Türkiye 2021 yılında 11 farklı ülkeye 338 zırhlı araç teslimatı gerçekleştirdi

Birleşmiş Milletler (BM) Konvansiyonel Silah Kaydı – UNROCA’nın açıkladığı verilere göre, Türk şirketleri tarafından 2021 yılında 11 farklı ülkeye 338 zırhlı araç teslimatı gerçekleşti. Verilere göre Türkiye zırhlı araç ihracatını Asya, Afrika ve Avrupa kıtasına gerçekleştirdi.

Türkiye’nin 2021 yılında zırhlı araç ihracatı / teslimatı gerçekleştirdiği ülkeler:

Türkiye’nin 2019 yılındaki 259 adet zırhlı araç satışı yaklaşık %7,72 artarak 2020’de 279 adede yükselmişti. 2021 yılında 2020’ye göre %21,50 artış ile 11 ülkeye 338 araç ihracatı (teslimat) gerçekleşti. 2020 yılında 9 ülkeye ihracat gerçekleşmişti.

Ayrıca veriler firmaların teslim edeceği veya sözleşmesi imzalanan araçları değil teslim edilen araçları içeriyor. 2018 yılında 309 araç ile Türkiye’nin zırhlı araç ihracatı son on yılın en yüksek seviyesine çıkmıştı. 2019 yılındaki düşüşün ardından yıllara sari olarak teslimat sayılara tekrar artmaya devam etmiştir. Nihayetinde 2021 yılında 339 adet araç teslimatı ile 2018 yılındaki rekor tazelenmiştir.

Hangi ülke hangi aracı almıştı?

UNROCA tarafından açıklanan veriler bahse konu taraf ülkeler tarafından BM ile paylaşılmaktadır. Dolayısı ile verilen bilgiler ülkelerin beyanatlarına göre hazırlanmaktadır. Türkiye ise UNROCA ile adet ve ülke bilgilerini paylaşırken araç modellerini ve firma bilgilerini genellikle paylaşmamakta. Devam eden satırlarda belirtilen ülke ve araç isimleri geçmişteki görüşme ve sözleşme haberleri üzerinden hazırlanmaktadır. 

Otokar Arma 8×8 TTZA üzerinden geliştirdiği Rabdan TTZA 661 milyon dolarlık sözleşme ile Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ihraç edilmişti. Oldukça yüksek miktarda opsiyona sahip olan sözleşmenin devamındaki siparişler bilinmemektedir. 2018’de teslimatlara başlandığı belirtilse de UNROCA verilerinde yer almamıştı. Bir Otokar yetkilisi tarafından 2018 yapılan açıklamada projenin toplam 700 aracı kapsadığını ilk partinin 100 adedi kapsadığını belirtmişti. 2019 raporlarında 55 adet, 2020 yılındaki verilerde ise 79 adet aracın BAE’ye teslim edildiği bilgisi yer almıştı. Otokar bu ihracatta BAE’li Tawazun ile Al Jasoor ortaklığını kurarak faaliyetleri bu çatıda da sürdürmektedir.

35 adet zırhlı araç ihracatı yapıldığı belirtilen Bangladeş geçmişten günümüze hem Otokar Cobra hem de BM misyonları için Otokar Cobra II kullanıcısı konumundadır. Firmanın geçtiğimiz dönemde Nurol Makina firmasına ziyaretleri olsa da Otokar’dan ek Cobra II veya Cobra II MRAP siparişi yaptığı belirtilmektedir.

2018 yılında 40 adet araç teslimatı yapılan ve halihazırda Otokar Cobra kullanıcısı olan Burkina Faso’da geçtiğimiz aylarda Nurol Makina’nın Ejder Yalçın III aracı da görüntülendi. Teslimatların hangi araçları kapsadığı tam olarak bilinmiyor.  2018 yılındaki UNROCA verilerinde 20 adet zırhlı araç teslimatı yapılan Çad’da Nurol Makina Ejder Yalçın aracı kullanılırken 2020 yılında yine Nurol Makina’nın Yörük aracı da Çad’a teslim edildi.

Fildişi Sahili’ne ihraç edilen araçlar ile ilgili net bir bilgi bulunmazken Afrika kaynakları ülkeye Otokar Cobra’nın teslim edildiğini belirtmektedir.

Halihazırda Endonezya’ya tekerlekli bir zırhlı araç satıldığına dair güvenilir bir bilgi kamuoyuna yansımadı ancak UNROCA ile paylaşılan verilerde 4 adet tekerlekli zırhlı aracın ülkeye teslim edildiği belirtilmektedir. Endonezya’ya FNSS KAPLAN MT tankı ihraç edilmiş ve seri üretimi tamamlama töreni geçtiğimiz aylarda icra edilmişti. UNROCA’ya yapılan bildirimlerde tankların tekerlekli araç olarak mı yazıldığı yoksa ayrıca bir ihracat mı yapıldığı yönünde net bir bilgi bulunmamakta.

Geçtiğimiz yıllarda Nurol Makina tarafından Katar’a Ejder Yalçın ve Yörük TTZA’lar ihraç edilmişti. Ağustos 2020’de Katar Ordusu için yeniden açıklanmayan miktarda zırhlı araç tedarik edilmesi için sözleşme imzalandı. BMC’nin ortağı olan Katar’ın Nurol Makina’dan mı? Yoksa BMC’den mi yeni teslimatlar aldığı bilinmiyor.

2020 yılında 12 adet BMC Kirpi mayına ve pusuya karşı korumalı araç teslim edilen Somali’ye 2021 yılında hangi aracın teslim edildiği net olarak bilinmemekle birlikte ülkeye yine Kirpi teslim edildiği tahmin ediliyor.

Geçtiğimiz yıllarda BMC tarafından Tunus’a 40 adet Kirpi mayına ve pusuya karşı korumalı araç ihraç edilmişti. El Kaide’nin çeşitli saldırılarına maruz kalan Tunus, araçların koruma düzeyinden son derece memnun kalarak 100 adet daha ek sipariş vermiş ve böylece toplam ihraç edilen sistem sayısı 140 olmuştu. Kirpi dışında daha önce Tunus’a Ejder Yalçın aracı da ihraç edilmişti. Kaç adet Ejder Yalçın ihraç edildiği resmi olarak açıklanmamıştı ancak çeşitli kaynaklarda 70 adet sipariş edildiği bilgisi yer almıştı.

Tunus ile 2020 yılında imzalanan 150 milyon dolarlık bir paket anlaşma kapsamında TUSAŞ’ın ANKA-S insansız hava araçlarının, BMC’nin Kirpi ve Nurol Makina’nın Ejder Yalçın zırhlı araçlarının, Katmerciler tank taşıyıcı ve tanker gibi çeşitli araçlarının ve Aselsan elektro optik sistemlerinin Tunus güvenlik güçlerinin hizmetinde olacağı açıklanmıştı. Dolayısı ile teslim edilen araçların hangi ürün olduğu net olarak bilinmemektedir.

Geçtiğimiz yıllarda listede daha çok görünen FNSS mevcut büyük sözleşmelerini 2020 yılında tamamladığı için 2021 yılındaki listede çok fazla rol göstermediği tahmin ediliyor. Firma yurt içindeki Silah Taşıyıcı Araçlar (STA), Zırhlı Amfibi Hücum Aracı (ZAHA), Mayına Karşı Korumalı Araç (MKKA) ve  Özel Maksatlı Taktik Tekerlekli Zırhlı Araçlar (ÖMTTZA) projeleri için yoğun olarak çalışıyor.

BAE ile imzaladığı sözleşme kapsamında yoğun teslimatlara devam ettiği düşünülen Otokar’ın 4×4 sınıfındaki Cobra ailesi ile de yoğun bir ihracat dönemine girdiği tahmin ediliyor.

İlginizi Çekebilir;

Türkiye 2019’da 7 ülkeye 259 zırhlı araç sattı

Türkiye 2018’de 11 ülkeye 309 zırhlı araç sattı

Fatih Mehmet

Defence Turk Genel Yayın Yönetmeni. Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv ve uluslararası ilişkiler meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.