“Türkiye’nin Teknoloji Geliştirme Merkezi” Meteksan Savunma
Meteksan Savunma’nın daveti üzerine DefenceTurk ekibi olarak ülkemizin savunması ve güvenliği için yüksek teknoloji ürünler geliştiren Meteksan Savunma Sanayii A.Ş’yi ziyaret ettik. Firma yetkilileri ile yaptığımız söyleşiden bölümlere yer verdiğimiz bu yazıda ayrıca Meteksan Savunma’nın kurumsal yapısı, çalışma alanları ve yürüttüğü projeler hakkında da detaylara ulaşacaksınız.
Bilkent Holding bünyesinde faaliyet gösteren yüksek teknoloji şirketlerinin savunma sanayisine yönelik proje ve aktivitelerini tek bir çatıda birleştirmek ve koordine etmek amacıyla 2006 yılında kurulan Meteksan Savunma’nın ürettiği sistem ve alt sistemler; su üstü ve su altı plaformlar, helikopterler, insansız hava araçları ve füze sistemleri başta olmak üzere birçok platformda kullanılıyor.
Sorularımızı yanıtlayan, firmanın Uluslararası Satış ve Kurumsal İtibar Yöneticisi Burak Akbaş, Meteksan Savunma’nın ana amacını, “Yerli, milli, özgün ileri teknoloji ve henüz Türkiye’de yapılmamış, el değmemiş alanlarda iş yapmak.” olarak ifade ediyor. Ülkemizin kısıtlı kaynaklarına dikkat çeken Akbaş, savunma sanayiinde bu kısıtlı kaynağın doğru yönetilmesi ve yönlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak üniversite – sanayi işbirliğini geliştirmeyi de amaçladıklarını belirtiyor.
Meteksan Savunma Bünyesinde Yürütülen Projeler Ne Aşamada?
Meteksan Savunma; Algılayıcı Sistemler, Haberleşme Sistemleri, Sualtı Akustik ve Platform Simülatörleri olmak üzere 4 ana faaliyet alanında çalışmalarını yürütüyor. Meteksan Savunma bir platform üreticisi olmaktan çok aslında platformların alt sistemleri geliştiren, millî platformların kritik teknoloji içeren, genelde yurt dışına bağımlı olunan alanlarda millî çözümler geliştiren bir firma profiline sahip.
MİLDAR ve OKİS Projeleri
“Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından başlatılan Hava Platformları İçin Milimetre Dalga Radarı Geliştirilmesi Projesi; helikopter ve İHA’lar için farklı iki radar prototipi (HELİKOPTER-MİLDAR ve İHA-MİLDAR) ile İHA’ların otomatik iniş ve kalkışlarını gerçekleştirmek üzere Otomatik Kalkış ve İniş Sisteminin (OKİS) geliştirilmesini ve platformlara entegrasyonunu kapsıyor.”
T129 Atak Helikopteri’ne entegrasyonu sağlanan Helikopter MİLDAR ‘ın kabulü yapıldı. Mildar’ın nihai yeri neresi olacak sorularımız üzerine Uluslararası Satış ve Kurumsal İtibar Yöneticisi Burak Akbaş ve İş Geliştirme Yöneticisi Tolga Çelik bu duruma açıklık getiriyor. Bunun bir geliştirme projesi olduğu için maliyet etkin olarak helikopterin uygun bir yerine takıp test edilmesi gerektiğini, kanat altının bunun için en mantıklı yer olduğunu ve kolayca takıp çıkarılabildiği ifade ediyorlar. T129 Atak helikopteri pal üstünde radar taşımak üzere dizayn edilmediği için pal tasarımımda değişikliğe gidilmesi gerekeceğinden ve bu da beraberinde bir maliyet getireceğinden ilk aşamada değerlendirilmemiş. Seri üretime yönelik proje döneminde nihai yer için kullanıcılar karar verecek. MİLDAR’ın kanat altında paylonu işgal edip silah yükünü azaltıyor eleştirilerine ise MİLDAR’ın helikopter kolu tarafından ortak kullanımı ile anlamsız kalıyor. 4-5 Atak’tan oluşan bir helikopter kolunda tek bir Atak’ta MİLDAR’ın olması ve bu radardan elde edilen verinin diğer helikopterlerle paylaşılması diğer helikopterlerin silah yükündeki kaybın önüne geçiyor.
OKİS (Otomatik Kalkış ve İniş Sistemi) ile Anka ve Bayraktar TB2 insansız hava araçlarının otomatik iniş ve kalkış testlerinin yapıldığını ve bütün testlerin başarılı geçtiğini öğreniyoruz. Meteksan Savunma seri üretim konusunda talep gelmesi durumunda Anka’da ve Bayraktar’da OKİS’in kullanımı için hazır olduklarını belirtiyor. Bir diğer konu İHA MİLDAR’da ise kritik tasarımının birkaç ay içerisinde gerçekleştirileceği ve 2019 içerisinde proje çalışmalarının bitirilmesinin hedeflendiğini öğreniyoruz.
TSK Envanterine Girmeden İhracat Başarısını Yakaladı
Meteksan Savunma MİLDAR projesi ile radar konusunda çok önemli bir alt yapı oluşturdu. Meteksan Savunma, kullanıcı makamlarının ihtiyaçları doğrultusunda yurt içindeki diğer ürünlerin çalıştığı frekans bandından farklı bir bantta çalışan radarlar (Milimetre Dalga – Ka bant) alanına yönlendirildi. Meteksan Savunma’nın bu kapsamda yürüttüğü çalışmaların sonucunda ortaya çıkan Retinar PTR’nin lansmanı 2015 yılında gerçekleştirildi. Çevre gözetleme, çevre güvenliği, kamp koruması ile sınır ve kıyı gözetleme gibi güvenlik uygulamaları için geliştirilen Retinar PTR’nin detaylı teknik özellikleri için tıklayınız. Henüz Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterine girmemiş olan Retinar PTR, ilk ihracat başarısını yakaladı. Yurt dışına ihraç edilen sistemin teslimatları bu sene içerisinde gerçekleştirilecek.
Meteksan Savunma İş Geliştirme Yöneticisi Tolga Bey, Retinar’ın geliştirilme sürecinde geçtiği testlerden bahsederken, “Ciddi testlerden geçtik, kontrollü testler yaptık, biz terörist olduk araziye çıktık, Güneydoğuya benzer araziler bulduk, oralarda vadi içinden geldik, sürünerek geldik, çömelerek geldik, taşın altına saklanıp çıktık Retinar hepsinden başarıyla geçti.”ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin Su Altı Akustiği Mükemmeliyet Merkezi
Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından, Türkiye’nin su altı akustiği mükemmeliyet merkezi olarak görevlendirilen Meteksan Savunma, gemi içi birimleri Dz.K.K.lığı, ıslak taraf ise TÜBİTAK tarafından geliştirilen YAKAMOS sonarını sanayileştirme görevi ile devraldı ve sisteme tamamen hakim hâle geldi. Meteksan Savunma, MİLGEM projesinde kullanılan YAKAMOS sonarının üretimini tamamlayarak projenin 2. Gemisi TCG Büyükada’ya entegre etti, 3. Gemisi TCG Burgazada’ya entegre edilmesi için de çalışmalar sürüyor.
İ Sınıfı Fırkateyn, Milgem 5-8. gemiler, TF-2000 gibi platformların tamamında sonar sistemlerine talip olan Meteksan Savunma, ayrıca denizaltı sonarlarına yönelik de çalışmalar yürütüyor. Denizaltıların en önemli pasif sonar sistemlerinden birisi olan Yan Dizin Sonarını geliştiren Meteksan Savunma ayrıca MSH-01 hidrofonları ile AY/PREVEZE Sınıfı denizaltı gemilerinin Silindirik Hidrofon Dizini (CHA), Pasif Mesafe Bulucu Sonarı (PRS), Kendi Gürültüsünü Ölçüm (ONA) sistemi için yedek parça ihtiyaçlarını karşılıyor. Burak Akbaş “Milden projesi bizim için çok önemli. O projede de sonar sistemlerinde görev almayı hedefliyoruz.” diyerek sonar alanındaki çalışmalarına tekrar dikkat çekiyor.
Yerli Platformların Radar Altimetre İhtiyacını Meteksan Savunma Karşılayacak
“Meteksan Savunma ürünü radar altimetreler, deniz üzerindeki operasyonlar da dahil olmak üzere farklı yer yüzü yapıları üzerindeki kalkış/iniş, alçak uçuş, yeryüzü referanslı seyrüsefer gibi operasyonlarda yüksek hız ve yüksek manevra yeteneğine sahip platformlarda dahi ihtiyaç duyulan hassas veriyi üretebilmekte.”
Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın stratejilerinde öne çıkarttığı özgün alt sistemler, alt bileşenler ve malzemeler geliştirilmesi konusunda Meteksan Savunma, üzerine düşen görevi yerine getirerek radar altimetreler kapsamında ilk ürününü ortaya çıkarttı. İnsansız bir platform için geliştirilen bu ürün, hem Meteksan Savunma’nın geliştirme testlerinden hem de müşterisinin kalifikasyon testlerinden başarıyla geçti. Bugüne kadar hep yurt dışından tedarik edilen radar altimetrelerdeki dışa bağımlılığı kaldıracak nitelikteki ürün halihazırda envanterde bulunan bir platformda da kullanılıyor. Yeni geliştirilen füze sistemleri ve insansız hava araçları için Meteksan Savunma ürünü radar altimetrenin kullanılabilmesi için de çalışmalar yürütülüyor. İnsanlı hava platformlarında kullanılacak sistemlerin ise geçmesi gereken özel sertifikasyon ve kalifikasyon süreçleri olduğundan radar altimetreyi insanlı bir platforma entegre etmek istenildiği takdirde çok ciddi maliyetlerin yüklenip, sertifikasyonları tamamlamanız gerekmekte. Meteksan Savunma bünyesinde o konuda başlatılmış bir çalışma olmasa da sertifikasyon ve kalifikasyon sürecindeki maliyetin ilgili kurumlardan gelecek destekle karşılanması durumunda işleyecek bir yol haritaları olduğunu belirtiyorlar. Radar altimetrenin teknik özellikleri için tıklayınız.
İhracat Başarısı Yakalayan Simülatörler
Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen ve teslimatı yapılan Yara Savunma Simülatörü aynı zamanda Umman’a ihraç edildi, ardından Güney Kore’yle de aynı simülatör için sözleşme imzalandı. Yapımı devam eden Yara Savunma Simülatörü 2018’de Güney Kore’ye teslim edilecek. Burak Akbaş, 4. Simülatörün de bir başka ülkeye ihracatı için sözleşmenin bu yıl içinde imzalanacağı bilgisini paylaşıyor Defence Turk.net’le.
ABD ve Avrupa’yı Meraklandıran Sistem “Pelikan RF Güdümlü Mermi Simülatörü”
Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen ve teslimatı yapılan Pelikan RF Güdümlü Mermi Simülatörü, su üstü platformlara gelen RF güdümlü tehditleri simüle ediyor. Meteksan’ın ilgili kurumlar tarafından görevlendirilerek geliştirdiği bir sistem olan Pelikan, üzerinde bulunan arayıcılar aracılığı ile çeşitli füzeleri simüle edebiliyor. Sahile konuşlandırılan Pelikan RF Güdümlü Mermi Simülatörü su üstü platformların üzerine gerçekten bir füze geldiğini zannedecek kadar gerçekçi bir simülasyon ortamı sunuyor. Pelikan’ın ürettiği tehditler sayesinde gemiler RF güdümlü mühimmatlara karşı aktif ve pasif tedbir sistemlerini test edebiliyor. Farklı modlar ve jenerik bir altyapıya sahip olan Pelikan’da gerekli parametreler girilerek farklı füzeler simüle edilebiliyor. Pelikan’ın Türk Deniz Kuvvetlerine teslimatı yapıldıktan sonra Avrupa ve Amerika’dan sisteme ilişkin sorular geldi.
Ağ Merkezli Muhabere’ye giden yolda millî adımlar “Kement Projesi”
Ağ temelli harekât için hedef, durum, konum, istihbarat, vuruş öncesi hedef doğrulama görüntüsü gibi bilgilerin (C4ISR) ağ dahil birimler arasında güvenilir ve hızlı bir şekilde paylaşılmasını sağlayan taktik veri linkleri tasarlayan Meteksan Savunma, Kement Projesi kapsamında seyir füzeleri için Türkiye’nin ilk millî ve özgün taktik veri link terminallerini geliştiriyor. 2018’de tamamlanması planlanan Kement Projesi’nde terminaller dizayn edilirken jenerik olarak tasarlandı, yani füze ve uçağa entegre edilen veri bağı terminalleri diğer platformlara da entegrasyonu mümkün kılan şekilde tasarlandı. Bu da şu demek; Ağ Merkezli Muhabere dediğimiz bütün, kara, hava ve denizde farklı platformların birbiriyle aynı anda bağlanması, veri aktarabilmesi anlamına gelen bir sistem. Meteksan Savunma ayrıca taktik sahada kara birlikleri arasında ihtiyaç duyulan gerçek ve gerçeğe yakın zamanlı haberleşmeyi ve veri aktarımını sağlayan IP bazlı taktik veri link radyolarını üretmeye ve ülkemize yeni kabiliyetler kazandırmaya da devam ediyor.
Helikopter Engel Tespit Sistemi
Helikopter Engel Tespit Sistemlerindeki eksiği 2006-2007 yılında gören ve SSM ile görüşmelere başlayan Meteksan Savunma, Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından lazer tabanlı bir sistemin geliştirilmesi için yetkilendirildi. 2013 yılı sonunda lazer tabanlı Helikopter Engel Tespit Sisteminin ilk prototipini tamamlayan Meteksan Savunma (Yüksek gerilim hattının telini hava şartları ve platformun hızına bağlı olarak bağlı olarak 700 m ile 2500 m arasında bir mesafeden tespit edebiliyor.) geliştirdikleri sisteminin entegrasyonu ile ilgili göreve hazır olduklarını belirtiyor.
Meteksan Savunma tarafından geliştirilen sistemlere ulaşmak için tıklayın.
Meteksan Savunma’da İstihdam ve Personel Alım Politikası
Meteksan Savunma’da 260 kişi istihdam ediliyor, çalışanların %75 – 80’ini elektrik-elektronik mühendislerinin çoğunlukta olduğu bilgisayar, makine ve endüstri mühendisleri oluşturuyor. Meteksan Savunma’nın tasarım ve sistem mühendislerden geriye kalan ekibini ise proje yönetimi, finans, idari işler, insan kaynakları ve iş geliştirme gibi çalışma alanlarında istihdam edilen personeller oluşturuyor. Firma çalışanlarının yarısı yüksek lisans ve doktorasını yapmış ya da hâlihazırda devam ediyor, Burak Akbaş, “bu konu bizim için çok önemli” diye vurgulayarak, çalışanların eğitimlerine devam etmesini, özellikle mühendislik kadrolarının yüksek lisans ve doktora yapmalarını desteklerini belirtiyor.
Personel alımında ise; internetten alınan başvurular içerde bir değerlendirme sürecinden geçiyor ve uygun bulunan adaylar mülakata çağrılıyor. Meteksan Savunma mezun olunan okul ve not ortalamasından önce adayın üniversite öğrenimindeki sosyal hayatı, (kulüpler ve aktiviteler) Meteksan Savunma’da çalışmak için hevesli olması gibi etkenleri de dikkate alarak adayları yetkinlik bazlı bir değerlendirmeden geçiriyor. Ayrıca üniversite son sınıfta okuyan öğrenciler için aday mühendis uygulaması olan Meteksan Savunma’da son sınıf öğrencileri bir taraftan üniversite öğrenimlerine devam ederken bir taraftan mezuniyet sonrası çalışacakları alanda Meteksan Savunma tarafından yetiştiriliyorlar.
Defence Turk.net olarak Meteksan Savunma’ya gerçekleştirdiğimiz ziyarette firmanın Tasarım, Üretim, Uluslararası Satış, İş Geliştirme ve Proje Yönetimi faaliyetleri ile Kurumsal Hizmetlerinin profesyonel olarak gerçekleştirildiğine şahit olup Meteksan Savunma’nın geleceğe emin adımlarla yürüdüğünü gördük. Çalışma ortamlarını ziyaret ettiğimiz firma personelinin (mühendisler dahil) güler yüzlü hali, yaptıkları işi severek yaptıklarını belirtmeleri ve çalıştıkları projeleri bizlere anlatırken bizde bıraktıkları intibadan etkilendiğimizi belirtmeden geçmek istemedik.
Son olarak, nazik davetleri ve gösterdikleri misafirperverlikten ötürü Meteksan Savunma Kurumsal İtibar Uzmanı Sayın Can Gürsoy, İş Geliştirme Yöneticisi Sayın M. Tolga Çelik, Uluslararası Satış ve Kurumsal İtibar Yöneticisi Sayın Burak Akbaş Beylere teşekkür ederiz.
Rasim Anıl KUNT
Kaynak: www.defenceturk.net

Defence Turk Kurucu Ortağı, makine mühendisliği öğrencisi, savunma ve ulusal güvenlik konularıyla yakından ilgileniyor. Amatör olarak video editlemeyi ve fotoğraf çekmeyi seviyor.