Türk Deniz Kuvvetleri’nin son üç yılı

Platform inşa faaliyetleri yıllara sari olarak kazandığı ivme ile Cumhuriyet Tarihinin en yüksek seviyesine ulaşan Türk Deniz Kuvvetleri, Mart 2025’te “Son Üç Yıllık Dönemde İcra Edilen Faaliyetler” başlıklı kapsamlı bir rapor yayınladı. SPY-1D isimli X hesabı tarafından yapılan paylaşım sonrası savunma gündemine giren rapor, Harekât Faaliyetleri, Faaliyete Geçen/Başlatılan Projeler, İlk Kez İcra Edilen Faaliyetler, Gemi İnşa ve Modernizasyon Projeleri, Harekât Destek (HARDEST) Projeleri ve Personel Faaliyetleri gibi alt başlıklar ile Türk Donanması’nın kuvvet yapısına ilişkin konumunu özetlemekte.

Bu bağlamda 2023 yılında TCG ANADOLU ve TCG ÜTĞM. ARİF EKMEKÇİ, 5 adet Bayraktar TB2 S/İHA, 2024 yılında; ilk milli fırkateyn TCG İSTANBUL, Denizde İkmal ve Muharebe Destek Gemisi TCG DERYA, REİS sınıfı havadan bağımsız tahrik sistemli ilk denizaltı TCG PİRİREİS, Süratli Personel Nakliye Gemisi (Yakıt-2,3,4 ve 5), ilk insansız deniz aracı MARLİN İDA ve 7 adet kamikaze ALBATROS İDA, 5 adet TB2 İHA ve 5 adet TB-2 S/İHA, Atamızdan yadigar TCG SAVARONA olmak üzere toplam 24 yüzer platform ve 10 adet uçar platformun hizmete alındığı bilgisine yer verilmiştir.

Halihazırda 1 Milli Uçak Gemisi, 1 TF-2000 Hava Savunma Harbi Muhribi, 6 Açık Deniz Karakol Gemisi, 7 İSTİF sınıfı fırkateyn, 1 Milli Hücumbot, 1 Yeni Nesil Mayın Avlama Gemisi, 5 REİS sınıfı denizaltı, 1 Milli Denizaltı ve 8 Yeni Tip Çıkarma Aracı olmak üzere toplam 31 gemi inşa halindedir.

Teşkilatlanma ve konuşlanma faaliyetleri kapsamında

Donanma Komutanlığının genişleyen görev envanterine yönelik komuta kontrol ihtiyacının etkin şekilde yerine getirilmesi maksadıyla İzmir’de Koramiral seviyesinde Donanma Komutan Yardımcılığı teşkil edilmiştir. Daha önce 1 adet olan Lojistik Komodorluk sayısı 2’ye çıkarılmış ve Aksaz’da Tuğamiral seviyesinde kurulan Lojistik Destek Görev Grup Komutanlığı kuruluşuna alınmıştır. Aynı harekât ortamında birbirini destekler biçimde harekât icra eden sualtı ihtisaslı SAT, SAS, Dalgıç ve Kurtarma birimleri İstanbul’da Tuğamiral seviyesinde teşkil edilen Sualtı Harekât ve Kurtarma Komutanlığı çatısı altında toplanmıştır. Bununla birlikte Aksaz’da İDA Grup Komutanlığı teşkil edilmiş ve Kuzey Ege Harekât Alanına yakın olunması ve tehditlere süratle reaksiyon gösterilmesine yönelik olarak 1’inci Hücumbot Filotillası Komodorluğu ve bağlısı 4 RÜZGAR sınıfı hücumbotun Gölcük olan konuş yeri Çanakkale olarak değiştirilmiştir.

Çanakkale’de yeni konuşlanan gemi sayısına paralel olarak artan bakım ve onarım ihtiyacını yerinde ve hızlı şekilde gidermek maksadıyla Çanakkale Onarım Destek Komutanlığı da teşkil edilmiştir. 1’inci Korvet Filotillası Komodorluğu ve BURAK sınıfı karakol gemilerinin Foça/İzmir olan konuş yeri Mersin olarak değiştirilmiş ve Batı Görev Grup Komutanlığı kuruluşundan çıkarılarak Güney Görev Grup Komutanlığı kuruluşuna alınmıştır. 1’inci Karakol Gemileri Filotillası Komodorluğu Mersin’de, 2’nci Karakol Gemileri Filotillası Komodorluğu Aksaz/Marmaris’te konuşlandırılarak Güney Görev Grup Komutanlığı kuruluşuna alınmıştır. TCG KARATAŞ ve TCG KARADENİZ Ereğli Gazimağusa Deniz Komutanlığı bağlısı olarak Girne/KKTC’nde konuşlanmıştır.

Amfibi Deniz Piyade unsurlarının yeniden teşkilatlanması kapsamında ise yeni teşkil edilen Amfibi Kolordo Komutanlığı Donanma Komutanlığı kuruluşuna alınarak Çanakkale’de konuşlandırılmıştır. 3 Tugay 16 Taburdan oluşan Kolordu seviyesindeki amfibi gücü ile Türkiye Cumhuriyeti, NATO’nun 2’nci büyük amfibi kuvveti haline gelmiştir.

Devam eden faaliyetler kapsamında Deniz Hava Komutanlığı bağlısı Deniz İnsansız Hava Aracı Sistemleri (İHAS) Filo Komutanlıkları ve bakım birimlerini tek çatı altında birleştirecek şekilde Deniz İHAS Komutanlığının teşkili sağlanırken geleceğe yönelik planlamalar kapsamında Karadeniz ile Doğu Akdeniz’de Çukurova ve Samsun havalimanlarına konuşlanarak S/İHA uçuş harekâtı icra etmek üzere Deniz Kuvvetleri Komutanlığınca yer tahsisi alınmış, hangar ve meydan tesisleri inşası için proje çalışmalarına başlanmıştır. Kritik üs ve liman tesislerinin kamikaze/sürü İHA tehdidine karşı savunulması maksadıyla Çanakkale Boğaz K.lığı, Aksaz Deniz Üs K.lığı, Foça Deniz Üs K.lığı ve Topel Deniz Üs K.lığı kuruluşlarında yer alan “Üs Savunma Birlikleri K.lığı” bünyesinde toplam 4 “Dronsavar Bölük Komutanlığı”, ayrıca Çanakkale Deniz Hava Üs K.lığı bünyesinde 1 “Dronsavar Takım Komutanlığı” çalışmaları sürmektedir.

Dz.K.K.lığı bünyesinde “Hava Savunma Tugay Komutanlığı” kurulması, rıhtım ve iskele inşaatı yapabilecek kabiliyette ilave iki “Deniz İstihkam Tabur Komutanlığı” kurulması çalışmaları da sürmektedir. Mayın harbindeki teknolojik gelişmelere paralel olarak Mayın Karşı Tedbirlerinin (MKT) insansız sistemlerle icra edilebilmesi maksadıyla “Mobil Mayın Karşı Tedbirleri Komutanlığı” ve altında Hafif Otonom Sualtı Araçları (HOSA), Mobil El Sonarları ve Çok/Tek Atımlı Uzaktan Kumandalı Araçları (ROV) bulunan 10 Mobil MKT Timi kurulması çalışmalarına devam edilmektedir. Ayrıca istihbarat ve istihkam sınıfının kapsamlı organizasyon çalışması yapılmış ve ilk kez bu sınıflardan personel, Amiralliğe ettirilmiştir. Bu bağlamda ilk kadın subay da bu dönemde Amiralliğe terfi ettirilmiştir.

Harekât faaliyetleri

Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte Karadeniz’de ortaya çıkan mayın tehdidine karşı deniz trafiğinin emniyetini sağlamak ve katılımcı ülkeler arasındaki iş birliğini ve birlikte çalışabilirliği arttırmak amacıyla Türkiye öncülüğünde Romanya ve Bulgaristan ile başlatılan “Üçlü Girişim” kapsamında Karadeniz Mayın Karşı Tedbirleri (MCM Black Sea) Görev Grubu 11 Ocak 2024 tarihinde İstanbul’da imzalanan Mutabakat Muhtırası ile kurulmuştur. Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından itibaren Türk Deniz Kuvvetleri tarafından icra edilen Mayın Gözetleme Harekâtı kapsamında 7 sürüklenen mayın, 8 İDA ve 3 İHA/maket uçak tespit ve imha edilerek Karadeniz’deki deniz ulaştırma hatlarının korunması ve sondaj faaliyetlerinin emniyetle icra edilmesine destek sağlanmıştır.

Doğu Akdeniz Deniz Yetki Alanlarımızda son olarak İtalyan bayraklı ve Ievoli Relume isimli geminin ilan ettiği sahanın bir kısmının Türk kıta sahanlığını kapsaması üzerine geminin faaliyetleri engellenmiş ve İtalyan makamları ülkemizden resmi izin almak zorunda bırakılmıştır. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından son 3 yılda 17 geminin deniz yetki alanlarımıza yönelik izinsiz faaliyet girişimleri engellenmiş milli tezlerimiz en kuvvetli şekilde savunulmuş, hak ve menfaatlerimiz korunmuştur.

Raporda Libya ile ilgili olarak ise “Libya açıklarında bölge hava savunmasına destek sağlamak ve sancak varlık göstermek maksadıyla 2 gemimiz bölgede bulunmakta, HOMS Müşterek Deniz Eğitim Komutanlığı koordinesinde Libya Deniz Kuvvetleri personeline gemilerimizde eğitim verilmektedir.” ifadeleri yer almaktadır. Ayrıca Somali açıklarında petrol ve doğalgaz aramak için bölgede bulunan Oruç Reis ve beraberindeki Donanma unsurları içinse şu ifadelere yer verilmiştir:

“MV Oruç Reis ve destek gemilerinin Somali Münhasır Ekonomik Bölgesinde TPAO’ya verilen ruhsat sahalarında icra edeceği faaliyetler süresince refakat ve koruma sağlamak üzere 2 fırkateyn ve 1 lojistik destek gemisinden oluşan Somali Deniz Görev Grubu (SDGG) teşkil edilmiştir. Görev Grubu 25 Ekim 2024 tarihinden itibaren bölgede çalışma icra eden TPAO gemilerine koruma ve refakat görevine başlamıştır. Görev Grubu unsurlarının faaliyetlerine 6 Mayıs 2025 tarihine kadar devam etmesi planlanmaktadır.” 

Öte yandan TCG ANADOLU ile ilk kez Açık Deniz Görev Grubu teşkil edilerek İspanyol Amfibi Görev Grubu ile 15-18 Nisan 2024 tarihleri arasında Antalya açıklarında, NATO’nun Neptune Strike faaliyeti kapsamında Nisan ve Ekim aylarında Arnavutluk’un Sazan Adası’na istinaden amfibi eğitimler icra edilmiştir. Ayrıca 26 Şubat-01 Mart 2025 tarihleri arasında ise Ege Denizi Doğanbey Tatbikat alanında İspanyol Juan Carlos ve Anadolu Amfibi Görev Grupları ile eğitimler başarıyla icra edilmiştir. Türkiye-Japonya ilişkilerinin 100. yıldönümü ve Ertuğrul fırkateyninin 134’üncü anma töreni kapsamında TCG KINALIADA 8 Nisan-21 Ağustos 2024 tarihleri arasında 134 gün seyir, 27 bin deniz mili ile 24 liman ziyareti icra ederek, 19 ülke ile ikili ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlamıştır. Bununla birlikte Katar’da teşkil edilen Deniz Unsur komutanlığına 2 YTKB (Yeni Tip Karakol Botu) tahsis edilerek personel görevlendirilmesi yapılmıştır.

Türk Deniz Kuvvetleri’nin uluslararası bir marka haline getirmeyi hedeflediği, İstanbul’da konuşlu Çok Uluslu Deniz Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi’nin (ÇUDGMM/MARSEC COE) akreditasyon ve aktivasyon süreci 8 Haziran 2020 tarihinde tamamlanarak Türkiye’nin NATO’ya akredite 2’nci, NATO’nun 26’ncı Mükemmeliyet Merkezi olarak “Uluslararası Askeri Kuruluş” statüsüne ulaşmıştır. Bu çerçevede Türkiye’nin girişimleri ile Azerbaycan 10 Şubat 2025 tarihinde ÇUDGMM’ye katkı sağlayan 4’üncü ülke olmuştur. Bu düzenleme ile kardeş Azerbaycan’ın bayrağı ÇUDGMM’de dalgalanacak ve bir Azerbaycan personeli merkezde daimi görevli olacaktır.

NATO’nun bölgesel plan görevleri kapsamında; 2024-2028 yılları arasında Karadeniz’deki deniz harekâtını sevk ve idare edecek CTF CLACK Karargâhı İstanbul’da ve 2024-2025 yılları arasında Akdeniz’deki deniz harekâtını sevk ve idare edecek CTF MED Karargâhı Aksaz’da Türk Deniz Kuvvetleri tarafından teşkil edilmiştir. Türkiye’nin 2025 yılı NATO taahhütleri kapsamında 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren bir yıl süre ile NATO’nun Amfibi Kuvvetlerinin sevk ve idaresini ihtiyaç duyulduğunda gerçekleştirecek Amfibi Görev Kuvveti K.lığı (Commander Amphibious Task Force – CATF) ve Çıkarma Kuvvetli K.lığı (Commander Landing Force – CLF) 2023 yılından itibaren Foça’da teşkil edilmiştir. Bahse konu karargâhlar, 24 Mart-04 Nisan 2025 tarihleri arasında İspanya’da icra edilecek Dynamic Marine-FLOTEX 2025 tatbikatında sertifikasyona tabi tutulacaktır.

2025 yılında NATO’nun en kritik Deniz Unsur Komutanlıkları, Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yürütülmektedir. Bu bağlamda Türkiye halihazırda NATO’nun 5 Deniz Unsur Komutanlığından 3’üne (NATO Daimi Deniz Görev Grubu-2, NATO Daimi Karşı Mayın Tedbirleri Görev Grubu-2, Amfibi Görev Kuvveti Komutanı/Çıkarma Kuvveti Komutanı) eş zamanlı olarak komuta eden tek ülke konumundadır. Ayrıca TURMARFOR Komutanlığı ile 2023 yılında 1 sene süre ile Yüksek Hazırlıklı Deniz Gücü Komutanı (HRF-M) komutanı deruhte edilmiştir. Türkiye’nin haricinde NATO’ya bu seviyede sadece ABD, Fransa, İtalya, İspanya ve Birleşik Krallık katkı sağlayabilmektedir. Bu konuda Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, “Özellikle muhrip ve fırkateyn gibi vurucu unsurlardan oluşan NATO Daimi Deniz Görev Grubu-2’nin komutanının, NATO nezdinde gerçekleştirilen koordineli çalışmalar neticesinde 12 yıl sonra yeniden Deniz Kuvvetlerimize verilmesi sağlanmıştır.” ifadelerini kullanmıştır.

Faaliyete geçen/başlatılan projeler

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yayınlanan raporda platform projeleri kapsamında eş zamanlı olarak;

• TF-2000 Hava Savunma Harbi Muhribi
• Milli Uçak Gemisi
• Milgem 6-12’nci gemiler (İSTİF sınıfı fırkateyn)
• Açık Deniz Karakol Gemisi 3-10’uncu gemiler
• Yeni Tip Çıkarma Aracı
• Yeni Nesil Mayın Avlama Gemisi
• AYDIN sınıfı benzeri Mayın Avlama Gemisi
• Milli Denizaltı
• Milli Hücumbot
• Kıyı Römorkörü, Amfibi Gemiler (LST) ve Mesaha Gemisi projeleri seri üretimden tasarıma kadar farklı aşamalarda yürütülmektedir.

Silah sistem projeleri kapsamında;

• ATMACA Satıhtan Satıha Milli Güdümlü Mermi
• GEZGİN Milli Müşterek Seyir Füzesi
• SAPAN, HİSAR-D RF, SİPER Blok 1D Satıhtan havaya Güdümlü Mermi ve Sistemi
• AKYA Milli Denizaltı Torpidosu seri üretimi
• GÖKDENİZ Yakın Hava Savunma Sistemi
• 76/62 ve 5/54 deniz topları geliştirmesi
• MALAMAN milli deniz mayını
• Milli Demirli Mayın ve Otonom Mayın (ATOM) projeleri

İnsansız sistem projeleri kapsamında;

• TB-2, TB-3 SİHA, Uçan Kanat İHA (KİHA)
• Kamikaze yetenekli sürü İHA
• 5 farklı tip ve konfigürasyonda İDA
• Yeni Nesil Mayın Avlama Gemisi projesi dahilinde gemi organik bünyesinde kullanılacak mayın tespit ve avlama İDA’ları
• Kamikaze yetenekli sürü İDA, Kamikaze Yetenekli İnsansız Kara Aracı (İKA)
• Kamikaze/Sürü İHA/İDA’lara Karşı Savunma Sistemi projelerine devam edilmektedir.

Uçar platform projeleri kapsamında eş zamanlı olarak;

• D/K uçakları modernizasyon
• Tekamül jet eğitim uçağı (HÜRJET) geliştirme
• Genel maksat helikopteri (GÖKBEY) projeleri yerli ve milli olarak yürütülmektedir.

İlk kez icra edilen faaliyetler

Türk Deniz Kuvvetleri tarafından bir ilk olacak şekilde ve birçoğu dünyada paradigmaları değiştirici olarak kabul edilen;

• 12 Nisan 2022’de AKSUNGUR SİHA’dan harp başlıklı mühimmat atışı
• 11 Mayıs 2022’de AKSUNGUR SİHA’ya entegre milli sentetik açıklıklı radar ile mayın arama faaliyeti
• 04 Ekim 2023’te Kamikaze Sürü İDA’lar ile hedef geminin batırılması
• 27 Aralık 2023’te TCG PREVEZE denizaltısından hedef gemi M/G gazal’a AKYA harp torpidosu atışı icra edilerek batırılması
• 10 Mart 2024’te TCG İSTANBUL’dan Milli Diket Atım Lançer Sistemi ile HİSAR-D Test G/M’si atışı
• 22 Mart 2024 tarihinde, TCG PİRİREİS tarafından Erdek Körfezi’nde MALAMAN Projesi kapsamında üretilen prototip eğitim mayını döküşü
• 11 Mayıs 2024’te TCB-53 K/N’lı SH-70 helikopterinden 3 adet pasif sonoboy atışı
• 11 Haziran 2024’te MALAMAN Mayını işlevsellik (patlatma) gösterimi kapsamında hedef geminin batırılması
• 10 Ağustos 2024 tarihinde Lystad Körfezi’nin (Horseshoe Adası-Antartika) uluslararası harita üretim sorumluluğunun ülkemizce devralınmasının sonrasında uluslararası hüviyete sahip ilk Antartika seyir haritamızın (INT 9167) yayınlanması
• 21 Ekim 2024’te Seahawk helikopterinden işaretlemeye ihtiyaç duymayan IIR başlıklı TEMREN G/M atışı
• 19 Kasım 2024’te TB-3 İHA iniş-kalkış imkan kabiliyeti kazandırılması maksadıyla TCG ANADOLU’ya ilk iniş-kalkış testi
• 20 Kasım 2024’te TCG GİRESUN ile gemiye konuşlu YVT/YKİ sistemi kullanarak İHA’nın gemide bulunan operatör tarafından kontrolü
• GÜR sınıfı denizaltılara Taşınabilir Atış Kontrol Birimi (TAKB) ile AKYA torpidosu atış yeteneği kazandırılması neticesinde, TCG I. İNÖNÜ denizaltısından AKYA torpidosu atışı
• 05 Aralık 2024 tarihinde yerli imkanlarla ilk defa üretilen sıvı hidrojenin TCG PİRİREİS denizaltısına ikmali
• 20 Aralık 2023’te havadan ve 22 Mart 2024 ile 17 Şubat 2025’te denizaltından MALAMAN akıllı mayın döküşü
• 16 Şubat 2025’te TCG BEYKOZ’dan GÖKSUR G/M atışı
• 12 Mart 2025’te ise “Kapsüllü ATMACA Atışlı Deniz Testi” atışı icra edilmiştir.

Savunma Sanayii İcra Kurulu kararları

03 Ocak 2024 tarihinde icra edilen SSİK toplantısında;

• Milli Uçak Gemisi dizayn faaliyetlerine başlanması (DPO tarafından devam)
• 3-6’ncı Açık Deniz Karakol Gemileri (Sözleşmesi imzalandı)
• İSTİF sınıfı fırkateyn 5-8’nci gemilerin inşası (İZMİR ve İZMİT denize indi)
• Milli Hücumbot projesine başlanması (1 adet prototip inşası)
• 8 adet Yeni Tip Çıkarma Aracı inşası (İlk gemi denize indi)
• Yakın Hava Savunma Sistemi (Gökdeniz), ilave olarak Milli Müşterek Seyir Füzesi (Gezgin) ve İHA projelerine ilave kaynak aktarılması

06 Ağustos 2024 tarihinde icra edilen SSİK toplantısında;

• Kamikaze yetenekli sürü İDA (Sözleşme hazırlıkları devam)
• Engin Deniz Gözetleme Radarı (Sözleşme hazırlıkları devam)
• Kamikaze sürü İHA (Sözleşme hazırlıkları devam)
• Sayısal müşterek telsiz (Sözleşmesi imzalandı), Kıyı Römorkörü (Sözleşmesi imzalandı)
• TB-3 Taarruzi İnsansız Hava Aracı (Sözleşme hazırlıkları devam), Sürü İHA/İDA’lara Karşı Koruma Sistemi (Sözleşme hazırlıkları devam) tedarikine yönelik SSİK kararı alınmıştır.

Bu bağlamda Deniz Kuvvetleri, önceki bölümde ayrıntıları arz edildiği üzere Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en yoğun gemi inşa programının yürütülmekte olduğunu belirterek, anılan programın yabancı basında da önemli şekilde ilgi gördüğünü aktarmaktadır.

Gemi inşa ve modernizasyon projeleri

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, “Son Üç Yıllık Dönemde İcra Edilen Faaliyetler” raporu kapsamında devam eden gemi inşa ve modernizasyon projelerine dair bilgileri de güncel haliyle aktarmaktadır.

Milli Uçak Gemisi (MUGEM) Projesi

Tasarım faaliyetlerine devam edilen Milli Uçak Gemisi, 17 Aralık 2024’te uçuş rampası ilk sac kesimi gerçekleştirilmiştir. Yeni nesil uçak gemisi konseptine uygun olarak tasarım faaliyetlerinin devam ettiğini belirten Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, geminin 285 metre tam boy, 71 metre azami genişlik, 60.000 ton deplasmana sahip ve 55 adet muhtelif tipte hava aracının konuşlanabileceği şekilde tasarlandığını ifade etmektedir.

Dizayn Proje Ofisi (DPO) tarafından Milli Uçak Gemisinin konsept tasarım tamamlanmış olup ön tasarım faaliyetlerine devam edilmektedir. Tasarımda gelinen durum itibariyle geminin tekne formu tasarlanmış endaze planı yayımlanmış sevk analizleri tamamlanmış ve uçuş güvertesi tasarımı nihayetlendirilmiştir. Halihazırda hava akış analizlerine ve 3 boyutlu genel yerleşim çalışmalarına devam edilmektedir. 2-B Genel Yerleşim Planı yayımlanmış ve sistem ön tasarım hesaplarına başlanmıştır. Müteakiben tek hat diyagramlarının, şematik resimlerin, ağırlık hesaplarının, mukavemet, titreşim ve beka analizlerinin ve 3-B üretim modelinin oluşturulmasına başlanacaktır.

Çok Maksatlı Amfibi Gemi Projesi

TCG ANADOLU 10 Nisan 2023’te hizmete girmiştir. Gemiye TB-3 İHA iniş-kalkış imkân kabiliyeti kazandırılması maksadıyla 19 Kasım 2024’te ilk iniş-kalkış testi başarıyla tamamlanmıştır. YKİ ve YVT’lerin sözleşme değişikliği ile gemiye entegrasyonu için inşa tersanesi SEDEF tarafından çalışmalara devam edilmektedir.

TF-2000 Hava Savunma Harbi Muhribi Projesi

Ülke hava savunmasının açık denizlerden itibaren kademeli olarak karşılanması maksadıyla bölge ve kuvvet hava savunması yapabilecek üstün hava savunma ve taarruz imkân ve kabiliyetine sahip TF-2000’in ön konsept tasarım ve kontrat tasarım faaliyetleri tamamlanmış olup detay tasarım faaliyetlerine devam edilmektedir. İlk sac kesimi 17 Aralık 2024’te gerçekleştirilmiş olan TF-2000 muhribi, 149 metre tam boy, 21,3 metre en, 8.300 ton deplasmana ve 5.000 mil seyir siasına sahip olacak şekilde tasarlanmıştır.

İSTİF Sınıfı Fırkateyn Projesi

İlk milli fırkateyn TCG İSTANBUL 19 Ocak 2024’te hizmete girmiştir. Halihazırda HİSAR-D entegrasyon faaliyetlerine devam edilmektedir. MİLGEM Fırkateyn Projesi 6-12’nci gemilerin tedariki kapsamında eş zamanlı inşa edilen 7 adet İSTİF sınıfı fırkateynin 2026 ve 2027 yıllarında hizmete girmesi planlanmaktadır. Bu bağlamda 6’ncı gemi İZMİR ve 7’nci gemi İZMİT’in geçtiğimiz aylarda denize indirilmiş olup; kalan gemilerin inşa, İZMİR ve İZMİT’in ise donatım faaliyetlerine devam edilmektedir.

Açık Deniz Karakol Gemisi Projesi

Fırkateyn ve korvet görevlerinin bir kısmının maliyet etkin şekilde icrasının yanı sıra harp zamanında yerinde hazır konseptine uygun olarak üstün özelliklere sahip bir muharip unsur haline getirilebilen çık deniz karakol gemilerinin ilk ikisi AKHİSAR ve KOÇHİSAR, 23 Eylül 2023’te denize indirilmiştir. Akabinde AKHİSAR ilk seyrine 12 Aralık 2024’te gerçekleştirmiştir. Gemilerin Nisan 2025 ve Ağustos 2025’te hizmete girmesi planlıdır. ADKG 3-6’ncı gemilerin tedarikine yönelik sözleşme 9 Ekim 2024’te imzalanmıştır. Bu çerçevede 4 adet açık deniz karakol gemisinin 2028 yılında hizmete girmesi planlanmaktadır. Açık deniz karakol gemilerimiz 99.50 metre tam boya, 14,42 metre genişliğe, 2.300 ton deplasmana ve 4.500 deniz mili seyir siasına sahip olacaktır.

Yeni Nesil Mayın Avlama Gemisi Projesi

YMAG Projesi kapsamında prototip geminin dizayn ve inşasına yönelik SSİK kararı 03 Ocak 2024’te alınmıştır. Bu çerçevede 1 geminin tasarım ve inşasına yönelik sözleşme DEARSAN A.Ş ile SSB arasında 9 Ağustos 2024’te imzalanmış ve 4 Kasım 2024’te yürürlüğe girmiştir. Geminin Mayıs 2028’de hizmete girişi planlıdır. Yeni nesil mayın avlama gemisi 80 metre tam boy, 16,6 metre genişlik, 2.470 ton deplasmana ve non-manyetik tekne yapısına sahip olup gelişen trendlere uygun olarak 2 adet otonom S/Ü vasıtası, 4 adet otonom sualtı aracı ve ayrıca tek/çok atımlı mayın imha ROV’ları konuşlandırılacak şekilde dizayn edilmiştir.

AYDIN Sınıfı Benzeri Mayın Avlama Gemisi

AYDIN Sınıfı Benzeri Mayın Avlama Gemilerinin (MAG) tedarikine yönelik Teknik Gereklilikler Dokümanı hazırlık çalışmalarına devam edilmektedir. Proje kapsamında 5 adet gemi inşa edilmesi planlanmaktadır. AYDIN sınıfı benzeri MAG’larda; milli Değişebilir Derinlikli Sonar (VDS) bulunması ve AYDIN sınıfı MAG’larda mevcut yeteneklere ilaveten milli otonom sualtı aracı, milli çok atımlı mayın imha ROV’ları konuşlandırılması, milli toplarla donatılması ve gemilerin milli bütçeden İstanbul Tersanesi K.lığı imkanları ile inşa edilmesi planlanmaktadır.

Milli Hücumbot Projesi

Milli Hücumbot Projesine yönelik SSB ile yüklenici STM A.Ş arasında 9 Eylül 2024’te bir adet prototip hücumbot tedariki için sözleşme imzalanmıştır. Proje kapsamında toplam 10 adet hücumbot tedarik edilmesi planlanmaktadır. Milli hücumbotlarımız, hücumbot harekatının gerekliliklerine uygun şekilde 66,35 metre tam boya, 9,34 metre azami genişliğe ve saatte 40 deniz mili azami sürate sahip olacak şekilde inşa edilecektir.

Otonom İnsansız Sualtı/Suüstü Aracı Tedarik Projesi

Türk İHA’larının dünya çapında yakaladığı haklı şöhretin deniz harekât ortamında da yakalanması ve dönüşen harekât şartlarında oyun değiştirici etkiye sahip olacak insansız deniz platformlarında da dünya lideri olunması maksadıyla Marlin İDA 19 Ocak 2024’te hizmete girmiştir. SANCAR, ULAQ ve SALVO İDA’ların 2025 yılında hizmete girmesi planlıdır. Ayrıca 8 adet kamikaze insansız deniz aracı için SSİK kararı alınmıştır.

Mayın Karşı Tedbirleri harekâtının insansız sistemler icra edilebilmesi kapsamında Hafif Otonom Sualtı Araçları ile Aktif/Pasif Mobil El sonarının envantere kazandırılması çalışmalarına devam edilmektedir. Ayrıca Yeni Nesil Mayın Avlama Gemisi Projesi dahilinde gemi organik bünyesinde kullanılmak üzere MKT imkân kabiliyetleri ile donatılmış 2 İDA envantere kazandırılacaktır.

Denizde İkmal ve Muharebe Destek Gemisi (DİMDEG) Projesi

TCG DERYA 19 Ocak 2024’te hizmete girmiştir. TCG DERYA dünyada sınıfının en yüksek süratine sahip destek gemisi olarak uçak gemisi dahil olmak üzere görev gruplarının ana kara desteği olmadan harekata devam edebilmesi için ihtiyaç duyduğu yakıt, mühimmat, erzak, yedek parça ve onarım imkanlarını sağlayabilecek bir platformdur.

Lojistik Destek Gemisi Projesi

Proje kapsamında; birinci gemi TCG YZB. GÜNGÖR DURMUŞ 08 Aralık 2022’de, ikini gemi TCG ÜTĞM. ARİF EKMEKÇİ 09 Kasım 2023’te hizmete girmiştir. Tedarik edilen iki gemi sayesinde Türk Deniz Kuvvetleri’nde ilk kez kıçtan yüzdürmeli sistem ile denizde akaryakıt ikmali yeteneğine kavuşulmuştur. TCG YZB. GÜNGÖR DURMUŞ hazlihazırda Somali Deniz Görev Grubu’nda, TCG ÜTĞM. ARİF EKMEKÇİ ise Türkiye’nin komutasını üstlendiği NATO Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu-2’de komuta gemisi olarak başarı ile görev icra etmektedir.

Yeni Tip Çıkarma Aracı (YLCT) Projesi

Proje kapsamında 8 adet yeni tip çıkarma aracı tedarik edilmektedir. Birinci geminin Kasım 2025’te, son geminin ise Mayıs 2027’de hizmete girmesi planlıdır. Saatte 20 deniz mili azami süratleri ile emsalleri arasında öne çıkan gemilerden ilki 22 Şubat 2025 tarihinde denize indirilmiştir.

Akaryakıt Gemisi (AGEM) ve Kıyı Römorkörü Projesi

AGEM projesi kapsamında 2024 yılında 4 gemi hizmete alınmış ve hizmet yerlerine intikal ederek görevlerine başlamışlardır. Akaryakıt gemileri; denizde harekât icra edecek yüzer unsurların denizde kalış sürelerinin arttırılması, denizde ikmal imkânı bulamayan gemilerin liman yaklaşma sularında ve bekleme mevkilerinde akaryakıt ikmallerini yapabilmesi maksadıyla tedarik edilmiştir. Ayrıca, 4 adet kıyı römorkörünün tedariki için 20 Aralık 2024’te UZMAR Tersanesi ile sözleşme imzalanmıştır. Gemilerin 2026 yılı içerisinde hizmete girmesi planlıdır.

Milli Denizaltı (MİLDEN) Projesi

Toplam 6 denizaltıdan oluşan Milli Denizaltı (MİLDEN) Projesi’nde ilk unsur inşasının 2031 yılında tamamlanacağı öngörülmektedir. İlk denizaltının 16 Aralık 2024’te test bloğunun ilk kaynağı yapılarak inşasına başlanmıştır. Uzay aracı tasarımına denk bir teknoloji olarak kabul edilen denizaltı dizayn ve inşa faaliyetlerinin tamamlanmasının ardından Türkiye, uçak gemisinden denizaltıya kadar ihtiyaç duyduğu her tipte platformu dizayn ve inşa edebilen ve tamamen kendi kendine yeterli bir Deniz Kuvveti olduğunu tüm dünyaya ilan edecektir. Yeni platformların envantere girmesi ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti’nin stratejik kuvvet çarpanı ve caydırıcılık unsuru Denizaltı Filosu dışa bağımlılıktan tamamen kurtulacaktır.

Yeni Tip Denizaltı (YTDP) Projesi

REİS sınıfı olarak isimlendirilen 6 adet yeni tip havadan bağımsız tahrik sistemli denizaltının 1’incisi TCG PİRİREİS’in teslimi 17 Ekim 2024’te gerçekleştirilmiştir. Ayrıca 2’nci denizaltı HIZIRREİS’in deniz kabul test faaliyetlerine, 3’üncü denizaltı MURATREİS’in havuzda donatım/test faaliyetlerine, 4-6’ncı denizaltıların inşa ve donatım faaliyetlerine devam edilmektedir.

PREVEZE/GÜR Denizaltılar Yarı Ömür Modernizasyonu ve MÜREN/ADVENT MÜREN SYS Projesi

TCG PREVEZE’nin MÜREN-SYS entegrasyonu 29 Mart 2022’de tamamlanmış, TCG SAKARYA ile TCG 18 MART’ın modernizasyon faaliyetlerine devam edilmektedir. Öte yandan TCG BURAKREİS’in ise 18 Ağustos 2025’te modernizasyonuna başlanması planlanmaktadır. GÜR sınıfı denizaltıların ise AKYA atış yeteneğine sahip olması için 4 adet taşınabilir atış kontrol birimi 17 Mayıs 2024’te Denizaltı Filosu K.lığına teslim edilmiştir.

BARBAROS Sınıfı Fırkateyn Yarı Ömür Modernizasyon (B-YÖM) Projesi

BARBAROS sınıfı fırkateynler kapsamlı bir yarı ömür modernizasyonuna tabi tutulmaktadır. İlk gemi TCG ORUÇREİS’in modernizasyonu Aralık 2024’te tamamlanmış, kalan 3 adet BARBAROS sınıfı fırkateyn’in modernizasyonunun 2028 yılında tamamlanması planlanmaktadır. B-YÖM projesi kapsamında fırkateynler, modern milli savaş yönetim sistem, silah, sensör ve muharebe sistemleri ile donatılmaktadır.

TCG SAVARONA’nın Deniz Kuvvetleri Envanterine Alınması ve Onarım Faaliyetleri

17 Ağustos 2023 tarihinde yapılan protokolle Deniz Kuvvetleri Komutanlığına devredilen TCG SAVARONA’nın tekrar güvenle seyir yapabilmesi için geminin orijinal haline sadık kalınarak MSB İstanbul Tersanesi Komutanlığında Eylül 2023 tarihinden itibaren başlatılan onarım faaliyetleri bir yıldan az bir süre içerisinde tamamlanmış ve TCG SAVARONA 19 Temmuz 2024 tarihinde ilk seyrini icra etmiştir.

Milli İmkanlarla Modern Denizaltı Torpidosu (AKYA) Tedariki

Harp bataryası geliştirme çalışmaları tamamlana kadar 2 adet eğitim bataryalı harp başlıklı AKYA torpidosu 02 Mayıs 2024’te Deniz Kuvvetleri Komutanlığınca teslim alınmıştır. Eğitim bataryalı harp başlıklı AKYA torpidosu atışı 27 Aralık 2023’te Antalya Körfezi’nde TCG PREVEZE’den başarıyla icra edilerek hedef M/G Gazal 12.000 yd. Mesafeden tam isabetle vurularak batırılmıştır. Bu bağlamda yapılan atışlarla ilgili Komutanlık raporda, “Denizaltılarımızdan bugüne kadar 54 adet AKYA torpido atışı icra edilmiştir.” ifadelerine vermiştir.

Satıhtan Havaya Milli G/M (Füze) ve Sistemi Projesi

Satıhtan Havaya Milli G/M ve Sistemi tedariki kapsamında, Sinop açıklarında TCG İSTANBUL’da Milli Dikey Atım Lançer Sisteminden (MİDLAS) simüle bir hedefe bir adet HİSAR-D Kontrol Test G/M’si atışı başarıyla icra edilmiştir. Taarruz MİDLAS geliştirme faaliyetlerine başlanmıştır. Bu doğrultuda Deniz Kuvvetleri, hava tehditlerine karşı uzun menzilden savunma sağlayacak SAPAN Projesi’ne de devam ettiğini belirtmektedir.

Satıhtan Satıha Milli Güdümlü Mermi ATMACA Projesi

Suüstü unsurlarının ana silahını oluşturan, Türk denizaltılarına ise uzun mesafeden vuruş yeteneği kazandıran ATMACA Güdümlü Mermi sisteminin fırkateyn ve korvetlere entegrasyonu tamamlanmıştır. Denizaltıdan ilk ATMACA G/M atışı ise 12 Mart 2025 tarihinde başarıyla icra edilmiştir.

Müşterek Seyir Füzesi (GEZGİN) Projesi

Kritik kara hedeflerine karşı uzun menzilden ve derinliğine taarruz imkânı kazandıracak GEZGİN Milli Müşterek Seyir Füzesi tedariki kapsamında TÜBİTAK SAGE tarafından tasarlanan ve üretilen Denizaltı Test Altyapısı (DATA) kullanılarak Aksaz’da Kapsüllü GEZGİN Kütle Eşdeğer Atışları başarıyla icra edilmiştir. G/M’nin Milli Dikey Atım Lançer Sistemi (MİDLAS) uyumlandırma çalışmalarına devam edilmektedir.

Milli Akıllı Mayın MALAMAN Projesi

Deniz Kuvvetleri envanterindeki eski teknoloji ürünü ve metal keysli dip mayınlarına ilave olarak, milli teknoloji ürünü avlanmaya/taranmaya karşı dirençli, akıllı ve gelişmiş ateşleme sistemine sahip GRP keysli modern mayınların milli imkanlarla geliştirilmesi maksadıyla başlatılan proje sonucunda milli ve yerli MALAMAN dip mayını üretilmiştir. MALAMAN’ın patlama gösterimi 11 Haziran 2024’te Erdek Körfezi’nde başarılı şekilde icra edilmiştir. Deniz dibi tabiatına uyumlu farklı görünümlerde üretilen MALAMAN’ın gemiden, denizaltından ve uçaktan dökülmesine yönelik çalışmalara devam edilmektedir.

NAZAR Lazer Elektronik Taarruz Sistemi Projesi

NAZAR Sistemi elektro-optik başlıklı G/M’lere ve asimetrik tehditlere karşı fonksiyonel imha maksatlı lazer tabanlı elektronik taarruz sistemidir. Sistem 14 Nisan 2023’ten itibaren gemilere konuşlandırılmıştır. Proje ile karşı tedbir sistemi çok az ülkenin elinde olan kızılötesi güdümlü mermi tehditlerine karşı kritik bir yetenek kazanımı sağlanmıştır.

Çanakkale Boğazı Sualtı Güvenliği Projesi

Çanakkale Boğazına Denizaltı Tespit Sistemi Projesi kapsamında, Kumkale ve Seddülbahir’e 25 Aralık 2024’te 2 adet şamandıralı sistem kabul faaliyetlerine başlanmıştır. Ayrıca Kumkale ve Seddülbahir’e birer adet yüksek frekanslı aktif sualtı sensörü kurulumuna devam edilmektedir. Kurulan sistemler sayesinde boğazların sualtı tehditlerine karşı güvenliği milli ve yerli imkanlarla azami seviyeye ulaştırılacaktır.

Düşük Frekans Aktif Sonar Sistemi (DÜFAS) Projesi

Düşük frekansta çalışan, uzun tespit menziline sahip sessiz tehditlerin daha erken tespit edilmesini sağlayan S/Ü platformlarından çekilebilir nitelikte 1 adet aktif sonarın Marmara Denizi’nde deniz kabul testleri sonucunda proje tamamlanmıştır. Proje sayesinde NATO içerisinde dahi üye ülkeler tarafından tecrübe/teknoloji aktarımı yapılmayan kritik akustik teknolojilerine milli imkanlarla sahip olunmuştur.

Suüstü Platformları İçin Çok Fonksiyonlu Orta ve Alçak Frekans Sonar (BOSS) Geliştirilmesi Projesi

DÜFAS Sistemine benzer şekilde kritik teknoloji kabul edilerek sıkı ihracat kuralları uygulanan ve ülkelerin kesinlikle teknoloji transferi yapmadığı gelişmiş akustik sistemlerden olan BOSS Projesi kapsamında milli imkanlarla geliştirilecek Orta Frekanslı Gemiye Monteli Sonar (OF-GMS) sistemine ait faz-1 aşaması Nisan 2025’te tamamlanacaktır. Böylece BOSS sistemi TF-2000 Hava Savunma harbi Muhribi inşa sürecine hazır olarak teslim edilecektir.

Intersept Kerteriz ve Mesafe Tespit Sonarı Geliştirilmesi (IPSG) Projesi

AY ve PREVEZE sınıfı denizaltılar için intersept sonarının milli imkanlarla tasarım ve üretimi tamamlanmıştır. Bu bağlamda sistem, Nisan 2025’ten itibaren denizaltılara entegre edilmiş olacaktır. Projenin tamamlanması ile birlikte denizaltılar tarafından kullanılan tüm kritik sensör sistemleri milli imkanlar ile üretilebilir hale gelecektir.

Muharebe Simülatörü

Amfibi Deniz piyade personeline gerçek operasyon ortamını sanal ortamda simüle ederek atış, taktik ve nişancılık eğitimi vermek üzere 1 adet simülatör ve simülatör binası teslimatının 2025 yılı içerisinde yapılması hedeflenmektedir.

AKSUNGUR SİHA’lara Sonoboy İşleme Yeteneği Kazandırılması Projesi

SİHA’lara Denizaltı Savunma Harbi (DSH) yeteneği kazandırılması hedefi kapsamında Türk Savunma Sanayii firmaları ile birlikte aynı anda 1 aktif ve 4 pasif sonoboy işlemeye yönelik sistem geliştirme çalışmalarında sona gelinmiş, saha denemelerine devam edilmektedir. Sistemin gösteriminin Mayıs 2025 ayında yapılması planlanmaktadır.

SH-70 Seahawk Helikopterlerine Sonoboy Atma ve İşleme Yeteneği kazandırılması Projesi

2024 Şubat-Temmuz periyodunda 3 adet sonoboy atma sistemi AFGM bünyesinde ürettirilerek helikoptere entegre edilmiş ve Denizkurdu-2 2024 Tatbikatı’nda başarılı bir şekilde kullanılmıştır. Atma sisteminin otomatik hale getirilmesi ve sayısının 8’den arttırılması çalışmalarına devam edilmektedir. Eylül 2024 ayında kurulan koordineye istinaden Seahawk helikopterlerine sonoboy atmaya ilaveten MARTI tabanlı milli sonoboy işleme sistemi geliştirilmesi faaliyetine de başlandığı aktarılmıştır.

Seahawk Helikopterlerine UMTAS G/M Entegrasyonu ve Tedariki

SSB ve ASELSAN A.Ş tarafından 2017 yılında imzalanan Seahawk Helikopterlerine UMTAS G/M Entegrasyonu ve Tedariki Projesi kapsamında, 24 adet Seahawk helikopterine TEMREN G/M entegrasyonunun gerçekleştirilmesi ve 144 adet TEMREN G/M mühimmatı tedarik edilmesi planlıdır. İlk helikopter (TCB-71) Mart 2021 ayında ASELSAN Akyurt Tesislerine intikal ettirilerek entegrasyona başlanmıştır.

20 adet SH-70 helikopterine TEMREN G/M entegrasyonu tamamlanmış olup kalan helikopterlerin entegrasyonunu 2025 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Proje kapsamında yüksek miktarda Lazer TEMREN G/M ve I-IR TEMREN G/M envantere alınmış olup geriye kalan I-IR TEMREN G/M’lerin de 2025 yılı içerisinde Kuvvet olarak teslim alınması planlanmaktadır.

SSB ile yüklenici arasında 18 Ekim 2024 tarihinde sözleşme değişikliği (SDT-7) imzalanarak AH-1W helikopterline de TEMREN G/M entegrasyonu ve CİRİT G/M füzesi modernizasyonu yapılması planlanmıştır. İlk prototip helikopterin Mart 2025 ayı içerisinde ASELSAN Akyurt Tesislerine intikal ettirilmesi hedeflenmiştir.

Gemi Muharebe Etkinlik Değerlendirme (GEMED) Projesi

Deniz Kuvvetleri platformlarının temel harp nevilerine yönelik etkinliğini ölçmek üzere geliştirilen GEMED projesinin Nihai Kabul Test faaliyetleri Mayıs 2023, yazılım/donanımlarının kurulum/yerleştirme faaliyetleri Şubat 2025 itibariyle tamamlanmıştır. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde GEMED Ofisi kurulmuş olup, Mayıs 2025 sonunda dolacak garanti periyodu bitişinde dış birliklerin GEMED bilgisayarlarına uzaktan bağlanması imkânı kazandırılacaktır.

Harekât Destek (HARDEST) Projeleri

Harekât Destek Programı kapsamında Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) kullanılarak aşağıda sunulan sistemler tedarik edilmiş/edilmektedir;

• 2 adet Mesaha Botu
• 10 adet POYRAZ İHA (Somali Deniz Görev Grubu’nda görev yapan gemilerde kullanılmak üzere HAVELSAN üretimi İHA)
• 10 adet Deniz Tipi, 6 adet Kıyı Tipi Maket Uçak/Dron/İDA Tespit ve Engelleme Sistemi (Boğaziçi üretimi 2 adet İLTER deniz tipi sistem sistem Somali Deniz Görev Grubu’nda görev alan 2 fırkateyne entegre edilmiştir)
• Yüksek miktarda sonoboy (ASELBUOY, DİFAR, pasif yönlü)
• 4 adet E/O Sistem ORFOZ (Karadeniz’de mayın gözetleme faaliyetlerinde kullanılmak maksadıyla ASELSAN üretimi ORFOZ E/O Sistemi)
• Yüksek miktarda Kamikaze Dron BAZNA (Amfibi Kolordu, SAT/SAS birlikleri tarafından kullanılmak üzere BAZNA kamikaze FPV dron)
• 6 adet Hafif Otonom Sualtı Aracı HOSA (Karadeniz’de MKT faaliyetlerinde kullanılmak üzere 3 hazır alım, 3 geliştirme HOSA)
• 4 adet INMARSAT Fleet Xpress Uydu Muhabere Sistemi
• 2 adet Denizaltılar İçin Seyyar Akıllı Şarj/Deşarj İstasyonu (SABSİS)
• 3 adet E/H kabiliyetli İDA
• 5 adet 1000W Taşınabilir Güç İstasyonu (ASPİLSAN üretimi)

Lojistik, ordonat ve istihkâm faaliyetleri

Öncelikli olarak acil harekât ihtiyaçlarını destekleyecek şekilde Dz.K.K. unsurlarının idamesi ve lojistik desteğinin sağlandığı üs, limanlar ve kritik kıyı tesisleri inşa/kapsamlı onarımlar ile geliştirilmektedir. Aksaz, Çanakkale, Gökçeada, Ağalar, KKTC (İskele/Boğaz), Antalya, İskenderun, Kaş ve Karadeniz Ereğli’de iskele ve altyapı projelerini başlanmıştır. Bu kapsamda;

• Çanakkale’de fırkateyn ve denizaltılar için parmak iskele inşası ile elektrik altyapısının modernizasyonu
• Gökçeada’da fırkateyn ve denizaltı konuşlanmasına yönelik altyapı ve üstyapı ihtiyaçları (1’inci etap) çalışmaları
• İstanbul Sarıyer/Yenimahalle’deki askeri tesislerin yıkılarak yenilerinin yapılması
• İstanbul Boğaz Komutanlığı Umuryeri kışla binası yapımı
• SAS Komutanlığına eğitim havuzu, eğitim kulesi, bot bakım ambarı, garaj kademe/sundurma binası yapımı
• Yolluca İskelesi’ne LCT rıhtımı ve kapak atma yeri inşası
• Taşucu Ağalar İskelesi’nin ve bölgedeki tesislerin geliştirilmesi
• Mersin Taşucu/Ağalar bölgesinde bulunan arazide Mersin Tersanesi bağlısı onarım teşkili kurulması çalışmalarına devam edilmektedir.

Aksaz Deniz Üs Komutanlığına yönelik projeler

Ege ve Doğu Akdeniz Harekât Alanlarına doğrudan erişim imkânı ve TCG ANADOLU, TCG DERYA ile amfibi unsurların konuşlanacağı, ayrıca hizmete girecek Milli Uçak Gemisinin de konuşlanacağı stratejik öneme haiz Aksaz Deniz Üs Komutanlığının artan lojistik, teknik ve lojman ihtiyacının karşılanması öncelik kazanmıştır. İhtiyacı karşılamak maksadıyla bölgeye yönelik kapsamlı rıhtım, iskele, lojman yapım ve altyapı iyileştirme projelerine başlanmıştır.

Aksaz Dz. Üs K.lığına TCG ANADOLU ve HBT’li Denizaltılar İçin Rıhtım, İskele ve Sahil Destek Tesisleri Yapımı Projesine Nisan 2024 ayında onaylanan NATO Deniz Yetenek Programı Planı (DYPP) ile NATO fonlarından 106 milyon Euro kaynak planlanması sağlanmıştır.

Yürütülen çalışmalar kapsamında;

• TCG ANADOLU’nun Aksaz Deniz Üs K.lığı onarım rıhtımında konuşlanmasına yönelik iskele üzerinde yeni babaların (Liman veya rıhtımlara yanaşan gemilerin halatlarını bağlamak için iskelelere montajlanan veya sabitlenen halatların kaymaması ve çıkmaması için üst kısmı şişkin olan dökme demirden yapılan kütle) inşası, yeni trafo ve konverterlerin temini
• TCG DERYA’nın konuşlanması projeleri kapsamında faaliyetler
• Aksaz Deniz Üs K.lığı iskele ve rıhtımına slop hatları çekilmesi ile Sintine Arıtma Tesisinin veriminin artırılması
• 1200 m²’lik ambar inşası (NATO)
• Parmak iskeleler ve rıhtımların bakımları/güçlendirilmesi (NATO)
• Deplasman ve boy olarak büyüyen donanma gemilerinin inşalarının (MUGEM) ve havuz onarım ihtiyaçları (TCG ANADOLU, TCG DERYA) için Aksaz Tersane Komutanlığına taş havuz inşası ve projelendirme faaliyetleri devam etmektedir.

Deniz Hava Komutanlığı faaliyetleri 

Deniz Hava Komutanlığının son dönemde envantere giren uçak, helikopter ve İHA’lar ile artan konuşlanma ve altyapı ihtiyaçları ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda

• Dalaman Dz.Hv. Üs K.lığında İHA hangarı yapımı ve deniz vasıtaları için hangar inşası ile park sahasının genişletilmesi
• Çanakkale Dz.Hv. Üs K.lığında hava aracı bakım hangarı ve park sahası yapılması projeleri yürütülmektedir.

Yerlileştirme faaliyetleri

Deniz Kuvvetleri’nin girişimleri neticesinde kıçtan yüzdürmeli denizde akaryakıt ikmal sistemi bileşenleri yerli imkanlarla ürettirilmiş ve Deniz Kuvvetleri tarihinde ilk kez yerli üretim sistemler ile daha fazla geminin harekât sahasında akaryakıt ikmali yapması yeteneği kazandırılmıştır.

Havadan bağımsız tahrik sistemli REİS sınıfı denizaltıların sıvı hidrojen ile yakıt gazlarının yerli-milli firmalarda üretimi sağlanarak yurt içinden tedarik sağlanmış ve böylece yerlileştirmenin yanı sıra tedarik güvenilirliğine de kavuşulmuştur.

Ayrıca havadan mayın döküşü maksadıyla kullanılan yerli paraşüt kumaşı ve yerli kilit mekanizması ile tamamen yerli ürün olarak 2’nci Hava İkmal Bakım Fabrika Müdürlüğü/Kayseri’de üretimi sağlanmıştır.

Dış lojistik faaliyetleri

Dost ve müttefik ülkelerden Somali’ye giyim kuşam malzemeleri, KKTC’ye LCM sınıfı Ç-321 çıkarma aracı, Libya’ya ise giyim kuşam, harita ve seyir dersi maksatlı haritalar/kitap vb. malzemelerin hibesi, satışı ve tahsisi yoluyla lojistik olarak desteklenmiştir.

Ulaştırma faaliyetleri

Katar-Türk Birleşik Müşterek Kuvvet Komutanlığı bünyesinde teşkil edilen Deniz Unsur Komutanlığı bağlısı olarak görev yapacak 2 adet TUZLA sınıfı karakol gemisi Aksaz’dan Katar Umm Al Haoul Limanı’na gemi ile taşıma yöntemi ile ulaştırılmıştır.

Ordonat faaliyetleri kapsamında;

• CİRİT, MAM-T ve TEMREN milli G/M tedariki
• Milli ve yerli deniz topu namluları tedariki
• Tigerfish torpidosu harp başlığı tedariki
• ESSM Blok-II G/M’lerin envantere alınması projeleri yürütülmektedir.

Milli Güdümlü Mermi Tedarik Projeleri

Ar-Ge faaliyeti olarak yürütülen güdümlü mermi projelerinin yanı sıra Deniz Kuvvetleri unsurlarının vuruş gücünün yerli ve milli mühimmatlarla arttırılması, dışa bağımlılığın sonlandırılması maksadıyla deniz hava platformları tarafından kullanılmak üzere harp stoğu miktarında CİRİT G/M’si envantere alınmış, MAM-T G/M’si ve TEMREN G/M’lerinin tedariki tamamlanmış, 2025 yılı için ilave MAM-T ve TEMREN tedariki planlanmıştır.

Yerli ve milli deniz topu namluları

Geliştirme ve tedarik faaliyetleri devam eden Milli Deniz Topu projelerinin yanı sıra yerli/yabancı menşeli silah sistemlerinde kullanılan 76 mm, 127 mm, 35 mm ve 25 mm top namluları yerli imkanlarla üretilmesi sağlanarak envantere alınmıştır.

Tigerfish torpidosu harp başlığı tedariki

Deniz Kuvvetleri envanterine bulunan İngiliz menşeli Tigerfish denizaltı torpidolarının kullanım ömrü dolan harp başlıkları ROKETSAN tarafından milli imkanlarla geliştirilerek Dz.K.K.lığı envanterine alınmıştır.

ESSM Blok-II G/M’lerinin envantere alınması

Türkiye’nin Çok Uluslu Konsorsiyum üyesi olarak proje ortağı olduğu ve bir kısım bileşenleri ROKETSAN tarafından üretilen Evolved Seasparrow Blok-II G/M’lerinden İlk parti ise 16 Eylül 2023 tarihinde ABD’den trasnfer edilmiştir. Kalan G/M’lerin 2032 yılı sonuna kadar partiler halinde tedariki planlıdır. ESSM’lerin Milli Dikey Atım Lançer Sisteminden atılabilmesi maksadıyla 2025 yılında NSPO ve ROKETSAN iş birliği ile çalışmalara başlanmıştır.

Zırhlı Amfibi Hücum Aracı

Hem denizde hem de karada intikal edebilen ve yerli imkanlarla üretilen 27 adet Zırhlı Amfibi Hücum Aracı (ZAHA) Mart 2023 tarihinden itibaren Deniz Kuvvetleri Komutanlığı envanterine alınmıştır. Deniz piyade personelini, TCG ANADOLU, TCG BAYRAKTAR ve TCG SANCAKTAR’dan kuyuya emniyetli olarak aktarabilen ZAHA’lar tüm eğitim ve tatbikatlarda kullanılmaktadır.

Muharebe Elektronik ve Bilgi Sistem Projeleri

Muharebe ve bilgi sistemlerinin modernizasyonu kapsamında; Sayısal Deniz Hava Telsiz Komuta ve Röle Ağı (DEHATA) kurulumu ve Denizaltı Uydu Muhabere Sistemi ve Denizaltılara YATMES imkânı kazandırılmasına yönelik projelere devam edilmektedir.

Ayrıca Alçak Frekans (LF) Öanakkale Modernizasyonu Projesi kapsamında Çanakkale verici istasyonunda yapılacak modernizasyon ile Bafa VLF İstasyonu’na ilave olarak 2 adet VLF istasyonu ve 8 kanal VLF yayın imkanına sahip olunacaktır

Diğer ülke Deniz Kuvvetleri Komutanlığı iş birliği faaliyetleri

Halihazırda 30 ülke ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı iş birliği toplantıları icra etmekte olup, 2023-2024 döneminde ilk defa olarak BAE, Endonezya, Katar, Malezya ve Brezilya ile iş birliği toplantıları başlatılmış ve birinci toplantıları icra edilmiştir.

Sonuç olarak, Türk Deniz Kuvvetleri’nin “Son Üç Yıllık Dönemde İcra Edilen Faaliyetler” başlıklı raporu; donanmanın sadece sayısal bir büyüme değil, aynı zamanda nitelikli bir dönüşüm süreci içerisinde olduğunu gözler önüne sermekte. Milli platformlar, insansız deniz araçları, ileri teknolojili denizaltılar ve kapsamlı teşkilatlanma faaliyetleriyle donanmanın caydırıcılığının ve harekât etkinliğinin tarihî bir eşiğe ulaşmış olduğu görülmektedir. Hem savunma sanayiine yön veren öncü projeleri hem de harekât kabiliyetini güçlendiren vizyoner adımlarıyla Türk Deniz Kuvvetleri, denizlerdeki gücünü sağlam temellere oturtmuş ve geleceğin donanmasını yaratma doğrultusunda çalışmalarını sürdürmektedir.