Türkiye Uzay Ajansı (TUA); 16 Mart 2022 tarihinde resmi sosyal medya hesaplarında Ay Araştırma Programında (AYAP-1/ Ay Görevi) uzay aracını ay yörüngesine taşıyacak Milli Hibrit İtki Sistemi (HİS) hakkında yeni gelişmeleri paylaştı. DeltaV Uzay Teknolojileri; AYAP-1’de TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilen uzay aracını aya taşıyacak hibrit itki sistemini geliştirmekte. TUA tarafından aktarılan bilgiye göre Milli Hibrit İtki Sistemi (HİS) olarak adlandırılan sistemin ön tasarım süreci, uçuş ölçekli ilk test prototipinin üretimi ve uçuş ölçekli yer testlerinin icra edileceği test sistemin üretimi ve kurulumu tamamlandı.
Milli Hibrit İtki Sistemi (HİS) hakkında aktarılan paylaşımda HİS’in iskeleti, vanası, sistem elektronikleri, oksitleyici tankları ve hibrit motoru gösterildi. AYAP-1’in görev konseptine göre uzay aracı öncelikle bir fırlatıcı ile uzaya taşınacak. Ardından uzay aracı; sistem başlatması, takla sönümleme ve BBQ modu gibi aşamaları gerçekleştirdikten sonra yörünge testlerini icra edecek. Dünya yörüngesinde yapılan testlerden sonra ise ay yörüngesine girmek için DeltaV’nin geliştirdiği hibrit motor ateşleme yapacak.
Aya sert iniş yapacak uzay aracının; Görev tasarımı, Operasyon konsepti, Yörüngelerin tasarımı ve Görev analizleri aşamalarının tamamlandığı aktarıldı. Sistem mimarisine uygun bir şekilde uzay aracının ayrıntılı tasarımı ise devam etmekte. Daha önce Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın Kriter dergisinde verdiği demeçte ve TUA Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım’ın GUHEM Sergisinde verdiği röportajda uzay aracının tasarım faaliyetlerinin devam ettiği belirtildi.
Ay Araştırma Programı Projeleri
Türkiye’de uzay teknolojileri alanındaki ilerlemeler hızla devam ederken, mevcut yeteneklerin sınırlarını genişletmek ve uluslararası arenada söz sahibi olmak üzere Ay Araştırma Programı kapsamındaki ilk proje gerçekleştirilecektir. Uzay endüstrimiz ve teknolojilerimiz için bayraktar olacak bu ilk proje kapsamında Dünya’dan Ay’a ulaşacak ve buradan veri toplayarak Ay yüzeyi ile teması sağlayacak bir uzay aracı geliştirilecek ve görev operasyonları yürütülecektir. Bununla birlikte geliştirilecek birçok milli sistem ve ürüne derin uzay tarihçesi kazandırılarak uzay teknolojileri pazarındaki rekabet gücümüz artırılacaktır. Son olarak Ay’da mevcudiyetimizi sürdürülebilir kılmamız ve ülkemizin Ay’daki haklarının korunması yönünde geleceğe yönelik önemli bir yetenek kazanılacaktır.
Ay Araştırma Programı’nın ilk projesi kapsamında TÜBİTAK UZAY geçmişten bugüne gelen öncü rolünü tecrübesiyle birleştirerek proje yöneticisi kuruluş olarak sorumluluk alacaktır. TÜBİTAK UZAY, uzay aracının tasarımı, geliştirilmesi ve operasyonları aşamalarında bugüne kadar kazandığı proje yönetimi, sistem mühendisliği, sistem-ekipman-yazılım geliştirme, alt sistem üretme, sistem tümleştirme, uzay ortamı testleri ve uzay aracı işletim (operasyon) yeteneklerini ve Ar-Ge kabiliyetini öne çıkararak başarı sağlamayı hedeflemektedir. Bununla birlikte milli uzay sanayii tarafından geliştirilen hibrit itki teknolojisi ve tecrübe bu projeye aktarılarak uzay araçlarına uygun bir milli hibrit itki sistemi geliştirecektir.
İlgili Olarak
Uzay ve Uydu Mühendisliği öğrencisi, Havacılık ve uzay sistemleri meraklısı, teknoloji sever