Kaçınılmaz Gelecek | İnsansız Kara Aracı

İnsansız kara araçları genel anlamıyla içinde herhangi bir canlı unsur bulundurmayan, uzaktan ya da otonom olarak görevlendirilen veya önceden belirlenmiş görevleri icra eden kritik teknolojilerdir. Rolenin menziline bağlı olarak LOS (line of sight) kontrolü ile uzaktan kontrol edilebilir ya da görüntü işleme kabiliyeti ile tamamen yapay zekâ ile otonom görevler icra edebilirler.

Hızla gelişen teknoloji ile birlikte sivil alanda çoğu yerde gündemde olan insansız kara araçları savunma sanayiinde de ciddi ölçüde boy göstermeye başladı. Gün geçtikçe değişen risk ve tehdit algılamalarına baktığımızda; savunma sanayiinin bu alana yönelmesinde farklılaşan operasyonel ihtiyaçların başrol oynadığını söyleyebiliriz. Operasyonel anlamda kaybı minimuma indirmek için geliştirilen bu kritik sistemler aynı zamanda insan kaynağını korumak için gösterilen çabanın da bir göstergesidir.

İnsansız araç sistemleri günümüzde artık birçok ülkenin silahlı kuvvetlerinin envanterinde yer almaya başlıyor. Gerek muharebe alanında gerekse muharebe öncesi üstünlük istekleri, terörle mücadele, askeri üs, tesis ve bina güvenliği, bilimsel uygulama, araştırmalar gereksinim ve istekleri sebebiyle ülkelerin insansız araçlara olan talebi de hızla gelişen teknoloji ile birlikte gün geçtikçe artmakta. Bu sebeple bu alanda yapılan çalışmalar desteklenmekte, yapılan yatırımlar ciddi bir şekilde her yıl katlanarak artmakta ve elde edilen başarılar önemli üstünlük ve avantajları da beraberinde getirmektedir. İnsansız araçlara olan talepte genel olarak en temel faktör insanların muharebe alanına veya görev bölgesine emniyetle gidip geri dönemeyecekleri kritik bölgelere uzaktan yada otonom olarak gönderilip görev icra ediyor olmasında yatıyor. Özünde bu teknolojiler yukarıda kısaca sayılan yönleriyle kritik teknolojilerdir. Kritik teknoloji kavramı ise şu şekilde tarif edilmektedir: ”Bir ürün veya süreç teknolojisi, uzun dönemli ulusal güvenliğin ve ekonomik refahın geliştirilmesi için vazgeçilmez olarak tespit edilmişse, bu teknolojiye kritik teknoloji denir.”

İnsansız Kara Araçlarının Tarihçesi

Bu yazımızda her ne kadar insansız kara araçlarından bahsedecek olsakta, bugün ulaştığımız bu teknoloji ve sitemlerin temelinde uzun yıllardır üzerinde çalışılan robotik sistemler, otomatlar gibi yine insansız olan bu araçlar bulunmaktadır. Bu konuda yapılıp yürütülen çalışmaların gelişim evresi hemen hemen 3000 yıl öncesine dayanıyor. Yzb. Aksoy, Bnb. Kurnaz’a göre (Ocak 2009,2)”Robot kavramı tarihte ilk defa Homeros’un İlyada adlı eserinde bahsettiği hareketli üçayaklılarla ortaya çıkmıştır. Sadece mekanik yapıda olan ve daha çok otomat denilebilecek bu ilkel robotların zeki olarak tanımlanmasına katkı sağlayan, aynı zamanda da dijital bilgisayarların atası olan Abaküs ise M.Ö 1000 yıllarında Hindistan’da geliştirilmiştir. Otonomi kavramı da Aristo’nun M.Ö 4.yüzyılda yazdığı ‘Eğer her araç kendi işini görebilseydi, mekik insan eline ihtiyaç duymadan kendi dokuyabilseydi, yöneticilerin elemanlara ihtiyacı kalmazdı.’ sözüyle tarihteki yerini almıştır.”

Bütün bu gelişmeler olup biterken geçtiğimiz günlerde yerli ve millî olarak tanıtılan Uçan Araba (Baykar) Cezeri’ninde ismini aldığı Ebûl İz İsmail İbni Rezzaz El Cezerî’ nin de Sibernetik ve Robotik bilimlerine olan katkılarını da göz ardı edemeyiz. Bugün bu teknolojiye ulaşabildiysek temelinde tarihte yapılan çalışmalar atılan bu ilk adımlar yatmaktadır. 1136-1206 yılları arasında yaşamış olan El Cezerî İslam’ın altın çağlarında çalışmalar yapan Müslüman bir bilim insanı ve mühendistir. Sibernetiğin ilk adımlarını attığı ve ilk robotu yapıp çalıştırdığı kabul edilmektedir. Batı literatüründe M.Ö 300 yıllarında Yunan matematikçi Archytas tarafından buharla çalıştırılan bir güvercin yapılmış olduğu söylense de, robotikle ilgili bilinen en eski kayıt Cezerî’ye aittir.

Yani, dünya bilim tarihi açısından bugünkü sibernetik ve robot biliminde çalışmalar yapan ilk bilim insanı Cezerî’nin yaptığı otomatik makineler günümüz mekanik ve sibernetik bilimlerinin temel taşlarını oluşturmakta.

Ayrıca II. Dünya Savaşı’nda Nazi Almanyası, uzaktan kumandalı kablosuz İKA’ları patlayıcı taşıyarak düşman araçlarını veya cephelerini patlatmak için kullanmıştır.

İnsansız araçlardaki en önemli meselelerden birisi de otonomidir. Tamamen otonom araçların geliştirilme çalışmaları neredeyse son 50-60 yılın en önemli araştırma konularından birisi olagelmiştir. Örn. Uzayın keşfi veya mayınların temizliği gibi her ne kadar birbirinden çok farklı olsa da bu konular araştırmaları, mekanik ihtiyaçlara, algılamaya, işlemsel ve işlevsel gereksinimlere ve otonom karar verebilme için gerekli zekâya sevk etmiştir. Kısaca etrafında olup biteni algılama, kara verebilme ve uygulayabilme, yani yapay zekâ. (Yzb.Aksoy, Bnb.Kurnaz 2009,3)

İnsansız Kara Araçlarında Terminoloji ve Kategoriler

Otonomi ve robotik teknolojiler harp alanlarını yeniden şekillendiriyor. Gün geçtikçe yapay zekâyı mümkün kılan teknolojilerdeki gözle görülür şekilde meydana gelen hızlı ilerleme, insan figürünün harp alanındaki harp ve strateji bakımından tek karar alıcı ve uygulayıcı olma niteliğini elinden almasa da artık bunu paylaşacak gibi görünüyor. Askerî sistemlerdeki otonomi kavramları ve bu kavramların robotik harp kabiliyetleri üzerindeki etkilerinden kısaca bahsetmek gerekirse ; Otonomi bir çok sistemde çeşitli seviyelerde bulunabilir, insanın karar alabilme mekanizmalarındaki hareket alanına endekslidir. Böylece ilk kategori operatör kontrolünün operasyon döngüsünün doğrudan içinde bulunduğu (human in the loop) sistemlerdir. (1) Bir çok güdümlü yani akıllı mühimmatın bu kategoride yer aldığını söyleyebiliriz, keza ölümcül güç kullanma kararının verilmesi çok kritiktir, geri dönüşü olmayan büyük sorunlara yol açabilir. Bu bağlamda İnsan hangi hedefin imha edileceği konusunda mutlak ve mutlak söz sahibidir. Diğer açıdan baktığımızda ise insanın ani karar verme ve refleks süreçleri mevcut harbin yoğun stresli ve baş döndürücü hızına yetişemeyebilir, Örn ; Zırhlı bir platforma ya da birliğe yönelen güdümlü anti-tank mühimmatını imha etmek takdir edersiniz ki insanın karar verme, harekete geçme kapasitsesinden fazlasını gerektirir. İşte bu nedenle daha esnek olan ikinci kategorideki otonomi seviyesi, insanın operasyonel olarak döngünün içinde değil fakat üzerinde olduğu (human on the loop) kabiliyetler olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna örnek olarak Türkiye’nin Suriye’deki harekatları neticesinde Aktif Koruma Sistemlerine yönelik projeleri hızlandırması ve Pulat gibi ara sistemleri aktif etmesi görülebilir.

Otonomide insansız aracın hareketlerini yönlendirecek, yönetecek veya müdahalede bulunacak harici bir operatör yoktur. Sisteme başla komutu verildiğinde beklenen tüm sıralı hareketler sistemin akıl mekanizması tarafından yönetilir.

Bu bağlamda vurgulanan bu özellikler (özellikle insansız kara araçlarında) sıralandığında ;

• Hareket edebilen bir araçtır
• Otonom olarak tepki verir
• Gözle görülebilir bir zekâ ile tepki verir.

Tabi bunları sahip olduğu çevresel faktörleri algılayabilecek sensörleri ile yapabilmekte, yönünü yine sahip olduğu navigasyon sistemleri ile tayin edebilmekte ve görev tanımına, aldığı komuta göre icra edebilmektedir.

“Otonom araçlarla fabrika zeminlerine gömülü kablolar veya boyanarak işaretlenmiş izleri takip eden erken otomatik güdümlü araçlar arasında önemli bir fark vardır. Güdümlü araçlar özel harici donanımlara ihtiyaç duyduğundan otonom değillerdir. 1980’lerin sonlarına doğru otomatik güdümlü araçlar bu sınırlandırmalardan sensör ve sensör füzyon teknikleri, navigasyon algoritmaları ve kontrol stratejileri gibi robot teknolojilerini kullanarak kurtulmuşlardır. Otomatik araçlar otonomlaştıkça daha esnek ve etkili olmaya başlamışlardır.” (Yzb. Aksoy Bnb. Kurnaz 2009 3)

Özetle otonomi, güzergâh tespiti ile hedef seçimi ve hedef noktalara üzerinde bulunan kontrol, navigasyon yazılımları ve ya sensörler ile herhangi bir dış müdahaleye maruz kalmadan ve ihtiyaç duymadan kendi başına yapabilme, karar verebilme iken otomatik, önceden belirlenmiş bir yol veya plan dahilinde hareket etmektir. Otonom kara araçlarında çevresel faktörleri tespit edecek çeşitli algılayıcıları, bu faktör ve değişiklikleri anlamlandırarak kullanacak kavrama metodları, karar verecek ve tepki gösterecek bir karar mekanizması bu kararları da eyleyicileri ile yürütebileceği kontrol sistemi vardır.

Otonom Kara Sistemleri

Otonom Kara Sistemleri, ordunun modernizasyon stratejilerinin önem arz eden önceliklerinden birisi olan ‘Yeni Nesil Savaş Aracı’ ciddi derece önemli bir kısmını oluşturmaktadır.

Bu kapsamda Otonom Kara Sistemlerinde hedeflenen unusurlar nasıl olmalıdır?

• Otonom araç navigasyonu
• Algılama, Planlama, Kontrol
• Otonom navigasyon için sensörler ve entegrasyonları
• Otonom sürüş ve manevra kabiliyetleri
• Karayolu (on-road), Kırsal (off-road) navigasyon
• Otonom araç sistemi simülasyonunun oluşturulması
• Görev Sistemleri
• Formasyon kontrolü
• Güvenli iletişim ağı
• İnsanlı insansız takip koordinasyonları
• Konvoy dizilişi ve formasyon kontrolü

İnsansız Kara Aracı İntikal Konfigürasyonları

• Tekerlekli
• Paletli
• Ayaklı (iki veya çok ayaklı, eklem bacaklı)
• Müteferrik (Tekerlekli paletli, sürünme kabiliyetli)

Kullanımı

Robotlar, sıkıcı, tehlikeli işler için biçilmiş kaftandır. Ayrıca yüksek konsantrasyon gerektiren görevleri  yerine getirebilmektedir.

İnsansız Kara Aracı Gerekliliği Hangi Sebeplerden Dolayı Doğmuştur?

Çok eski yıllara gitmeden, yakın geçmişten günümüze gelecek olursak, hain saldırılar için planlanmış tuzakların, çeşitli EYP ve mayınların fark edilebilmesi oldukça zordu. Özellikle Irak ve Suriye’nin kuzeyinde yapılan operasyonlarda bu hain tuzak ve saldırılarda askerlerimiz şehit olmuştur. Tüm bu kötü ve üzücü sonuçların nihayetinde savunma ve güvenlik anlamında bir atılım yapılması gerekiyordu. Fakat bu atılım yapılırken geçmişe bakıp ders alınmalı ve ona göre ne yapılması gerekiyorsa ,bir yol haritası çıkartılarak hayata geçirilmeliydi. İşte bütün detay bu haritada bir yerde saklı olmalıydı ; ”İnsanı kaybetmemek için insanı uzaklaştırmak”gibi… Uzun uğraşlar, verilen emekler ve alınan yollar neticesinde artık planlar ve projeler sonuç vermeye başlamıştı.

Doğal olarak bilindiği üzere teknoloji hız kesmeden ilerlemeye ve gelişmeye devam ederken, geçmişte kullanılan o bilindik söz olan ‘İnsan Gücü’ yerini artık yavaş yavaş ‘Hayal Gücü’ olarak değiştirmek zorunda kalmıştır. Şöyle ki, nasıl sanayi devrimleri ile, hızla artan sanayileşme ile dünyada bir hareketlilik meydana geldiyse, bugünün teknolojik şartlarına baktığımızda da artık bu hareketlilik yerini insanın birebir olarak kullanılmadığı donanımsal ve stratejik olarak geçmişe zıt bir şekilde dizayn edilen-edilmeye devam edilen aletlerle birlikte baştan aşağı yeniden şekillenmiştir. İşte bunlardan birisi de gelişmiş ordularda çok önemli bir yere sahip olan İnsansız Kara Araçlarıdır.

Muharebe Gereksinimleri

“İnsansız Kara Araçları geliştirme çabalarını iki ana başlıkta toplamak mümkündür. Mevcut güvenlik birliklerinin yerini alarak stratejik veya taktik harekât icra edebilecek insansız kara araçları ile bu birliklere her türlü operasyon ile hava ve arazi şartlarında destek sağlayacak insansız kara araçlarıdır.” -Yzb. Aksoy, Bnb. Kurnaz (Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, Ocak 2009, Sayı 1, Sf, 4)

Güvenlik temelli askerî konseptler: Taarruz Harekâtları, Savunma Harekâtları, Geri Bölge Emniyeti, Beka Tedbirleri, İç Güvenlik, Emniyet/Asayiş, Meskûn veya Arazide Antiterör Operasyonları ile her türlü Savaş Dışı Harekâtları kapsamaktadır. İnsansız kara araçları bu konseptler içerisinde ülke kara birliklerinin geleceğe dönük dönüşüm planlarının önemli bir unsurudur. Geleceğin muharebe sistemlerinde hafif unsurların taktik sistemi, birleşik bir komuta ve kontrol unsuru ile mürettebatlı ve mürettebatsız unsurlardan oluşacaktır. Bu unsurlar günümüz birliklerinden daha küçük ve daha hafif, taktik olarak daha iyi tertiplenmiş, fakat daha güçlü ve dayanıklı olacaktır. Geleceğin muharebe sistemlerinde bir diğer konsept öldürücü olmayan silahları insansız sistemlere entegre ederek etkinliği artırmak, operasyon süresini kısaltmak ve başarıyı daha kısa sürede yakalamaktır.”

Peki nedir bu öldürücü olmayan silahlar? Öldürücü olmayan silahlar, görevli personelin yaralanmasını ve bölgede bulunan mülk ve ya çevrenin zaiyat ya da hasar görmesini personeli, materyali  en az hasar ve zayiatla etkisiz hale getirmek için kullanılan silahlardır. Bu tür silahlar hedeflerini bombalayarak, parçalayarak imha eden konvansiyonel (yüksek patlayıcılı) gibi ölümcül silahların tam aksine hedefinin faaliyetlerini önlemek amacıyla geliştirilmiştir.

“Bu kapsamda insansız kara araçlarının gelişimini doğrudan etkileyen istekler güvenlik birliklerinin ilk önce görmesini, ilk önce anlamasını, ilk önce harekete geçmesini ve ilk önce kesin sonuca ulaşmasını mümkün kılacak sistemler sistemi olmalıdır. İnsansız kara araçları rutin ve sıkıcı işleri yapabilmeleri, korkusuz olmaları ve yorulmamaları, tekrar eden görevleri hızlı ve tamamen doğru yapabilmeleri, kaybedilmelerinin insan kaybından daha önemsiz olması, daha ekonomik olmaları nedeniyle de ayrıca önem arz etmektedir. Örneğin bubi tuzaklı bir mağaraya girmek gibi muharipler tarafından yapmaya çekinilen görevleri yerine getirmek için çok rahatlıkla personeli riske etmeden bu araçlar kullanılabilirler. “ (Yzb.Aksoy, Bnb.Kurnaz Ocak 2009, 4)

Ek olarak Birleşmiş Milletler’in geçtiğimiz yıllarda yayınladığı bir rapora göre kara mayınları yılda yaklaşık 26.000 kişinin ölümüne ve bir o kadarının da yaralanmasına sebep olmaktadır. Bu ölüm ve yaralanmaların için de askerî personeller haricinde siviller, çocuklar da yer almakla birlikte, o bölgede bulunan vahşi hayvanlar da bu mayınlardan etkilenmekte ve kendini koruyamamaktadır. Çoğu ülkenin başını ağrıtan bu meselenin çözümü için milyonlarca dolarlık yatırımlar yapılmıştır. Düşündüğümüzde BM’nin yayınlamış olduğu bu rapor bile özellikle ve özellikle ‘Otonom’ İnsansız kara araçlarının ne kadar gerekli olduğunu ve önem arz ettiğini ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda mayın temizlemesi için uzaktan komutalı insansız kara araçları hali hazırda kullanılıp oldukça etkili olmaktadırlar.

İnsansız Kara Araçları ve Muharebe Alanında Gereksinimleri ;

Bu doğrultuda ; Yetenek Talepleri

• Her türlü hava koşulunda gece ve gündüz kesintisiz çalışabilme.
• Her türlü arazide kesintisiz çalışabilme.
• Gerektiğinde tersine dönük şekilde çalışabilme.
• Su geçirmezlik ve amfibi harekât kabiliyeti.
• Yüksek manevra ve mobilite kabiliyeti.
• Darbelere karşı dayanım.
• Merdiven tırmanabilme. (Küçük İKA’lar için)
• Kapı aralığından geçebilme. (Küçük İKA’lar için)
• Enkaz tipi engelleri aşabilme.
• Otonom kontrol ve navigasyona sahip olabilme.
• Hızlı veri aktarım yeteneği.
• Düşük maliyet ve seri üretim.
• Bakım ve idame kolaylığı.
• Bir duvar üzerinden ve ya araçtan atılabilme.
• Hava ve kara saldırılarına karşı personele zırh koruması.
• Kendi arızasını tespit edebilme.
• Diğer İnsanlı ve insansız araçlarla iletişim.
• Sessiz izleme ve hareket
• Silah platformu rolü.
• Elektronik karıştırma yapabilme ve şifreli muhabere.

Donanım Talepleri

• Çoklu kamera sistemi.
• Haberleşme teçhizatı.
• NBC (Nükleer /Biyolojik/Kimyasal) sensörler.
• Veri saklama Ünitesi.
• Radyasyon sensörleri.
• Patlamamış mühimmat ve mayın sensörleri.
• Dağıtıcılar ve karıştırıcılar.
• Akıllı mühimmat hedef yönlendirme.
• Lazer nişanlama  ve mesafe ölçe modülü.
• Küresel konumlama sistemi.
• Silah ve füze taret sistemi.
• El bombası ve sis modülleri.
• Kara mayın harbi aletleri.
• Robot el/kol gibi hareket ve müdehale teçhizatları
• Yakıt ikmal tankı.

Taktik talepler

• Yakından ve ya uzaktan keşif, gözetleme ve hedef tespit edebilme.
• Konuşma tanıması ve üç boyutlu ses algılama yeteneği.
• Karanlıkta ve aydınlıkta görüntü toplayabilme.
• İçeride, dışarıda ve ya yer altında olmak üzere meskûn mahal ortamlarında icra edilen harekâtlarda görev alabilme.
• Yakından ve ya uzaktan patlamamış mühimmatı etkisiz hale getirebilme.
• Bubi tuzakları ve anti-personel mayınları tespit edebilme
• NBC varlığını tespit edebilme.
• Araç altı kontrol incelemesi yapabilme.
• keskin nişancı tespit ve karşılık verme kabiliyeti.
• Taktik yanıltma yapabilme.
• Kritik araziyi tespit edebilme

Materyaller ve İleri Seviye Üretim Nedir? Nasıl Olmalıdır?

Geçmiş örneklere bakıldığında ; özellikle ağırlık faktörü savaş araçlarının hayatta kalabilme kabiliyeti ile pozitif bir korelasyon göstermiştir. Fakat bu ağırlık faktörü İnsansız Kara Aracı için aynı şeyleri söylememize olanak sağlamıyor. Zira ağırlığının yüksek olması aracın sefer yapma kabiliyetini belirli durumlarda azaltıp, küresel hareketliliği sınırlayabilir ve bu sebeple hareketliliği sınırlayabilir, maliyeti arttırabilir doğal olarak sürdürülebilirliği azaltabilir.

Bu sebeple bu araçları modernize ederken, araç ağırlığın görev performansı üzerindeki etkilerini azaltmak için yenilikçi malzemeler ve üretim süreçleri geliştirmek gerekmekte.

O halde ;

• Hafif malzemenin kullanılması
  • Geliştirilmiş güçlülük sağlayabilen Çelik, Alüminyum ve Titanyum maddelerin kullanılması
• Reçine takviyeli kompozitlerin kullanılması
  • Çevresel faktörler ve korozyon
• Korozyon önleyici kaplamalar
  • Korozyon oluşumu tahmin modellemeleri

Ülkemizde geliştirilen İnsansız Kara Araçları hangileridir?

Aselsan, Elektroland, OğuzKağan Savunma, Katmerciler A.Ş ve Çeşitli Üniversitelerimiz tarafından çok çeşitli alanlarda İnsansız Kara Araçları geliştirilmektedir. Sırasıyla inceleyeceğiz.

Aselsan tarafından üretilen KAPLAN insansız kara aracı ailesi ;

KAPLAN İnsansız Kara Aracı (İKA) Ailesi; yüksek hareket kabiliyetine sahip dayanıklı bir araç platformu üzerine göreve özel değişik Faydalı Yüklerin kolaylıkla entegre edilebildiği, ayarlanabilir otonomi seviyelerine sahip, modüler Kontrol Konsolu ile uzaktan komuta edilebilen son teknoloji ile donatılmış yeni nesil bir ürün ailesidir. Kaplan Ailesi’nin uluslararası birlikte çalışabilirlik standartlarına uygun esnek mimarisi sayesinde, araçlara yeni görev senaryoları ve faydalı yükler kolaylıkla entegre edilebilmektedir.

KAPLAN İKA’lar uzaktan kullanımdan tam otonom kullanıma kadar kontrol seçenekleri sunan gelişmiş, ağ tabanlı bir kontrol konsol ile komuta edilmektedirler. Kontrol Konsolu arayüzleri kullanıcıya zor durumlarda destek vererek iş yükünü hafifletecek ve durum farkındalığını artıracak şekilde tasarlanmışlardır.

KAPLAN İnsansız Kara Aracı (İKA) Ailesi; yüksek hareket kabiliyetine sahip dayanıklı bir araç platformu üzerine göreve özel değişik Faydalı Yüklerin kolaylıkla entegre edilebildiği, ayarlanabilir otonomi seviyelerine sahip, yeni nesil bir ürün ailesidir.

Elektroland Savunma Tarafından geliştirilen yerli ve millî insansız kara aracı BOĞAÇ ;

BOĞAÇ, 6×6 zorlu arazi koşullarıyla başa çıkabilme ve üzerine entegre uzaktan komutalı silah kulesiyle ön plana çıkıyor. Ayrıca Elektroland İKA ailesini bayağı bir genişlemiş. Hâlihazırda 8 farklı İKA geliştirmiş ve hepsi de ayrı ayrı çeşitli faydalı yükler taşıyabilme özelliğine sahiptir.

BOĞAÇ’ın Mekanik yetenekleri ise azımsanmayacak kadar güzel!

180 derece, -180 derece Teker Kolu Hareketi (Ters Düz Gidebilme)

Pivot Dönüş (Kendi etrafında merkezi dönüş).

Gövde ortasında çok amaçlı döner tambur (Uzaktan Komutalı Silah Kulesi veya farklı silah sistemleri entegre edilebilir)

Kabiliyetleri ;

• Atış tespiti (keskin nişancı tespiti)
• 3D çevre haritası yapabilme
• Belirlenen hedefi belli bir mesafeden takip edebilme
• Keşif ve Gözetlemeye yardımcı olmak için belirli İHA’larla ortak çalışabilme.
• Gece sürüşü.

Yerli ve Millî bir firmamız olan OğuzKağan Savunma ise millî imkanlarla İKA’lar üretiyor. Bunlardan ilki DEMİRHAN.

Demirhan Silahlı İnsansız Kara Aracı 2363 mm uzunluğunda olup 1162mm yüksekliğe sahiptir. Genişliği ise 1961 mm’dir. Bu özellikler onu kendi segmentinde (orta segment) muadillerine göre dünyanın en güçlü ve ölümcül silahlı insansız kara araçlarından yapmaktadır. Tasarım özgün ve millî imkanlarla geliştirilmiştir. Demirhan şehir savaşları, meskûn mahal çatışmaları, karakol ve üs koruması, sınır devriyesi ve değişik hava ve coğrafik şartlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Yürüyüş sistemleri tanklar temel alınarak hareketli makaralara sahip palet sistemi olarak tasarlanmıştır. Bu da ona her türlü zor coğrafik şartlarda hareket kabiliyeti sağlamaktadır. Silah sistemleri, motor sistemi yerli ve millî üretici firmalar tarafından tedarik edilecektir.

8 saatten fazla aktif operasyon süresi, dizel motora sahip DEMİRHAN’ın depo kapasitesi 250 litre, full depo ile yaklaşık 20 saate kadar operasyon süresi uzatılabilmektedir.

DEMİRHAN Teknik Özellikler ;

• Maximum Hız : 15km/saat
• Tırmanma : 45 derece
• Yürüyüş Didtrimi :Palet
• Motor Tipi : Dizel
• Ağırlık :2000 kg

KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer savaş tehlikeleri durumunda alınacak koruyucu önlemler) Çözümlü İnsansız Kara Aracı ALPAN

ALPAN İnsansız Kara Aracı 1426 mm uzunluğunda olup 1063 mm silahsız yüksekliğe sahiptir. Genişliği ise 1063mm’dir. Alpan Türkiye’nin ilk ve tek KBRN operasyonları için tasarlanmış insansız kara aracıdır. Tasarım özgün ve millî imkanlarla geliştirilmiştir. Üzerine 5.56mm UKSS (uzaktan kumanda silah sistemi) Alpan şehir savaşları, meskun mahal çatışmaları, karakol ve üs koruması, sınır devriyesi ve değişik hava ve coğrafi şartlarda (Özellikle Keşif ve Gözetlemede) kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Yürüyüş sistemleri tanklar temel alınarak hareketli makaralara sahip palet sistemi olarak tasarlanmıştır. Bu da ona her türlü zor coğrafya şartlarda hareket kabiliyeti sağlamaktadır. Silah sistemleri yerli ve millî firmalar tarafından tedarik edilecektir. KBRN sensörü ise Havelsan ve TÜBİTAK-SAGE tarafından ortak geliştirilen MAM CDET sensörüdür. Bu sensör bir bölgedeki Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer sızıntıları tespit edebilme kabiliyetine sahiptir.

ALPAN Teknik Özellikler ;

• Ağırlık :500 kg
• Maximun Hız : 10km/saat
• Tırmanma : 45 derece
• Yürüyüş Didtrimi :Palet
• Motor Tipi :Dc Elektrik

Katmerciler A.Ş tarafından geliştirilen UKAP İKA.

UKAP İKA temelde ateş baskısının yoğun olduğu muharebe ortamlarında dost unsurlara yakın ateş desteği sağlamak üzere geliştirildi. Üzerine ASELSAN tarafından üretilen Sarp UKSS (Uzaktan Komutalı Silah Sistemi) entegre edilen UKAP paletli bir şasiye sahip. Paletli olması nedeniyle zorlu arazi şartlarında hareket edebilen araç, %60’a varan eğimleri de tırmanabilmekte. Araç 1.100 kg ağırlığa sahip olmakla beraber 2000 kg’lık faydalı yük taşıma kapasitesi ile dikkat çekiyor.

Aracın ana tahrik sistemi, elektrik motorlarından güç alan hidrolik motordan oluşuyor. UKAP, sahip olduğu dâhili bataryalar ile 1 saat boyunca görev yapabiliyor. Ancak üzerine eklenebilen jeneratör ile bu süre, 5 saate kadar uzatılabiliyor. Aracın azami hızı ise saatte 25 kilometre.

Kayseri Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğrencileri tarafından geliştirilen FOK İKA (Fonksiyonel Otonom Kara Robotu)

Fok askerî operasyonlarda öncü olarak kullanılabilecek mini insansız kara aracıdır.

Özellikleri

• Keşif ve Gözetleme
• EYP /Mayın/terörist unsur tespiti
• Sabit/hareketli hedefe kilitlenme
• Ateş etme
• Bomba atma

Manuel yada otonom olarak kullanılabilir. Otonom modda yapay zeka destekli yazılım devreye girmekte ve öğretilmiş görevleri yerine getirebilmektedir.

Fonksiyonel olarak değiştirilebilir üst kaide platformları ile kısa sürede operasyona hazırlanabilir.

İTÜ (İstanbul Teknik Üniversitesi) Çekirdek

Çözüm odaklı robotik platformlar geliştiren NextHorizons, yangın söndürme, yerin altında patlayıcıları tarama/imha etme, şüpheli cisimlere müdahale gibi çeşitli görevlere uyarlanabilir ürünler geliştirmektedir.

Platform görevlere göre özelleştirilebilir – DEGU, BAL PORSUĞU ve KAR LEOPARI olmak üzere – üç robotik ürün (İKA) grubundan oluşmaktadır.

Bu insansız kara araçları Tam Otonom olacak şekilde tasarlanmıştır.

DEGU; taşınabilirlik, suya ve darbeye dayanıklılık, yüksek gizlilik, uzun çalışma süresiyle birlikte kullanım kolaylığı ile öne çıkmaktadır.

BAL PORSUĞU; taşınabilirlik, kullanım kolaylığı, etkili menzili, geliştirilebilir tasarımı ile öne çıkmaktadır. Proje sırt çantası şeklinde taşınabilmektedir, dolayısıyla operasyona hazırlık süresi diğer muadilleriyle kıyaslanamayacak derecede düşüktür. Ayrıca robot, tasarımı itibariyle piyasadaki hiçbir kara aracında bulunamayacak kadar özelleştirilebilirdir. Araziye uygun paletli sistemden asfalta uyguna geçiş soketlerle 1-2dk gibi çok kısa bir sürede gerçekleşebilmektedir. Ayrıca robotun yapay zekası piyasadakilerle kıyaslanmayacak derecededir.

KAR LEOPARI; muhakeme yeteneği, kullanım kolaylığı, geliştirilebilir yapısı, ileri sibernetik etkileşimi ile öne çıkmaktadır.

Gelecekte İnsansız Kara Aracı

İnsansız Kara Araçları bu konseptler içerisinde ülke kara birliklerinin geleceğe dönük dönüşüm planlarının önemli bir unsurudur. Birliklerin etkinliğini artıracak insansız kara araçlarının askerî ihtiyaçlara yönelik olarak özgün ve performanslı üretilerek envantere kazandırılması, birliklerin caydırıcılık gücünün korunması ile gelecekte görülebilecek muharebelerin kazanılmasına yönelik yapılabilecek en akıllı yatırımlardan biridir. İnsansız kara araçlarının asimetrik muharebe koşullarının gerektirdiği değişik fonksiyonları da yerine getirebilecek çok yönlülüğe sahip olmaları beklenmektedir.

Sonuç

Özellikle ülkemizin bulunduğu coğrafyada gelişmekte olan olayları ve çeşitli terör örgütlerinin gayrinizami harp tekniklerini kullandığını göz önüne aldığımızda; her geçen gün önemi artan bu kara araçlarının önümüzdeki yıllarda nasıl tasarımsal ve işlevsel değişiklikler eşliğinde görevlerine devam edecekleri konusunda şimdilik net bir şey söylemek zor olsa da, başladığı günden bu güne kadar aldığı bu muazzam güven neticesi olarak, bizlerin önümüzdeki yıllarda bu araçları çok daha önemli ve kritik görevlerde kullanacağımızın apaçık bir kanıtıdır. Unutmamak gerekir ki hiç bir şey aslında değiştirilemez gibi görünse de geliştirilmeye her zaman açıktır.

Ömer Kara

Ömer Kara

Türk Savunma Sanayi özelinde İnsansız Kara Araçları Araştırmacısı.