NATO uçakları Rus bombardıman uçaklarına önleme yaptı.
Tatbikat kapsamında uçuş gerçekleştiren Rus Hava Kuvvetlerine ait sekiz adet Tu-142, dört adet Il-38 denizaltı avcısı, iki adet Su-24M bombardıman uçağı, iki adet Tu-95MS stratejik bombardıman uçağı ve bir adet Il-78 tanker uçağı NATO uçakları tarafından takip edildi.
Rusya merkezli haber ajansı TASS’ın yayınladığı habere göre, Rusya Savunma Bakanlığı Ulusal Savunma Kontrol Merkezi, NATO uçaklarının, Okyanus Kalkanı 2020 tatbikatlarına katılan Rus uçaklarına Baltık Denizi, Kuzey Kutbu ve Pasifik Okyanuslarının tarafsız suları üzerinde önleme yapmak için havalandıklarını bildirdi.
Merkeze göre, uçuşa Kuzey, Pasifik ve Baltık filolarının yanı sıra Rus Havacılık ve Uzay Kuvvetleri’nin uzun menzilli savaş uçakları da dahil oldu.
Rus uçakları 12 saatten fazla bir süre ve 10.000 kilometreden fazla uçtu. Merkez, uçuşların uluslararası hava hukukuna sıkı sıkıya bağlı olarak gerçekleştiğinin altını çizdi. Ayrıca bir temsilci, “Uçuşlar sırasında pilotlar, yer işaretlerinin olmadığı bir alanda pilot uygulamalar ve yer tabanlı hava seyrüsefer sistemlerinin yokluğunda mürettebat eylemlerinin koordinasyonu üzerine uygulama yapma imkanı buldular.” ifadelerini aktardı.
Bu arada Kuzey Amerika Havacılık ve Uzay Savunma Komutanlığı (NORAD), Rus uçaklarının “uluslararası hava sahasında kaldığını ve hiçbir zaman ABD veya Kanada egemen hava sahasına girmediğini” bildirdi. NORAD internet sitesinde yer alan habere göre, uçaklar Alaska Hava Savunma Tanımlama Bölgesi içinde yaklaşık beş saat uçtu ve Alaska kıyısının 50 deniz mili yakınına kadar geldi.

Benzer ihlaller daha öncesinde de yaşanmıştı
11 Mart 2020’de NATO’nun Uedem’deki Birleşik Hava Operasyon Merkezi (CAOC), iki savaş uçağının eşlik ettiği Rusya Federasyonu Hava Kuvvetleri Midas tanker uçağının havalandığına dair bilgi almıştı. Norveç’in kuzeyinde uçan Rus uçakları, NATO hava kuvvetlerinin Hızlı Reaksiyon Uyarısı (QRA) uçağı tarafından izlemeye alındı. Operasyonun devamında Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne (RAF) bağlı QRA Typhoon savaş uçakları da izlemeye katıldı. Aynı zamanda yine RAF’e bağlı bir tanker uçağı ve bir Fransız Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı da onlara eşlik etti.
Doğası gereği rutin olan bu olay, NATO’nun bu tarz ani durumlara tepki verebilme kabiliyetini kanıtlamış oldu. Yaklaşık 14 saat süren ve Birleşik Krallık, Norveç, Fransa ve İspanya hava kuvvetlerine ait uçakların katıldığı takip, NATO’ya bağlı CAOC tarafından koordine edildi.
Bu tarz durumlar yıl içerisinde sıkça yaşanıyor. RadioFreeEurope tarafından yayınlanan habere göre, 2019 yılı içerisinde Rus savaş uçakları Avrupa hava sahasını yaklaşık 300 kez ihlal etti. NATO üye ülkelerine ait askeri makamlar, bu ihlallerin, NATO’nun tepki kabiliyetini sınamak için yapıldığı görüşünde. Rusya ise bu girişimleri devamlı hale getirmiş görünüyor.
NATO, bu ve benzeri durumlarda ani tepki verebilme kabiliyetini geliştirmek için çabalıyor. Tamamen bu amaca yönelik olarak, koordinasyonu sağlamak için iki adet Birleşik Hava Operasyon Merkezi (CAOC) kurdu. Bu merkezler, 7/24 esasına göre görev yapıyor ve ani durumlarda iki düzineden fazla hava üssünden uçak kaldırabiliyor. Böylece Merkez, NATO Entegre Hava Savunma Sistemi’nin bir parçası durumuna geliyor.
İlgili Olarak
Macar Gripen’leri Baltık Hava Polisliği misyonunda yeni yetenekler sergiledi

Savunma Sanayii Takipçisi, Avrupa Birliği & NATO Güvenlik Politikaları Araştırmacısı