Birleşmiş Milletler Mali Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu (MINUSMA)

25 Nisan 2013 tarihinde Birleşmiş Milletler’in 2100 numaralı kararı ile siyasal sürecin desteklenmesi ve güvenlik kaynaklı bazı görevlerin icra edilme amacıyla Birleşmiş Milletler Mali Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu (MINUSMA) kurulmuştur. Misyon, Mali’nin istikrara kavuşturulmasına yönelik geçici otoriteleri destekler ve bu otoriteleri geçiş haritasını desteklemeye davet eder.

25 Haziran 2014’te oy birliği ile alınan 2164 numaralı karar ile Misyon, güvenliğin ve istikrarın sağlanmasına, istikrarlı bir ortamın oluşturulmasına, ulusal siyasal diyalog ve uzlaşı ortamına yardımcı olmaya, devlet otoritesinin yeniden kurulmasına yardımcı olmaya, insan haklarının iyileştirmesine ve korunmasına yönelik yetkilendirilmiştir.

Birleşmiş Milletler 2100 Numaralı Kararı

BM, Mali’nin egemenliğine, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan güçlü bağlılığını teyit eder.
Her barışı koruma misyonunun görevinin ilgili ülkenin ihtiyacına ve durumuna özel olduğunu kabul ederek; tarafların rızası, tarafsızlık, kuvvet kullanmama(kendini koruma dışında) gibi temel barışı koruma prensiplerini kabul eder.
10 Ocak 2013’te terörist, aşırılık yanlısı ve silahlı grupların Mali’nin güneyine doğru başlattığı saldırıyı şiddetle kınayan ve terörizmin ancak tüm devletlerin, bölgesel ve uluslararası kuruluşların aktif katılımı ve işbirliğini içeren sürekli ve kapsamlı bir yaklaşımla yenilebileceğini vurgular. Terörizmin herhangi bir din, milliyet veya medeniyetle ilişkilendirilemeyeceğini ve ilişkilendirilmemesi gerektiğini yeniden teyit eder.
Mali geçici makamlarının talebi üzerine terörist saldırıları durdurmak, aşırılık yanlısı ve silahlı grupların Mali’nin güneyine yönelik saldırıları durdurarak ülkenin toprak bütünlüğüne katkı sağlamayı amaçlayan Fransız Kuvvetlerini ve Uluslararası Destek Misyonunu (Afrika öncülüğündeki) olumlu karşılar.
Mali’de sürekli insani yardım sağlanması, yardım alan sivillerin güvenliği ve insani yardım personelinin güvenliğini sağlamak için tüm tarafların insanlık, tarafsızlık ve bağımsızlık gibi insani ilkelere saygı gösterilmesi gereğini vurgular.
Kilit nüfus merkezlerinin istikrara kavuşturulması ve ülke genelinde devlet otoritesinin yeniden kurulması için destek verilmesini kabul eder.
Mali geçiş yetkililerini desteklemek için, özellikle Mali’nin kuzeyindeki kilit nüfus merkezlerini istikrara kavuşturmak ve bu bağlamda tehditleri caydırmak ve silahlı unsurların bu alanlara geri dönmesini önlemek için aktif adımlar atılmalıdır.
Mali geçiş otoritelerinin devlet yönetimini ülke geneline yayması ve yeniden kurması için desteklenmelidir.
Mali’de güvenlik sektörünün, özellikle polis ve jandarmanın, teknik yardım, kapasite geliştirme, ortak yerleştirme ve mentorluk programları ile hukukun üstünlüğü ve adalet sektörleri dahil olmak üzere, kapasiteleri dahilinde ve yakın bir şekilde yeniden inşa edilmesine yönelik ulusal ve uluslararası çabaları desteklenmektedir.
Mayın, silah ve mühimmat yönetiminde Mali geçici otoritelerine destekte bulunulmalıdır.
Mali’nin geçici makamlarına, eski savaşçıların silahsızlandırılması, terhis edilmesi ve yeniden entegrasyonuna (DDR) yönelik programların geliştirilmesi ve uygulanmasında yardımcı olur.
Geçiş sürecinin uygulanması için ulusal diyalog ve seçim süreci de dahil olmak üzere geçici otoritelere yardımcı olur.
Sivillerin ve Birleşmiş Milletler personelinin korunmasını kabul edilmektedir.
İnsan haklarının korunması ve iyileştirilmesi kabul edilmektedir.
İnsani yardımın desteklenmesi kabul edilir.
Kültürel koruma desteği sağlanır.
Ulusal ve uluslararası adaletin temini için destek verilir.

Mali’de Yaşanan Gelişmeler Hakkında

Almanya, Mali Ordusu’na 29 adet 4×4 Casspir zırhlı personel taşıyıcısı hibe etti. Ayrıca, 4.100 kurşun geçirmez yelek, 4.300 bot ve 2.700 balistik miğfer da hibe edildiği belirtildi. Almanya’nın Mali’ye daha önce de ekipman sağladığı ve Haziran 2018’de diğer ekipmanlarla birlikte 25 Mercedes kamyon teslim ettiği de biliniyor.

Almanya’nın dışında Mali ordusuna zırhlı araç hibe eden ülkeler arasında Birleşik Arap Emirlikleri de bulunuyor. BAE, STREIT Group – Typhoon 4×4 MRAP tipi zırhlı araçlardan 30 adet hibe etti.

Katar, terörden etkilenen ülkelere yaptığı yardımlarını Mali’de de sürdürdü. Katar Savunma Bakanlığı, Mali’ye 24 adet Storm 4×4 zırhlı araç hibe etmişti.

Estonya Ordusu, Milrem Robotics üretimi TheMIS İKA’sını ilk kez Mali’de test etti. Mali’de hizmet veren Estonya Savunma Kuvvetleri’nin (EDF) ”Estpla-32” Piyade Birliği, İKA’nın çatışma alanında piyadeleri destekleme kapasitesini hem taktik hem de teknik açıdan test ediyor.

Milrem Robotics firması konuyla ilgili yaptığı açıklamada,“Mali, TheMIS’deki teknolojiyi test etmek için mükemmel bir yer. Birliklerimizi desteklemenin yanı sıra, Barkhane Operasyonunda aracın güvenilirliği, kullanım kolaylığı ve taktiksel kullanımı hakkında çok fazla olumlu geri dönüş aldık.” dedi.

Avrupa Birliği’ne bağlı özel operasyon gücü askerleri Mali’ye konuşlandırılacak.

Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, Mali’de bulunan silahlı gruplara karşı mücadeleyi desteklemek adına oluşturulan ortak Avrupa Birliği (AB) Özel Operasyon gücüne bağlı birliklerin 15 Temmuz Çarşamba günü Mali’ye konuşlandırılacağını açıkladı.

Savunma Bakanı Parly, 12 Temmuz’da La Croix gazetesine verdiği demeçte, yaklaşık 100 Fransız ve Estonyalı askerin başlangıç olarak Takuba Görev Gücünü oluşturacağını ifade etti. Parly açıklamasının devamında yaklaşık 60 Çek askerinin bulunduğu ikinci bir grubun da Ekim ayında konuşlandırılacağını, ardından Ocak 2021’de yaklaşık 150 İsveç askerinin bölgeye konuşlanacağını açıkladı.

Fransa’ya ait Eurocopter Tiger helikopteri Mali’de

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Mali’de yürütülen MINUSMA’nın görev süresinin bir yıl daha uzatılmasına karar verdi.

MINUSMA, Afrika Birliği Misyonu olan ve Afrika’nın mali liderliğindeki Uluslararası Destek Misyonu’nun (MISMA) yerine geçerek 7 yıldır BM Barış Gücü tarafından yürütülüyor.

25 Nisan 2013 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 2100 sayılı kararı kabul ederek Mali’de Birleşmiş Milletler Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu oluşturuldu. Bu kapsamda MINUSMA, Mali’deki yapısal konular, etkisiz yönetim, iç çatışmalar (özellikle ülkenin kuzeyi) bu kriz için tetikleyici bir rol taşımaktadır ve bölgeye bu yüzden Birleşmiş Milletler müdahale etmiştir.

Milrem Robotics etkinliğini ve güvenilirliğini kanıtlayan THeMIS İKA’nın Mali‘de ilk konuşlanması tamamlandı.

Zorlu koşullar için robotik çözümler ortaya koyan Milrem Robotics, Barkhane, Mali’de gerçekleştirilen operasyonda THeMIS insansız kara aracının ilk konuşlanma aşamasını başarıyla tamamladı. THeMIS ilk olarak 2019 nisan ayında Fransa liderliğinde BM’nin terörle mücadele operasyonuna Estonya Savunma Güçleri (ESG) ile birlikte Mali’ye konuşlandırılmıştı.

Nisan 2020’ye kadar, İKA, Estonyalı askerler tarafında üs içinde tedarik ulaşımı ve devriyeler esnasında düzenli olarak kullanılıyordu. Bölgede toplamda 3 Estonyalı askeri birlik konuşlanma esnasında insansız kara aracını aktif şekilde kullandı.

Mali’de Yabancı Askerlerin Yaşadığı Kaza ve Uğradığı Saldırıların Bir Kısmı

Fransız Ordusu Mali’deki helikopter kazasında 13 askerini kaybetti: 25 Kasım Pazartesi günü Mali’de İki helikopterin çarpıştığı bu kaza, Fransız misyonunun 2013’ten bugüne kadarki Mali’de karşı karşıya kaldığı en ölümcül olay. Bu olay ile birlikte, Ocak 2013’teki Serval patlamasından bu yana bu bölgede ölen Fransız askerlerinin sayısı 28’e çıktı.

Mali’de EYP patlaması sonucu 2 Belçikalı asker yaralandı: Belçika Savunma Bakanı, Mali’de görev yapan 2 Belçikalı askerin kullandıkları MPPV Dingo 2 zırhlı aracının EYP’li saldırıya uğramaları sonucu yaralandığını açıkladı. Yaralanan 2 asker de Bamako’nun yaklaşık 1.000 kilometre doğusunda bulunan Nijerya sınırına yakın bir kasaba olan Gao’daki bir hastaneye kaldırıldı.
Fransız ordusuna ait tanker kamyonu Mali’de saldırıya uğradı: Fransız ordusuna bağlı bir CaRaPACE tanker kamyonu, 23 Ocak’ta Mali’nin yaklaşık 10 km doğusunda bulunan Timbuktu kentinde EYP patlaması sonucu hasar gördü. Fransa Silahlı Kuvvetler Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, olaydan birkaç saat sonra yaralanan 2 askerin tedavilerine Fransa’da devam edilmesi için Fransa’ya getirildiğini açıkladı.
Belçikalı askerler Mali’de saldırıya uğradı: Belçika’nın MINUSMA görev gücüne bağlı bir zırhlı araç , 24 Ocak’ta Mali’de EYP’li saldırıya uğradı. Saldırıda 1’i ağır yaralı olmak üzere 3 asker yaralandı. Saldırıya uğrayan zırhlı araç MPPV Dingo 2. Patlamanın etkisiyle araç kullanılamaz hale geldi. Bu saldırı 2020 yılının başlangıcından bu yana gerçekleşen ikinci olay. İlk saldırı 1 Ocak’ta gerçekleşmişti.
Fransız Hava Kuvvetleri, Haziran 2020, Barkhane Operasyonu sırasında Reaper insansız hava araçlarını (İHA) ve Mirage 2000 savaş uçaklarını kullanarak Sahel’de yürütülen operasyonlarda çok sayıda teröristi etkisiz hale getirdi.
Fransa Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada 23 Temmuz 2020’de gerçekleştirilen bombalı araç saldırısında askerin hayatını kaybettiği ifade edildi. Gönüllü olarak 14 Temmuz 2020’de Mali’de devam eden Barkhane Operasyonu’na katıldığı belirtilen askerin seyir halindeyken gerçekleştirilen bombalı araç saldırısında hayatını kaybettiği açıklandı.