Teser’den pozitif farklarını vurgulayarak fuar boyunca etkili bir pazarlama stratejisi izledi. Her iki firma da, Türkiye’yi kendi iş stratejileri için son derece önemli bir pazar olarak değerlendirerek IDEF’23 fuarını büyük bir önemle ele aldıklarını belirtti.

Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı