NATO Destek ve Satın Alma Ajansı (NSPA) ek bir Airbus A330 MRTT siparişi verdi.
Airbus, Avrupa Ortak Silahlanma İşbirliği Örgütü’nden (OCCAR) Airbus A330 Çok Rollü Tanker Uçağı (MRTT-Multi-Role Tanker Transport) için kesin bir sipariş aldı.
OCCAR’ın NATO’nun Destek ve Satın Alma Ajansı (NSPA) adına verdiği sipariş, Lüksemburg’un Çok Uluslu MRTT Filosu (MMF) programına katılımını en üst düzeye, 200 uçuş saatinden 1200 uçuş saatine, çıkarma kararının ardından geldi. Bu yeni sipariş ile NSPA, sözleşmede yer alan üç ek satın alım seçeneğinden birini kullanmış olacak. Son siparişle birlikte MMF filosundaki uçak sayısı 9’a çıkmış olacak.
OCCAR tarafından geçilen bu yeni sipariş, halihazırda eğitim ve operasyonel faaliyetlerde aktif biçimde yer alan ilk iki uçağın başarıyla teslim edilmesinden sonra geldi. Bu yeni uçak MMF filosuna, diğer NATO ülkelerinin havada yakıt ikmali, stratejik taşımacılık ve tıbbi tahliye gibi ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeni imkanlar kazandıracak.
MMF satın alma süreci, NSPA adına OCCAR tarafından “Sözleşme Yürütme Vekili” sıfatıyla yürütülüyor. Satın alma tamamlandıktan sonra filonun ömür devri yönetimi sorumluluğu ise diğer uçaklar gibi tamamen NSPA tarafından üstlenilecek.
MMF Programı
MMF Programı (Multinational Multi-Role Tanker and Transport Fleet) NATO, AB kuruluşları ve ülkeleri arasında işbirliğiyle yönetilen çok uluslu bir projedir. Program vasıtasıyla kullanım esnekliği yaratırken, birden fazla ülkenin acil ihtiyacının oluşması halinde bu ihtiyaca hızlıca yanıt verebilme kapasitesi sağlamakta.
Program, NATO sahipliğinde ve OCCAR desteği ile NSPA tarafından yürütülüyor, temel yönetim merkezi ise Capellen/Lüksemburg. Programın finansör katılımcıları ise Hollanda, Lüksemburg, Almanya, Norveç, Belçika ve Çek Cumhuriyeti’dir. Hollanda ve Lüksemburg tarafından 2016 yılında başlatılan programa Almanya ve Norveç 2017’de; diğer ülkeler ise sırasıyla 2018 ve 2019 yıllarında katıldılar. Böylece programa Eindhoven, Cologne-Wahn, Bonn ve Getafe birimlerinden de destek sağlanıyor.
Uçaklar, katılımcı ülkelerin ihtiyaçlarına göre OCCAR tarafından NSPA adına tedarik ediliyor. Donanım gereksinimleri ise yine bu ülkelerin ihtiyaçlarına göre şekilleniyor. Şu ana kadar envantere kazandırılan sekiz adet uçak, havada yakıt ikmali, insan ve kargo taşımacılığı ve medikal tahliye gibi özellikler ile donatılmış vaziyette. Ayrıca ihtiyaçların değişmesi durumunda yeniden yapılandırılmaları da mümkün.
Havada yakıt ikmali görevlerinde, 111 tonluk temel yakıt kapasitesi ile uçak ek yakıt tanklarına ihtiyaç duymadan görevi tamamlayabiliyor. 4 saatlik görev süresince toplam 50.000 litre yakıt ikmali gerçekleştirilebiliyor. MMF üye ülkelerinin envanterinde bulunan uçaklara (F-16, F-35, C-17, Eurofighters, Tornado and Gripen) uygun yöntemlerle (Flying Boom ve Hose and Drogue) dakikada yaklaşık 2200 litre yakıt aktarılabiliyor. Ayrıca platform, COVID-19 sürecinde pek çok kez tıbbi amaçlarla da kullanıldı, bu sayede yetenek ve önemini tüm dünyaya kanıtlamış oldu.

Uçakların sürekli konuşlandığı merkezler ise Eindhoven (Hollanda) ve Cologne-Wahn (Almanya) şehirlerinde yer alıyor. Bu merkezlerden oluşan ihtiyaca göre kısa veya uzun menzilli görevler icra edilebiliyor. Programın katılımcı ülkelere sağladığı en büyük avantaj ise yüksek maliyetli operasyonel yetkinlik kazanımlarının birim maliyetlerinin azaltılması ve ihtiyaç durumunda ortak olarak kullanılabilmesi. Bu sebeple ortak girişimin gelecekte daha fazla ülkenin de katılımıyla genişlemesi bekleniyor.
Türk Hava Kuvvetleri kullanımında yer alan KC-46A ve A330 karşılaştırmamızı incelemek için,
Türk Hava Kuvvetleri’nin tanker uçak ihtiyacı ve KC-46A / A330 MRTT

Savunma Sanayii Takipçisi, Avrupa Birliği & NATO Güvenlik Politikaları Araştırmacısı