AirRecognition’un aktardığına göre Amerikalı JetPack Aviation şirketi, beş adet modifiye jet motoruyla çalışan uçan bir motosiklet için sipariş aldıklarını açıkladı. Kişisel “jetpack” üreticisi JetPack Aviation’ın genel müdürü David Mayman’a göre, 380.000 Amerikan Doları değere sahip olan ve “Speeder” olarak adlandırılan bu dikey-iniş kalkışlı (VTOL) hava araçları en az 240 km/saat’lik bir sürate ulaşabilecek. Ek olarak bu araçlar yaklaşık 72 km’lik bir menzile de sahip olacak. 15.000 ft yüksekliğe kadar ulaşabilecek olan bu araçlar önümüzdeki yıl ilk kez halka tanıtılacak.
Şirketin sunduğu ön sipariş formunda yalnızca 20 adet aracın rekreasyon pazarında satılacağı, bunların da askeri ve devlet müşterilerine yönelik olan üretimin ötesinde olacağı belirtiliyor. Şirket, Speeder’ın henüz tip sertifikalı bir hava aracı olmadığını da belirtiyor. Öncelikle Ultralight (Çok Hafif) ve deneysel kategorilerinde sınıflandırılacağı öngörülüyor.
Kerosen veya dizel ile çalışan dört adet motor ile (askeri modelde 5 adet bulunuyor) çalışan Speeder, yaklaşık 20 dk’lık bir uçuş süresi ile listelenmiştir. Askeri tasarıma ilişkin şartlar, uçuş süresini muhtemelen 30 dakikaya kadar uzatmaktadır ve özerk uçma kabiliyetini de içermektedir. Taslak olarak ortaya konan askeri modelin Jet A yakıtını da kullanabileceği işaret edilmektedir.
Mayman, askeri ortamlarda Speeder’ın ağır yükleri taşımak veya özellikle personel için tehlikeli olan bölgelerde, personelin savaş alanına veya savaş alanının dışına sevki için kullanılabileceğini söyledi. Ayrıca Speeder’ın, bir botun arkasına veya Bradley Savaş Aracı’nın üstüne oturacak kadar küçük olduğunu da kaydetti.
Mayman açıklamasının devamında Speeder’ın taşımacılık için insansız hava araçlarının üstlenemeyeceği görevlerin altından kalkabileceğini öngördüğünü aktardı. “Elektrikli insansız hava araçları, kollarında kendini dengelemek maksadıyla elektrik motorları bulundurmaktadır. Fakat bu durum insanların taşınması konusunda, özellikle büyük kentsel operasyonlarda kullanılacak insansız hava araçlarının çok büyük olmasına sebep olmaktadır.” açıklamasıyla da fikrini destekledi.
Peki bazı F-35 varyantlarında da gördüğümüz S/VTOL nedir?
Uçan Motosiklet Diyebileceğimiz Speeder’ın da Kullandığı VTOL (Dikey İniş-Kalkış) Özelliği
VTOL dikey kalkış ve iniş anlamına gelir ve adından da anlaşılacağı gibi dikey olarak inebilen, gezebilen ve inebilen uçaklara atıfta bulunur. En iyi bilinen örnek helikopterdir, ancak F35B avcı uçağı da bir uçak gemisinin arkasından dikey olarak kalkıp inebilmektedir.
VTOL teknolojisinin birçok örneği bulunmaktadır ve aslında sıklıkla tercih edilen bir teknolojidir. Rotorcraft (Döner kanatlı hava aracı) kategorisindeki hava araçları bu teknolojiden faydalanmaktadır. Örnek vermek gerekirse helikopterler, “quadcopterler”, “gyrocopterler” vs. gösterilebilir. Ayrıca rotorcraft kategorisi dışında benzer bir kategoriye girebilecek V-22 Osprey’ler de VTOL teknolojisi için örnek gösterilebilmektedir.
Yönlendirilmiş itiş özelliğine sahip Harrier ve F-35B gibi jet motorlu uçaklar da VTOL teknolojisiyle öne çıkmaktadırlar.
F-35B Dikey Kalkış Testi:
V-22 Osprey Dikey Kalkış ve İniş Görüntüleri:
VTOL ve STOVL hakkında aşağıdaki linkleri inceleyebilirsiniz:
