“99 santimetre çözünürlükte görüntü çekme kabiliyetine sahip Yer Gözlem (EO) uydusu İMECE; 15 Nisan 2023 tarihinde uzaya fırlatıldı.”
Melek Cevşen Yücel
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından yerli ve milli imkânlarla geliştirilen ve 99 santimetre çözünürlükte görüntü çekme kabiliyetine sahip Yer Gözlem (EO) uydusu İMECE; Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında 15 Nisan 2023 tarihinde, SpaceX’in Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatıldı. 2017 yılında başlatılan İMECE Uydu Projesi, 6 yılda gelecek nesil uydu platformlarına temel oluşturacak önemli kazanımlar elde etti. 680 kilometre irtifada Güneş eş zamanlı yörüngede konumlanan İMECE, tasarım görev ömrü olan 5 yıl boyunca görevini icra edecek. İMECE Uydusu, yörüngedeki testleri tamamlandıktan sonra T.C. Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na teslim edilecektir. İMECE Uydusu’nun fırlatılmasına kadar çeşitli alt projeler hayata geçirilmiş olup gelecekte gerçekleştirilmesi planlanan projeler ise aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
İMECE Uydu Alt Sistemleri Geliştirme Projesi (2013-2022)
İMECE Uydu Sistemleri Alt Sistemleri Geliştirme Projesi, 2013 yılında Kalkınma Bakanlığı’nın yatırım programına dahil edilmiştir. BİLSAT-1, RASAT ve Göktürk-2 deneyimleriyle, metre altı hassasiyetinde çözünürlüğe sahip elektro-optik uydu kamerası ve haberleşme sistemlerini içeren uyduların yerli olarak geliştirilmesi için gerekli altyapının oluşturulmasını destekleyen İMECE Uydu Alt Sistemleri Geliştirme Projesi başlatılmıştır.
MİYEG (Milli Yer İstasyonu Geliştirme) Projesi (2015-2021)
Yer gözlem uyduları için milli bir yer istasyonu geliştirmek ve önümüzdeki yıllarda fırlatılması planlanan tüm yer gözlem uydularının yer istasyonu ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Milli Yer İstasyonu Geliştirme (MİYEG) Projesi başlatıldı. Proje kapsamında; besleyici, reflektör, frekans seçici yüzey, hareket sistemi, kontrol ve haberleşme sistemleri gibi bileşenlerin yerli imkânlarla tasarlanıp üretilmesi hedeflendi. 7.3 metre çapındaki reflektör antenin üretimi Aralık 2018’de tamamlanmıştır. Türkiye’de tasarlanan ve üretilen en büyük reflektör anten olan bu sistem, Cassegrain türünde olup alçak yörünge yer gözlem uyduları ile S ve X Bant haberleşmesinde kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Günümüzde ise TÜBİTAK UZAY binasının çatısında faaliyetlerinin sürdürmektedir.
İMECE’nin Uzayda 2. Yıl Dönümü: Türkiye’nin Uydu Vizyonu çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 26′ncı sayısında.
Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
İMECE Uydu Projesi (2017-2023)
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından desteklenen İMECE Uydu Projesi, 2017 yılının Ocak ayında başlatılmıştır. Bu proje ile Türkiye’nin askerî ve sivil çok yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyaçlarını karşılamak üzere İMECE Yer Gözlem Uydusu’nun geliştirilmesi ve Yatırım Programı destekli alt sistem projelerinde geliştirilmiş olan ekipmanlara ve alt sistemlere uzay tarihçesi kazandırılarak bu teknolojilerde yurt dışı bağımlılığın azaltılması hedeflenmiştir. 16 km²’lik bir alanı kapsayan yüksek çözünürlüklü görüntüler elde etmek üzere 200 kişilik bir ekip tarafından geliştirilen uydu, 680 km irtifadaki yörüngesine yerleştirilmiştir. Bu kapsamda, Türkiye’nin sivil ve askerî yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyacının yerli kaynaklarla karşılanmasında önemli bir adım atılmıştır.
İMECE Uydusu ile kazanımlar arasında; Optik Tasarım ve Hizalama, Yer İstasyonu, İhracat Kabiliyeti, Yer İstasyonu Ekipmanları yer alırken yerli ve milli olarak geliştirilen alt bileşenler ise şu şekilde sıralanabilir; KKS Alıcı, Güneş Algılayıcı, Yıldız İzler, Tepki Tekeri, Tepki Tekeri Arayüz Ekipmanı, Elektro-Optik Kamera, X Bant Verici Yönlendirilebilir Anten, S Bant Antenler, Veri Sıkıştırma Kayıt Formatlama Ekipmanı, S Bant Alıcı Verici, Elektrikli İtki Motoru, Yakıt Besleme Ekipmanı ve X Bant Verici.
Tarih, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii araştırmacısı